Alman insan hakları aktivisti Peter Steudtner’in Türkiye'de tutuklanması sonrasında Almanya ile Türkiye arasındaki ilişkilerde yeni bir gerginlik yaşanırken, Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel konuyla ilgili açıklama yaptı.
Yaz tatilini yarıda keserek Berlin’e dönen Gabriel, bakanlıkta Türkiye masası uzmanları ile bir araya geldikten sonra, hükümetin Türkiye’ye karşı tavrını gözden geçireceğini belirtti ve yaşanan son gelişmelerle birlikte önümüzdeki hafta diğer AB ülkeleriyle Türkiye’nin üyelik müzakerelerinde gelinen durumu görüşeceklerini açıkladı.
Türkiye’ye seyahat edeceklere uyarı
Gabriel, "Gümrük birliğini genişletme görüşmelerinin nasıl sürdürülebileceğini bilemiyorum" dedi. "Türkiye'ye seyahat etmek isteyen herkes için risklerin söz konusu olduğunu" söyleyen Gabriel, Dışişleri Bakanlığı'nın internet sayfasında Türkiye'ye seyahat edecek vatandaşlara yeni bir uyarı yayınlandığını açıkladı.
Gabriel'in Türkiye'yi seyahat için güvenli ülkeler listesinden çıkarabileceği yorumu yapılmıştı.
Bakanlığın internet sayfasında, Türkiye'ye yapılacak seyahatler ve güvenlik önlemleri bölümündeki güncellemede, "Türkiye’ye özel veya ticari nedenlerle seyahat planlayanların çok dikkatli olmaları ve bulundukları yere en yakın Almanya başkonsolosluklarına Türkiye'de olduklarına dair haber vermeleri tavsiye edilir" denildi.
Türkiye'de bulunan Alman turistlerin siyasi etkinlik ve insan kalabalıklarından uzak durması tavsiyesinde bulunulurken, kamuoyunda Türk devletine yönelik eleştirisel ve terör örgütlerine destek olarak yorumlanabilecek açıklamalar yapılmaması da tavsiye edildi.
“Steudtner'in tutuklanması planlanmış bir eylem”
"Türkiye artık sadece Avrupa değerlerinden değil NATO değerlerinden de uzaklaşıyor" diyen Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Almanya olarak Türkiye'deki gelişmeleri görmezden gelemeyeceklerini ve iki ülkenin bundan sonra diyaloğa yoğunlaşmasını umduğunu söyledi.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye'de 22 Alman vatandaşının gözaltına alındığını ve halen 9 Alman vatandaşının hapiste olduğunu söyleyen ve Steudtner'in tutuklanmasını "orantısız" şeklinde nitelendirerek, hukuka uygun olmadığını öne süren bakan, tutuklamayı "planlanmış ve iyi bir şekilde hazırlanmış bir eylem" olarak tanımladı.
“Türkiye’deki yatırım garantileri iptal edilebilir”
Gabriel, Türkiye'nin tavrını değiştirmemesi durumunda başka adımların da gündeme gelebileceğini ifade ederek, buna örnek olarak Alman firmalarının Türkiye'deki yatırımlarını güvence altına alan garantileri dillendirdi.
Hermes kredileri olarak bilinen söz konusu garanti, Almanya'dan yapılan yatırım malları ithalatının ve Türkiye´deki yatırımların toplam tutarının yüzde 85’ini karşılayan, azami beş yıl vadeli bir kredi türü olarak biliniyor.
Bu arada Gabriel'in basın toplantısı sonrasında açıklama yapan hükümet sözcüsü Steffen Seibert, Başbakan Angela Merkel'in, Gabriel'in tüm söylediklerinin arkasında durduğunu belirtti. Buna göre Merkel, Almanya'nın Türkiye politikalarını yeniden belirlemesini "kaçınılmaz ve şart" olarak tanımlıyor.
Almanya’nın Steudtner’in tutuklanması sonrasında sert tepkisi, iki ülke ilişkilerinde yaşanan krizin son halkası olarak tanımlandı. İnsan hakları aktivisti Steudtner’in tutuklanması, son bir yılda yaşanan birçok gerilimden sadece biri.
İlk gerilim Federal Meclis’in 2 Haziran 2016 tarihinde, 1915 olaylarını ‘Ermeni Soykırımı’ olarak nitelendiren kararı almasıyla başladı. Karar sonrası Türkiye Berlin Büyükelçisi’ni geri çağırdı, Cumhurbaşkanı Erdoğan kararın ikili ilişkileri ‘ciddi boyutta’ etkileyeceğini söyledi. Ankara’nın tepki olarak Adana'daki İncirlik Askeri Hava Üssü'ndeki Alman askerlerini ziyaret etmek isteyen Alman milletvekillerine izin vermemesi iki ülkeyi bir krizin eşiğine getirdi. 15 Temmuz gecesinde yaşanan olaylara ve darbe girişimine Alman siyasetinden zirve isimlerin tepki vermekte gecikmesi ve temkinli açıklamaları, Berlin-Ankara arasındaki tansiyonun yükselmesine neden oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya’nın da aralarında olduğu Batı ülkelerini, Türk hükümeti ile FETÖ’ye karşı yeteri kadar dayanışma içinde olmamakla eleştirdi. Darbe girişiminden sonraki aylarda en az 209 diplomat ve 205 yeşil pasaportlu Türk vatandaşının Almanya'ya iltica talebinde bulunması ve bunların çoğunun ilticacı olarak tanınması, Türk tarafını çok rahatsız eden bir gelişme olarak ikili ilişkilere yansıdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan son olarak G-20 Zirvesi’nde, "FETÖ destekçilerini iade etmediği sürece Almanya'yı teröristleri koruyan ülke olarak göreceğiz” şeklinde bir açıklama yaptı. 15 Temmuz sonrası yaşanan gerilimler dizisinde Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in tutuklanması ve 16 Nisan’daki referandum oylaması öncesinde vatandaşlara seslenmek isteyen AK Partili siyasetçilere izin verilmemesi de akıllarda kalan olaylar oldu.
