2015 yılı sona ererken Amerika’da petrol fiyatları son 10 yılın en düşük seviyelerinde seyretti. Bunda doların güçlü olması ve azalan küresel talep etkili oldu. Düşük fiyatlar tüketicileri sevindirirken, petrol ihracatçısı ülkelerin ekonomileri zarar gördü.
Amerika’da petrol fiyatları son 10 yılın en düşük seviyesinde. Litre başına 53 sent olan benzin, tüketicilerin yüzünü güldürüyor.
“Bir yıl önce depomu doldurmak için 50 dolar harcıyordum, şimdi ise sadece 36 dolar ödüyorum.”
Düşük fiyatlar Amerikan ekonomisine 115 milyar dolarlık katkı sağladı. Bu da tüketici başına 555 dolarlık tasarruf anlamına geliyor.
“Ham petrol stokları yüksek seviyede o yüzden petrol fiyatı da düşük seyretmeye devam edecek. Türev borsaları fiyatların bir ay daha da %25 ila %30 oranında düşeceğine işaret ediyor.
Ekonomist Fred Bergsten düşük fiyatların petrol ihracatçısı ülkeleri zor durumda bıraktığını söylüyor: “Rusya, Suudi Arabistan, Venezuela ve Amerika’daki kaya petrolü üreticileri kaybeden taraf. Ama fiyatların, tüketim malları maliyetini düşürdüğünü unutmamak gerekir.”
Emtia fiyatları dolar üzerinden hesaplandığından bazıları petrol fiyatlarındaki düşüşü kur oranına bağlıyor. Ancak ekonomist Peter Cardillo’ya göre, buradaki tek faktör, arz-talep dengesi:
“Küresel bazda talep düşükse ve arz yüksekse elbette fiyatlar düşecektir. Zaten olan da bu.”
Fiyatlardaki düşüş jeopolitik dengeleri de etkiliyor. Bunun bir örneği de Rusya:
“Beş on yıl önce fiyatlar yüksekken, Putin’in keyfi yerindeydi. Ama fiyatlar şimdiki düzeyine inince, Putin, Rus halkının dikkatini ekonomik zorluklardan uzaklaştırmak için Ukrayna ve Suriye’de maceralara atıldı.”
Petrol fiyatlarında daha uzun bir süre artış beklenmiyor. Hatta Dünya Bankası ve IMF, fiyatların 2016’da varil başına 20 dolara kadar ineceği öngörüsünde bulunuyor.
