Son 10 yıldır bilimadamları Alzheimer hastalığını yavaşlatma yolları üzerine araştırmaları yoğunlaştırdı. Alzheimer, birçok hastanın aile bireylerini hatırlamasına mani olan, basit gündelik işleri yapmasını bile engelleyen nörolojik bir hastalık. Ancak yeni bir araştırma, doktorların hastalığı erken teşhis etmesini ve semptoları yavaşlatmasını sağlayabilir.
Doktorlara göre, insan beyni, Alzheimer hastalığının belirtileri ortaya çıkmadan 10-15 sene önce değişim geçirmeye başlıyor. Hastalığın henüz tedavisi olmadığı için araştırmacılar erken teşhisin ucuz yollarını bulmaya çalışıyor. Bu sayede hastalığın ertelenmesi ya da bir gün tamamen durdurulması ümit ediliyor. Doktor Medhev Thambisetty Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne bağlı Yaşlanma Enstitüsü’nde uzman: “Beyinde hasarın göstergesi olabilecek kan proteinleri olup olmadığına bakıyoruz. Bu proteinler Alzheimerlı hastalarda çok erkenden üretilmeye başlıyor.”
Doktor Thambisetty beyindeki proteini tespit edecek kan testinin öncülerinden. Beta amiloid adlı protein hastalığın ana belirtisi sayılıyor. Bu protein aynı zamanda Alzheimerlı hastaların omurilik sıvılarında da bulunuyor.
Alzheimer kısaca MRI ve PET olarak bilinen beyin tarama cihazlarıyla yapılan testlerle tespit ediliyor. Bu testler çok pahalı. Bir başka yöntem de hastanın omurilik sıvısından örnek alınması. Kan testi hem ucuz, hem de herkese uygulanabilir bir yöntem.
Yeni bir araştırmada, 57 ileri yaştaki yetişkinden alınan kan örnekleri incelendi. Bu kişilerin amiloid protein seviyeleri de PET taramasıyla tespit edildi. Protein seviyesi yüksek çıkan hastalarda bu proteinin beynin hafızayı kontrol eden kesiminde toplandığı belirlendi.
Bir başka test de beyinde protein tespit testi. Gıda ve İlaç Dairesi bu proteine yapışarak tarama testlerinde kolayca farkedilebilecek bir radyoaktif boyayı onaylama aşamasında. Tarama testleri yaygın bir uygulama ancak özel radyoaktif boya yeni bir yöntem.
Yaşamlarının sonuna gelen bazı kişiler bu testin kendilerine uygulanmasını, ölümlerinden sonra da beyinlerinde otopsi yapılmasını kabul etti. Araştırmacılara göre, deneyler sırasında ölen kişilerin çoğunda test sonuçlarıyla otopsi sonuçları tutarlılık gösteriyor.
Doktor Neil Buckholtz Yaşlanma Enstitüsü’ndeki Bunama Bölümü Başkanı. Buckholtz erken müdahalenin ve bunama başlamadan önce beynin geçirdiği değişimi anlamanın önemini vurguluyor: “Umudumuz beyindeki değişimleri erken tespit edebilmek ve bu sayede ilaç tedavisinin hedefini doğru belirleyebilmek. Bir süre sonra hastalığın gelişimini yavaşlatmak ve belki de durdurmak mümkün olabilecek.”
İnsanların yaşam süresi uzadıkça tedavisi pahalı olan Alzheimer hastalığı büyük sorun haline geliyor. Şu anda dünyada bu hastalıkla yaşayan yaklaşık 20 milyon kişi var. Bilimadamları hastalığın teşhis ve tedavisi için seferber olmuş durumda.