Erişilebilirlik

Avrupa Birliği’nde Söz Vatandaşta


Avrupalı Vatandaş Girişimi (ECI) halk ile AB arasında bir köprü kurmayı ve yasa uygulamalarında halka söz hakkı vermeyi amaçlıyor

Avrupa Birliği’nin en çok eleştirildiği konuların başında halktan kopuk olması ve tüm kararların bürokratlar ve siyasetçiler tarafından alınıp uygulamaya konulması geliyor. Sokaktaki vatandaşın sesinin pek dikkate alınmaması halkın bu kuruma olan ilgi ve sempatisini en aza indiren unsur olarak görülüyor. 1 Nisan’dan itibaren devreye girecek olan Avrupalı Vatandaş Girişimi (ECI) adı verilen yeni uygulama, halk ile Avrupa Birliği arasında bir köprü kurmayı ve yasa uygulamalarında halka söz hakkı vermeyi amaçlıyor.

ECI, Lizbon Antlaşması’nın getirdiği yenilikler arasında. Avrupa Birliği’nin kurulmasından bu yana vatandaşa ilk defa doğrudan yetki verilmesi sonucunu da doğuran bu girişim, referandum uygulaması gibi tam anlamıyla doğrudan demokrasi anlamına gelmese de katılımcı demokrasi özelliğini öne çıkaran bir unsur olarak tasarlandı. Sistem, halkın yasal uygulamalar hakkında söz hakkına sahip olmasını sağlayacak olsa da bu belli şartlara bağlanıyor. Her şeyden önce yedi farklı Avrupa Birliği ülkesinden seçme hakkı elde etmiş yedi vatandaşın bir araya gelerek bir “vatandaş komitesi” oluşturması gerekiyor. Ardından Avrupa Birliği Komisyonu’na, yapılacak başvuruyu kaydettirme aşaması geliyor. Başvurunun Avrupa Birliği değerlerine aykırı olmaması ve Avrupa Birliği Komisyonu’nun yetki alanına giren konularda olması gerekiyor. Başvurunun kötü amaçlı ve uçarı olmaması da yapılacak değerlendirmede aranan şartlar arasında yer alıyor. Başvurunun Avrupa Birliği Komisyonu’nun ilgili birimleri tarafından kabul edilmesi halinde imza toplama süreci başlıyor. Süreçte sonuna kadar gidilebilmesi için bir yıl içinde yedi ayrı Birlik ülkesinden bir milyon vatandaşın imzasının toplanması gerekiyor. Her ülkenin Avrupa Parlamentosu’ndaki koltuk sayısının 750 katı da minimum imza düzeyi olarak belirlenmiş durumda. Bu imza sayısına ulaşıldıktan sonra ise üç ay içinde ulusal makamların onayının alınması gerekiyor. Bu onayın ardından konu Avrupa Birliği Komisyonu’na iletiliyor. Komisyon’un da olumlu ya da olumsuz karar vermek için üç ay süresi var. Başvuru Komisyon’un desteğini alırsa bu konuda yasal düzenleme önerisi yapıyor. Sürecin son aşamasında Avrupa Parlamentosu’nda konuyla ilgili bilgilendirme amaçlı özel bir oturum düzenlenmesine de olanak sağlanıyor.

ECI, mevcut Avrupa Birliği antlaşmalarının değiştirilmesine yönelik taleplere kapalı olduğundan Avrupa Birliği’nin geleceği, makroekonomik ekonomi politikaları gibi geniş kapsamlı ve teorik nitelikli konular gündeme getirilemeyecek.

XS
SM
MD
LG