BRÜKSEL —
Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı NSA’in Avrupa’yı liderinden sokaktaki sade vatandaşa kadar dinleyip son derece detaylı bilgi toplamasının ortaya çıkmasıyla Avrupa Birliği kurumlarında oluşan rahatsızlık henüz giderilebilmiş değil.
Bu rahatsızlığın en fazla hissedildiği ve ABD’yle yapılan bazı anlaşmaların iptal edilmesi çağrılarının yüksek sesle dile getirildiği kurum olan Avrupa Parlamentosu, bu konuda hazırlanmış oldukça kapsamlı bir raporu ele aldı.
Avrupa Parlamentosu Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komisyonu’na sunulan, İngiliz parlamenter Claude Moraes’in hazırladığı 52 sayfalık belge, yapılan oylama sonucunda 7’ye karşı 33 oyla kabul edildi. 17 parlamenter ise çekimser kaldı.
Rapor oldukça detaylı olsa da verilen değişiklik önergelerinin 520’yi bulması, Avrupalı parlamenterlerin ve siyasi grupların pek çok konuda aynı frekansa sahip olmadığını göstermesi açısından önemliydi.
Belgede, ABD’nin ve bazı üye ülkelerin istihbarat servislerinin tasarladığı geniş kapsamlı, karmaşık ve yüksek teknolojiye dayanan sistemlerle dünyanın her yerindeki vatandaşların iletişim ve konum verilerinin daha önce örneğine rastlanmamış boyutta ve ayrım yapılmaksızın toplandığı, saklandığı ve analiz edildiğinin belirlendiğine dikkat çekiliyor.
Raporun odağında ise NSA ve bu kurum tarafından yürütülen programlar olan Prism ve Bullrun’ın yanı sıra NSA’nın İngiliz versiyonu olarak tanımlanabilecek olan GCHQ ve yürüttüğü Tempora ve Edgehill adlı programlar yer alıyor.
NSA’inkiler başta olmak üzere yürütülen faaliyetlerin birbirlerini müttefik olarak gören ülkeler arasındaki güveni derinden sarstığına vurgu yapılan belgede, veri toplama işleminin gerçekten terörizmle mücadele amacıyla yapıldığı konusundaki derin şüphe de net şekilde dile getiriliyor.
Belgede, ABD ve AB ülkelerinden sınırsız kitlesel izleme eylemlerine ve kişisel verilerin toptan işlenmesine son vermeleri isteniyor. İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç’ten, istihbarat birimlerinin eylemlerini düzenleyen yasalarını, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle uyumlu olacak şekilde gözden geçirmeleri de talep ediliyor.
Moraes her ne kadar “güvenlik amaçlı veri toplamayla bu amaçla yapılmayan veri toplama arasına bir çizgi çekmek istediklerini” söylese de bunun pratikte nasıl uygulanacağı ve ABD’nin Avrupa Birliği’nden gelen talep ve telkinlere ne kadar ciddiye alacağı meçhul.
Nihai halini alması için Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu tarafından onaylanması gereken raporun bağlayıcılığı yok.
Bu rahatsızlığın en fazla hissedildiği ve ABD’yle yapılan bazı anlaşmaların iptal edilmesi çağrılarının yüksek sesle dile getirildiği kurum olan Avrupa Parlamentosu, bu konuda hazırlanmış oldukça kapsamlı bir raporu ele aldı.
Avrupa Parlamentosu Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komisyonu’na sunulan, İngiliz parlamenter Claude Moraes’in hazırladığı 52 sayfalık belge, yapılan oylama sonucunda 7’ye karşı 33 oyla kabul edildi. 17 parlamenter ise çekimser kaldı.
Rapor oldukça detaylı olsa da verilen değişiklik önergelerinin 520’yi bulması, Avrupalı parlamenterlerin ve siyasi grupların pek çok konuda aynı frekansa sahip olmadığını göstermesi açısından önemliydi.
Belgede, ABD’nin ve bazı üye ülkelerin istihbarat servislerinin tasarladığı geniş kapsamlı, karmaşık ve yüksek teknolojiye dayanan sistemlerle dünyanın her yerindeki vatandaşların iletişim ve konum verilerinin daha önce örneğine rastlanmamış boyutta ve ayrım yapılmaksızın toplandığı, saklandığı ve analiz edildiğinin belirlendiğine dikkat çekiliyor.
Raporun odağında ise NSA ve bu kurum tarafından yürütülen programlar olan Prism ve Bullrun’ın yanı sıra NSA’nın İngiliz versiyonu olarak tanımlanabilecek olan GCHQ ve yürüttüğü Tempora ve Edgehill adlı programlar yer alıyor.
NSA’inkiler başta olmak üzere yürütülen faaliyetlerin birbirlerini müttefik olarak gören ülkeler arasındaki güveni derinden sarstığına vurgu yapılan belgede, veri toplama işleminin gerçekten terörizmle mücadele amacıyla yapıldığı konusundaki derin şüphe de net şekilde dile getiriliyor.
Belgede, ABD ve AB ülkelerinden sınırsız kitlesel izleme eylemlerine ve kişisel verilerin toptan işlenmesine son vermeleri isteniyor. İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç’ten, istihbarat birimlerinin eylemlerini düzenleyen yasalarını, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle uyumlu olacak şekilde gözden geçirmeleri de talep ediliyor.
Moraes her ne kadar “güvenlik amaçlı veri toplamayla bu amaçla yapılmayan veri toplama arasına bir çizgi çekmek istediklerini” söylese de bunun pratikte nasıl uygulanacağı ve ABD’nin Avrupa Birliği’nden gelen talep ve telkinlere ne kadar ciddiye alacağı meçhul.
Nihai halini alması için Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu tarafından onaylanması gereken raporun bağlayıcılığı yok.
