Berlin'de Noel pazarına geçen yıl 19 Aralık'ta düzenlenen TIR’lı saldırıda yaşamını yitiren 12 kişi, bugün düzenlenen törenlerle anıldı. Anma törenlerine Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier ile Başbakan Angela Merkel de katıldı.
19 Aralık’ta, sonradan IŞİD üyesi olduğu anlaşılan Anis Amri, Berlin’in tarihi Kaiser Wilhelm Kilisesi’nin önündeki meydanda kurulan geleneksel Noel pazarına TIR ile saldırmış, olayda 12 kişi ölürken, en az 70 kişi yaralanmıştı. Amri kaçtığı İtalya’da polisle girdiği çatışmada öldürülürken, olay o günlerde Noel arifesinde olan Berlin ve tüm Almanya IŞİD'in düzenlediği en büyük terör saldırısı olarak kayıtlara geçmişti.
Bugün yapılan anma törenleri, saldırının düzenlendiği yerde, ölenleri anmak için düzenlenen resmi anıtın açılışı ile başladı. Anıt iki bölümden oluşuyor. Kiliseye çıkan merdivenlere yerleştirilen, saldırıda yaşamını yitirenlerin isimlerinin yazılı olduğu 12 metal levhanın yanısıra, kaldırımda bulunan altın rengindeki bir çatlak çizgi de TIR’ın Noel pazarına daldığı yerin izini simgeliyor. Gün boyunca ayinler düzenlenirken, yüzlerce Berlinli'nin ellerinde mumlarla bugün satış yapılmayan ve standların kapalı tutulduğu Noel pazarına gelerek, sessiz bir şekilde ölenleri andıkları gözlemlendi. Anma törenleri saldırının gerçekleştiği saat 20.02’de kiliselerin çanlarının ölen 12 kişiyi temsilen 12 dakika boyunca çalması ile son bulacak.
Anıtın açılışından önce konuşan Cumhurbaşkanı Steinmeier, “Alman toplumunun teröre teslim olmayacağını ve yaşam alışkanlıklarından vazgeçmeyeceğini” söyledi. Terör saldırılarılarına verilen tepkilerin ‘rutinleşmemesi’ uyarısında bulunan Steinmeier, Amri’nin eyleminde yaşamını yitirenlerin yakınlarına yeteri kadar empati ile yaklaşılmadığını da belirtti. Kurban yakınları ve saldırıda yaralananlar, geride kalan yıl boyunca yetkililerin kendileri ile yeteri kadar ilgilenmediğini, olayı hak ettiği derecede anmadıklarını, çok az tazminat aldıklarını öne sürerken, özellikle kurban yakınları ile düne kadar görüşmeyen Angela Merkel eleştiri almıştı. Kurban yakınlarının yazdığı ve özellikle tazminat konusunu eleştirdikleri açık mektuptan sonra, Merkel saldırının yıl dönümünden bir gün önce kurban yakınları ve saldırıda yaralananlarla Başbakanlık binasında bir araya geldi. Görüşme basına kapalı yapıldı. Merkel’in kurban yakınlarına yapılan 10 bin Euroluk doğrudan yardım ve 25 bin euroluk tazminatın artırılması gerektiğini ifade ettiği öğrenildi. Merkel bugünkü anma töreninde de, devletin 19 Aralık terör kurbanlarına yeteri kadar ilgi göstermediğini kabul ederek, “Federal hükümet olarak görevimizin sadece insanların güvenliğini sağlamak değil, onun ötesinde yaşamlarını kaybedenlerin yakınlarına ve yaralılara daha fazla sahip çıkmak olduğunu öğrendik,” dedi. Bu arada anma törenine ev sahipliği yapan Berlin eyaletinin, kurban yakınlarına ve olayda yaralananlara gönderdiği davette skandal ifadeler kullandığı ortaya çıktı. Mektupta “davete gelirken toplu taşıma araçlarını kullanmak zorunlu. Taksi parası ödenmeyecek,” notu düşülmesi, büyük tepki topladı.
Öte yandan saldırının birinci yıldönümü nedeniyle bir açıklama yapan Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere, sadece bu yıl üç yeni terör saldırısının engellendiğini açıkladı. 2000 yılından bu yana güvenlik güçlerinin müdahalesi sayesinde 16 terör saldırısının son anda önlendiğini vurgulayan Maiziere, alınan önlemler sayesinde Almanya’nın daha güvenli hale geldiğini kaydetti. İçişleri bakanı, terör eylemlerine karşı güvenlik güçlerinin çok daha iyi çalıştığını ve yabancı istihbarat servisleriyle yapılan işbirliğinin de artığını açıkladı.
19 Aralık’taki terör saldırısını gerçekleştiren Anis Amri ile ilgili soruşturmalarda, emniyet ve istihbarat birimlerinin mülteci olarak Almanya’ya gelen Amri'yi çok uzun süredir takip ve gözlem altında tuttuklarını, IŞİD’le bağlantısının ve intihar eylemcisi olmak istediğinin bilindiğini ve buna rağmen tutuklanmadığını ortaya çıkarmıştı.
