Berlin’le birlikte Almanya’yı da bölen duvarın ilk taşları tam 50 yıl önce konmuştu.
50. yıldönümünde duvarı aşıp Batı Almanya’ya kaçmaya çalışırken öldürülen kişiler için anma töreni yapıldı.
Berlin'deki törene Başbakan Angela Merkel, Cumhurbaşkanı Christian Wulff ve Belediye Başkanı Klaus Wowereit da katıldı. Tören sırasında, yerel saatle 12.00’de, tüm ülkede bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
Almanlar Berlin duvarını 1989 yılının Kasım ayında sökmeye başlamış ve duvarla birlikte komünist rejim de çökmüştü.
İki Almanya 3 Ekim 1990’da birleşti.
Cem Dalaman Berlin'den bildiriyor:
Berlin Duvarı, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Doğu-Batı ihtilafının ve dünyanın bölünmüşlüğün, siyasi literatürde ‘soğuk savaş’ olarak tanımlanan dönemin en belirgin simgesi oldu. Batı ülkelerinde o dönemde ‘Utanç Duvarı’ olarak tanımlanan ve eski Doğu Almanya’nın ortasında kalan Berlin'inin batısını bir ada gibi abluka altına alan beton sınır, bundan tam 50 yıl önce 1961 yılında 12 Ağustos'u 13'üne bağlayan gece inşa edildi.
Duvar 1989 yılına kadar Berlin’i ve Demokratik Doğu Almanya ile Federal Almanya Cumhuriyeti'ni ayırdı. 1950’li yılların sonundan itibaren ekonomik açıdan daha kötü durumda olan doğudan ekonomik büyüme yakalayan Batı Almanya'ya 270 bin kişi göç etti. Bu insan akınını engellemeyi amaçlayan ve bir gecede örülen duvar, Batı Berlin’de yaşayanlarda ve Batı ülkelerinde o günlerde tam bir şok etkisi yarattı. Berlin'de 13 Ağustos sabahı uyananlar işlerine ve okullarına gitmek için yola çıktıklarında karşılarında tel örgüleri, silahlı Doğu Alman askerlerini ve tuğlalarla yükselen duvarı gördü. Kentin iki tarafını bölen sınırda Amerikan ve Rus askerleri karşı karşıya kaldı, 3. Dünya Savaşı son anda önlendi. Bir süre sonra da Amerikan Başkanı John F. Kennedy Berlin Duvarı'nı ziyaret etti ve kendisini bir Berlinli ilan ederek Batı Berlin halkını koruyacağı sözünü verdi.
Toplam 166 kilometre uzunluğundaki Berlin Duvarı, kentin batısını adeta abluka altında bıraktı, Rus askerlerinin istilasından korkan Batı Almanlar kentten kaçarken, duvarın inşaatından tam iki ay sonra Türkiye ve Almanya arasında işçi göçü anlaşması yapıldı. Türkiye’den gelen işçiler başta Batı Berlin olmak üzere Almanya’nın yaşamını ayakta tutarken, ekonomiyi de çöküşten kurtardı. 28 yıl ayakta kalan duvar, 9 Kasım 1989 tarihinde Demokratik Doğu Almanya’da haftalarca süren demokrasi yanlısı gösterilerden sonra yıkıldı ve tarihe karıştı. Ancak o zamana dek özellikle Batı Berlin’de el üstünde tutulan ve çoğu vasıfsız Türk işçisi, duvarın yıkılması ve iki Almanya’nın birleşmesinden sonra sanayi kuruluşlarının kapanması ya da başka yerlere taşınması sonucu büyük ölçüde işsiz kaldı. Berlin Türk Toplumu sözcüsü Safter Çınar, duvarın yıkılması ile başlayan sürecin göçmen düşmanlığını da beraberinde getirdiğini öne sürüyor.
Bu arada batıya kaçmalarını önlemek için yılların akışı içinde çok büyük güvenlik önlemlerinin alındığı ve ön şeridine mayınların döşendiği Berlin Duvarı’nı aşmaya çalışırken, toplam 239 kişi yaşamını yitirdi. Berlin Duvarı’nın kurbanları arasında 1972 ve 1975 yıllarında duvarın önündeki nehire düşen ve Doğu Alman askerlerinin yardım etmemesi nedeniyle hayatlarını kaybeden iki Türk çocuğu da var. Cengaver Katrancı ve Çetin Mert adlı Türk çocukları için yaşamlarını yitirdikleri yerde, Berlin’in Türk mahallesi Kreuzberg’de küçük bir anıt bulunuyor.