Erişilebilirlik

Amerikalı İşadamı Çin’de 8 Yıl Hapse Mahkum Oldu


Xue Feng adlı işadamına devlet sırlarını çaldığı iddiasıyla 8 yıl ağır hapis cezası verildi.

Bir Amerikan danışmanlık şirketinde çalışan Xue, üç yıl önce, içinde Çin petrol sanayiyle ilgili verilerin bulunduğu bir belgeyi satın aldıktan sonra tutuklanmıştı.

Mahkeme, mesleği jeolog olan Çin asıllı Amerikalıya 30 bin dolar para cezası da verdi.

Xue Feng adlı işadamı, tutuklandığı zaman IHS adlı Amerikan danışmanlık şirketi adına Çin’de araştırma yapıyordu. Xue, 2007 yılında, Çin petrol sanayiyle ilgili bir belgeyi satın aldıktan sonra tutuklanmıştı. Nedeni ise, satış öncesi ticari belge niteliğinde olan veri tabanının, satıştan sonra gizli belge ilan edilmesi. Başka bir deyişle, satıştan önce pahalı bir ticare belge niteliğinde olan veri tabanındaki bilgiler, satıştan sonra devlet sırrı oldu.

Devlet sırlarını çalmakla suçlanan 44 yaşındaki Çin asıllı Amerikan vatandaşı geçen yıl yargılanmış ve suçlu bulunmuştu. Ancak cezası bilinmeyen nedenlerle daha yeni açıklandı.

Pekin’deki mahkeme yerbilimci Amerikalı’ya 8 yıl, onunla birlikte yargılanan üç Çinli petrol uzmanına da çeşitli hapis cezaları verdi. Çinlilerden biri 8 yıl, Xue’nun okul arkadaşı olan 2’si ise 2’şer buçuk yıl hapse mahkum oldu.

Amerika’nın Pekin Büyükelçiliği cezayı protesto etti. Büyükelçilik Sözcüsü Richard Buangan Washinton’un karardan çok kaygı duyduğunu bildirdi ve Xue’nun derhal serbest bırakılmasını istedi.

Büyükelçilik sözcüsü, Xue Feng’in adil bir şekilde yargılanmadığını ve yasal haklarını kullanmasına izin verilmediğini söyledi. Amerikan büyükelçiliği, Xue Feng'in gözaltındayken işkenceye maruz kaldığını öne sürmüştü. Xue Feng’in ailesine danışmanlık yapan Çinli hukukçular da, Amerikalı bilimciye, sigarayla yakmak da dahil çeşitli yöntemlerle işkence yapıldığını öne sürüyor.

Xue Feng aylarca süren duruşması sırasında Çin'in petrol sanayisiyle ilgili bilgilerdin kamusal olduğunu savunmuş ve suşlamaları reddetmişti.

Sözcü Buangan, Büyükelçilik personelinin Xue Feng’u son üç yıl içinde cezaevinde 30 kez ziyaret ettiğini hatırlattı ve Büyükelçi Jon Huntsman'ın cezanın açıklandığı duruşma için bizzat mahkemeye gitmesini Amerika’nını konuya verdiği önemi gösterdiğini söyledi.

Sözcü, Büyükelçi Jon Huntsman'ın, Xue’yla cezaevinde birkaç kez görüştüğünü ve ailesiyle de bir araya geldiğini söyledi.

Yerli ve yabancı uzmanlara göre Çin’de neyin yasak neyin olduğuna yasalar değil yerel yetkililer ve çoğu zaman keyfi olarak karar veriyor. Öreğin dünyanın hemen her ülkesinde kamuya ait ekonomik ve sosyal veriler, Çin’de devlet sırrı sayılıyor. Ve devlet sırrı sayılan bilgiler arasında, yerli ve yabancı basın ayın organmarnıda yayınlanmış araştırma sonuçları ve istatistik verileri de var.

İngiliz-Avustralya madencilik devi Rio Tinto'nun Çin’deki dört yöneticisi de, geçen yıl, demir cevheri pazarlığı sırasında, devlet sırlarını çalmakla suçlanmıştı. Suç daha sonra hafifletildi ve üç Çinli ile Çin asıllı bir Avustralyalı rüşvet vermek ve ticari sırlar çalmak suçlarından hüküm giydi. Mahkemenin, Avustralya vatandaşı Stern Hu’ya 10 yıl; diğer zanlılara ise 7 ile 14 yıl arasında hapis cezaları vermesi o zamanlar tüm dünyayı şok etmişti.

İki dava, Çin'de iş yapan yabancıların devlet şirketleriyle ilişkilerine yeni ve tehlikeli bir boyut getirmiş bulunuyor.

XS
SM
MD
LG