Erişilebilirlik

13 Eylül Amerikan Basınından Özetler


Anayasa değişikliği paketinin referandumda kabul edilmesi, Amerikan basınında da geniş yankı buluyor.

Christian Science Monitor çıkan sonucu, genel seçim öncesinde AKP için büyük bir zafer olarak görüyor;

“Türkiye’de anayasanın 26 maddesinin değiştirilmesini öngören paket seçmenler tarafından kabul edildi. Ancak büyük bir çekişmeye sahne olan referandum, Türkiye’deki toplumsal bölünmüşlüğün ne kadar derin olduğunu da ortaya koydu. Referandumun en büyük galibi, gelecek yıl liderliğini yaptığı Adalet ve Kalkınma Partisi ile yeniden seçime girecek olan başbakan Recep Tayyip Erdoğan oldu. Referandumda, Anadolu’nun iç kesimlerinde hükümetin gündeme getirdiği değişiklik önerilerine verilen destek daha yüksek olurken, daha laik bir toplumsal yapıya sahip olan İstanbul’da ve Batı bölgelerinde evet-hayır oyları arasındaki fark daha düşük oldu. Güneydoğu’da Kürtlerin büyük bir kısmı liderlerinin boykot çağrısına uyarken, sandık başına giden yüzde 35’lik kesimin tercihi büyük ölçüde ‘evet’ oldu.”

New York Times referandumun anayasa değişikliğinden öte AKP için bir güven oylaması olarak görüldüğünü belirtiyor. Gazete, sandıktan çıkan sonucun da AKP için zafer olduğunu vurguluyor;

“Uzmanlara göre, referandum sonucu önümüzdeki ilkbaharda yapılacak olan genel seçimi AKP’nin kazanma ihtimalini daha da güçlendirdi. Ancak uzmanlar bu sonucun, önemli ölçüde kutuplaşmış olan Türkiye’deki derin ideolojik farklılıkları da artırmasının beklendiğini kaydediyor. Batılı diplomatlar ise, referandum sonucunun giderek daha iddialı bir dış politika izleyen Erdoğan’ın bu tavrını cesaretlendireceğini belirtiyor. Ancak anayasa değişikliğinin en önemli yansımaları iç politikada görülecek. Hâkim ve savcıların atanmasında parlamentoya ve cumhurbaşkanına daha fazla yetki verilmesi, muhalifler tarafından yasama ile yargı arasındaki kuvvetler ayrılığı ilkesini ortadan kaldırmaya yönelik bir çaba olarak görülüyor. Hükümet ise bu değişikliklerin, parlamentonun ve yürütmenin kararlarını ısrarla engelleyen aktivist yargı organlarını engellemek için gerekli olduğunu savunuyor.”

Washington Post referandum sonuçlarının ardından erken seçimin gündeme gelebileceği görüşüne yer veriyor. Gazete, referandum sonuçlarını partiler açısından şöyle değerlendiriyor;

“AKP, kendi tabanının tamamının desteğini almakla kalmayıp, 1980 askeri darbesinden sonra yürürlüğe konan anayasanın değiştirilmesini isteyen farklı siyasi görüşlere mensup seçmenlerden önemli ölçüde destek almayı başardı. Referandum CHP’yi ve tabanını harekete geçirdiyse de, uzmanlar genel başkan Kılıçdaroğlu’nun genel seçim öncesinde parti içi sorunlarla karşılaşmasının beklendiğini belirtiyor. Barış ve Demokrasi Partisi, anayasa değişikliğinin Kürtlerin haklarını artırma konusundaki yetersizliğini ortaya koymak amacıyla boykot çağrısında bulunmuştu. Erdoğan da, genel seçim öncesinde Kürtlere sıcak mesajlar veriyordu ancak Kürt bölgelerindeki referanduma katılım oranının düşüklüğü Erdoğan’ın Kürtlerden büyük oranda oy alamayacağını gösteriyor.”

Los Angeles Times referandumda Türkiye’nin farklı kültürlere sahip iki temel kampının karşı karşıya geldiğini öne sürüyor. Gazete, çıkan sonucu AKP ve başbakan Erdoğan için büyük bir zafer olarak yorumluyor;

“Referandum sonuçları, kamuoyu yoklamalarının ve AKP’nin beklentilerinin de ötesine geçerek, gelecek yıl yapılacak genel seçimler öncesinde başbakan Erdoğan’a büyük bir güç verdi. Televizyon ekranlarındaki seçim haritaları, ülkenin nasıl bölündüğünü gösterdi. Güneybatıdaki Ege ve Akdeniz boyunca hilal biçiminde uzanan laik, Avrupa merkezli iller reformlara büyük ölçüde karşı çıktılar. Buna karşılık, dindar ve kalabalık iç bölgelerinden Türkiye’nin İran, Irak, Suriye ve Kafkasya sınırlarına kadar uzanan bölgeler, başbakan Erdoğan’ın değişiklik paketini büyük ölçüde destekledi. Bu arada, Kürt azınlık Güneydoğu’daki bazı illerde muhalif Kürt partisinin boykot çağrısına uydu.”

XS
SM
MD
LG