BERLİN —
2007 yılından bu yana Avrupa Birliği üyesi olan Bulgaristan ve Romanya’nın vatandaşları için yedi yıllık işçi sınırlama anlaşması yürürlükten kalktı.
28 üyeli AB, en sözü geçen ülkesi Almanya’nın inisyatifi ile Rumen ve Bulgarlara AB üyeliği ile doğan çalışma ve serbest ikamet hakkını 1 Ocak 2014’e kadar erteletmişti. Yeni düzenlemeyle, Rumen ve Bulgarlara çalışma izni verilecek, Almanların ve ülkede yaşayan diğer göçmenlerin sahip olduğu tüm sosyal haklar tanınacak. Örneğin işsiz kaldıklarında ‘Hartz 4’ olarak da bilinen sosyal yardım parasını alabilecekler.
Geçen yedi yıl boyunca Bulgaristan ve Romanya’dan geleceklerin iş piyasasını olumsuz etkileyeceği endişesi Almanya’da sıklıkla siyaset gündemini belirledi. Konunun önyargıları ve korkuları tetikler şekilde ele alındığı dikkat çekerken, şimdi de yeni kurulan koalisyonun ortaklarından Hristiyan Sosyal Birlik Partisi CSU’nun ‘Hartz 4 almak için yetkililere yanlış bilgi veren Bulgarlar ve Rumenler hemen ülkelerine sınırdışı edilsin’ şeklindeki açıklaması tartışmaların daha sona ermediğini kanıtladı.
Yasal olarak Hartz 4’den yararlanma koşullarının sertleştirilmesinin imkansız olduğunu belirten koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti SPD ve muhalefet partileri CSU’nun tavrını eleştiriyor. Nitekim SPD’li Federal Göç Bakanı Aydan Özoğuz CSU’ya ‘yanlış toplu yargılama’ ve ‘sağcı ve ırkçı seçmenlere göz kırpma’ eleştirisi getirdi.
Yapılan değerlendirmelerde CSU’nun yeni yılın ilk günlerinde yoğunlaştırmayı planladığı Bulgar ve Rumen karşıtı kampanyanın arkasında bu yıl yapılacak Avrupa Parlamentosu ile eyalet ve yerel seçimlerde ‘Almanya için Alternatif’ adlı popülist partiye oy kaybı korkusunun olduğu tahmin ediliyor.
Yeni doğan haklarla Almanya’ya ne kadar Rumen ve Bulgar’ın çalışmak ve ikamet etmek amacıyla gelecekleri konusunda kesin sayı vermek çok zor. Alman Federal İş Bulma Kurumu, Romanya ve Bulgaristan’dan yılda 100 ila 180 bin arasında göçmen işgücü geleceği tahmininde bulunuyor.
Romanya ve Bulgaristan’ın nüfusu toplamda 28 milyon, her iki ülke de AB’nin en zayıf ekonomilere sahip. Romanya’da kişi başına milli gelir Almanya’nın yüzde 60’ına denk gelirken, Bulgaristan’da bu yüzde 55 civarında. Ekonomistler yaşam standartlarının ve sosyal devlet imkanlarının çok daha yüksek olması nedeniyle Almanya’nın Bulgar ve Rumen vatandaşları için cazip olduğu konusunda hemfikirler.
Almanya’da şu an itibarı ile yaklaşık 100 bin Bulgaristan ve 60 bin Romanya vatandaşı yaşıyor. Ancak konuyla ilgili tartışmalarda unutulan bir gerçek, Bulgaristan ve Romanya’da yapılan kamuoyu araştırmalarında Almanya’ya ya da diğer zengin AB ülkelerine göç edebileceklerini söyleyenlerin yarısının yüksekokul mezunu olması, başka bir deyişle kalifiye konumda bulunmaları.
Uzmanlar bu yüzden Rumen ve Bulgarların ‘hepsinin fakirlikten göç edeceğini’ söylemenin önyargılara neden olacağını ve kara tablo çizmeyi hedeflediğini ve söz konusu yeni göçmenlerin Alman ekonomisine katkı sağlayacak potensiyel olarak görülmesi gerektiğini belirtiyor. Resmi veriler, Almanya’nın kalifiye iş gücü açığının kapatılması için yılda en az 200 bin göçmene ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.
28 üyeli AB, en sözü geçen ülkesi Almanya’nın inisyatifi ile Rumen ve Bulgarlara AB üyeliği ile doğan çalışma ve serbest ikamet hakkını 1 Ocak 2014’e kadar erteletmişti. Yeni düzenlemeyle, Rumen ve Bulgarlara çalışma izni verilecek, Almanların ve ülkede yaşayan diğer göçmenlerin sahip olduğu tüm sosyal haklar tanınacak. Örneğin işsiz kaldıklarında ‘Hartz 4’ olarak da bilinen sosyal yardım parasını alabilecekler.
Geçen yedi yıl boyunca Bulgaristan ve Romanya’dan geleceklerin iş piyasasını olumsuz etkileyeceği endişesi Almanya’da sıklıkla siyaset gündemini belirledi. Konunun önyargıları ve korkuları tetikler şekilde ele alındığı dikkat çekerken, şimdi de yeni kurulan koalisyonun ortaklarından Hristiyan Sosyal Birlik Partisi CSU’nun ‘Hartz 4 almak için yetkililere yanlış bilgi veren Bulgarlar ve Rumenler hemen ülkelerine sınırdışı edilsin’ şeklindeki açıklaması tartışmaların daha sona ermediğini kanıtladı.
Yasal olarak Hartz 4’den yararlanma koşullarının sertleştirilmesinin imkansız olduğunu belirten koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti SPD ve muhalefet partileri CSU’nun tavrını eleştiriyor. Nitekim SPD’li Federal Göç Bakanı Aydan Özoğuz CSU’ya ‘yanlış toplu yargılama’ ve ‘sağcı ve ırkçı seçmenlere göz kırpma’ eleştirisi getirdi.
Yapılan değerlendirmelerde CSU’nun yeni yılın ilk günlerinde yoğunlaştırmayı planladığı Bulgar ve Rumen karşıtı kampanyanın arkasında bu yıl yapılacak Avrupa Parlamentosu ile eyalet ve yerel seçimlerde ‘Almanya için Alternatif’ adlı popülist partiye oy kaybı korkusunun olduğu tahmin ediliyor.
Yeni doğan haklarla Almanya’ya ne kadar Rumen ve Bulgar’ın çalışmak ve ikamet etmek amacıyla gelecekleri konusunda kesin sayı vermek çok zor. Alman Federal İş Bulma Kurumu, Romanya ve Bulgaristan’dan yılda 100 ila 180 bin arasında göçmen işgücü geleceği tahmininde bulunuyor.
Romanya ve Bulgaristan’ın nüfusu toplamda 28 milyon, her iki ülke de AB’nin en zayıf ekonomilere sahip. Romanya’da kişi başına milli gelir Almanya’nın yüzde 60’ına denk gelirken, Bulgaristan’da bu yüzde 55 civarında. Ekonomistler yaşam standartlarının ve sosyal devlet imkanlarının çok daha yüksek olması nedeniyle Almanya’nın Bulgar ve Rumen vatandaşları için cazip olduğu konusunda hemfikirler.
Almanya’da şu an itibarı ile yaklaşık 100 bin Bulgaristan ve 60 bin Romanya vatandaşı yaşıyor. Ancak konuyla ilgili tartışmalarda unutulan bir gerçek, Bulgaristan ve Romanya’da yapılan kamuoyu araştırmalarında Almanya’ya ya da diğer zengin AB ülkelerine göç edebileceklerini söyleyenlerin yarısının yüksekokul mezunu olması, başka bir deyişle kalifiye konumda bulunmaları.
Uzmanlar bu yüzden Rumen ve Bulgarların ‘hepsinin fakirlikten göç edeceğini’ söylemenin önyargılara neden olacağını ve kara tablo çizmeyi hedeflediğini ve söz konusu yeni göçmenlerin Alman ekonomisine katkı sağlayacak potensiyel olarak görülmesi gerektiğini belirtiyor. Resmi veriler, Almanya’nın kalifiye iş gücü açığının kapatılması için yılda en az 200 bin göçmene ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.
