Erişilebilirlik

Basın Özgürlüğü Tüm Dünyada Geriliyor


Özgürlük Evi’nin son raporuna göre dünyada basın özgürlüğü, son on yılın en düşük seviyesine geriledi. Türkiye örgütün raporunda son beş yıldır basın özgürlüğü konusunda düşüş yaşayan ülkeler arasında. Freedom House, basın özgürlükleri konusunda Amerika’yı da eleştiriyor

İnsan hakları örgütü Freedom House-Özgürlük Evi’nin yeni yayınladığı rapora göre küresel çapta basın özgürlüğü, son on yılın en düşük seviyesine geriledi.

Freedom House’un yıllık raporu, tüm dünyada gazetecilerin otoriter hükümetler, teröristler ve iş çevreleriyle çıkar ilişkileri içinde olan medya patronlarının baskısı altında olduğuna dikkat çekiyor.

Rapora göre 199 ülke ve bölge arasında basın özgürlüğünü en çok kısıtlayan ülkeler Kuzey Kore, Özbekistan, Türkmenistan, Belarus, Küba, Suriye, İran ve Kırım. Basının en özgür olduğu ülkelerse Norveç, İsveç ve Belçika.

Türkiye, Freedom House’un bu yılki raporunda son beş yıldır basın özgürlüğü konusunda düşüş yaşayan ülkeler arasında sıralanıyor. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ‘basın özgürlüğü olmayan ülkeler’ listesinde yer alan Türkiye’ye, 100 üzerinden 65 puan verilmiş. Rapor, Türkiye’de internet ve medyanın büyük baskı altında olduğunu yazıyor.

Freedom House, dünya nüfusunun sadece yüzde 14’ünün özgür ülkelerde yaşadığını bildiriyor. Örgüte göre bu ülkelerde siyasetle ilgili haberler özgürce ve geniş kapsamlı şekilde işleniyor. Gazeteci güvenliğinin garanti altında olduğu bu ülkelerde ayrıca hükümetler basına karışmıyor ve medya; ekonomik ya da hukuki baskılara maruz kalmıyor.

Rapor, basın özgürlüğünün giderek daha da kısıtlanmasını, hükümetlerin basın aleyhine çıkarttığı bazı yasalara bağlıyor, yasaların ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle yürürlüğe girdiği belirtiliyor.

Medya özgürlüklerine indirilen darbenin bir başka nedeniyse yerel ve yabancı gazetecilerin protestoların yapıldığı bölgelere ya da savaş bölgelerine girişinin kısıtlanması.

Rapor, özellikle Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da basının durumunun son derece olumsuz olduğunu yazıyor. Arap Baharı olarak adlandırılan halk ayaklanmalarının özgürlükleri güvence altına almada büyük gelişme sağlayamadığı belirtiliyor.

2011 yılında Ortadoğu’da elde edilen tarihi kazanımlardan sonra Arap Baharı’nın vadettiği özgürlüklerin sadece Tunus’ta hayata geçirildiği, ‘Kısmen Özgür’ kategorisinde yer alsa da Tunus’un son on yıl içinde en iyi özgürlük puanını elde eden Arap ülkesi olduğu yazılı.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşayan halkların yalnızca yüzde 2’sinin hür basına sahip olduğunu tahmin eden örgüt, raporunda özellikle Mısır, Libya, Suriye ve Irak’ta basının giderek daha çok baskı altına alındığının altını çiziyor.

Freedom House, Amerika kıtasındaysa Honduras, Peru, Venezuela, Meksika ve Ekvator’da basın özgürlüğü konusunda yaşanan gerilemeyi ele alıyor. Rapor, Amerika’nın diplomatik ilişkileri yeniden başlatma girişimlerine rağmen Küba’da da medyanın baskı altında olduğunu duyuruyor.

Asya’daysa basının en çok baskı altında olduğu ülke olan Kuzey Kore’nin yanı sıra Laos, Vietnam ve Çin’de de özgürlüklerin kısıtlı olduğuna dikkat çekiliyor.

Freedom House’a göre basın özgürlüğünün en çok baskı altında olduğu bölge Avrasya. Örgüt, özellikle Rusya’da durumun ciddiyetini vurguluyor. Rus hükümetinin basın üzerindeki baskısının giderek daha da arttırdığını bildiren rapor, Rus yetkililerin basını kısıtlamak için hukuki yollara, ekonomik baskılara ve propagandaya başvurduğunu yazıyor.

Freedom House, Afrika’da Sahra Çölü’nün güneyindeki ülkelerdeyse 2014 yılında basın adına en büyük kazanımların elde edildiğini kaydediyor. Örgüt, en büyük kazanımların sağlandığı Orta Afrika Cumhuriyeti ve Gine-Bissau gibi bazı Afrika ülkelerinin geçmişte kötü basın özgürlüğü siciline sahip olduğunu hatırlatıyor.

Freedom House, basın özgürlükleri konusunda Amerika’yı da eleştiriyor. Rapor, geçtiğimiz Temmuz ayında Missouri eyaletinin Ferguson kentinde siyah bir gencin beyaz bir polis memuru tarafından öldürülmesi üzerine patlak veren protesto gösterileri sırasında polisin gazetecilere uyguladığı baskı ve tacizlere değiniyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG