Erişilebilirlik

Albayrak’ın Sunumundan İzlenimler: İş Dünyası Ne Bekledi Ne Buldu?


Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi’nde kurulan kabinede ekonominin patronu olan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yaklaşık bir saat süren “Yeni Ekonomi Yaklaşımı” başlıklı sunumundan çıkışında Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, “Ekonomi bakanımızı, enerji bakanlığı döneminden tanıyoruz, bugün de bize orta ve uzun vadede yeni dönemin, dönüşüm döneminin ana hatlarını verdi. Eylül başında hepimiz daha fazla ayrıntılara hakim olacağız. Türkiye’nin hak ettiği dönüşümü yapacağına inancımız tamamdır” diyordu.

Türkiye’nin en büyük holdinglerinden birinin patronu kameralara Bakan Albayrak’ın açıklamalarına inancını dile getirirken yine Türk iş dünyasının en önemli bir başka isminin yorumu, “Ne diyeyim ben Sayın Bakan’ın açıklamalarına?” şeklindeydi.

İsminin yazılmasını istemeyen işadamı, beklentilerinin karşılıksız kalmasına hayıflanırken bir başka gazeteci işadamına “bu bir saatte ne kadar para kaybettiniz?” diye sordu. Yanıt, “6.40’ı gördü değil mi? Ben yorum yapmayayım ve gideyim” oldu.

Türk Lirası’nın ABD Doları karşısında dünkü değer kaybının ardından belki de piyasalara güven vermek için düzenlenen basın toplantısından beklenti büyüktü.

Türk İş dünyası neredeyse tam kadro Cumhurbaşkanlığı ofisindeydi

Bunu anlamak için kahin olmak gerekmiyordu. Zira 14.30’da yapılacağı açıklanan sunumdan yaklaşık yarım saat önce Türk iş aleminin en önemli figürleri salonda yerini almıştı bile.

Bakanlıktan gelen davete icabet edenler arasında Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı dışında Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan, MÜSİAD Başkanı Abdurrahman Kaan, İstanbul Sanayi Odası Başkanı Şekip Avdagiç, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle, DEİK Başkanı Nail Olpak, TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran, Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı, Yıldız Holding Başkan Yardımcısı Ali Ülker de vardı.

TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ve Sanko Holding Yönetim Kurulu Abdülkadir Konukoğlu da 14.30 itibariyle salonda yerlerini aldı.

İşçi, memur ve esnaf konfederasyonları davet edilmedi

Salona bakıldığında Türk sermaye sınıfının her kesiminden temsilciler göze çarparken emek tarafından hiç kimsenin olmadığı da dikkat çekiyordu.

Yalnız DİSK, KESK gibi muhalif konfederasyonlar değil HAK-İş, Türk-İş, Memur-Sen gibi hükümete yakın duran konfederasyonlardan da yöneticiler yoktu. Önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştükleri halde bu toplantıya davet edilmeyen İşçi ve kamu emekçileri konfederasyonları dışında esnaf konfederasyonu TESK’ten başkan düzeyinde katılım olmadı.

Albayrak açıklanan saatten 49 dakika sonra kürsüye çıktı

Açıklanan saatin üzerinden yirmi dakika geçtiği halde henüz Bakan Albayrak, kürsüde yerini almamıştı. Sonunda beklenen haber geldi. Kürsüye gelen bir yetkili, Albayrak’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Bayburt’taki konuşmasını beklediğini ve ondan sonra geleceğini duyurdu.

Salonda sabırsızlık artmaya başlamıştı ki Bakan Albayrak, kapıda göründü. Kendisini dinlemeye gelen tüm konukların ellerini tek tek sıktıktan sonra kürsüye çıkıp Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasının ardından konuşacağını açıklayıp yeniden salondan ayrıldı.

Maliye ve Hazine Bakanı, merakla beklenen konuşmasını yapmak için 15.19’da yani dün açıklanan saatten, 4 saat 19 dakika, bugün güncellenen saatten ise 49 dakika sonra sunumuna başladı.

İş dünyası, akademisyenler, gazeteciler, ekonominin patronundan kurun nasıl dizginleneceğine, enflasyon ve faizin orta ve uzun vadede nasıl düşürüleceğine, fiyat istikrarının nasıl sağlanacağına, ihracatın nasıl arttırılacağına, ekonomik reformların hangi sıralamayla hayata geçirileceğine dair somut çözümler beklerken Bakan Albayrak, Güney Afrika’da gazetecilere ilk yaptığı açıklamadan bu yana dile getirdiği çerçeveyi yineledi.

Bakan Albayrak sunumunda rakam vermek yerine büyük ölçüde yeni dönemde ekonominin felsefesini anlattı

Albayrak, “ahlak ve liyakat şemsiyesiyle güçlü bir (Hazine ve Maliye) bakanlık olacak”, “ulusal ve uluslararası paydaşlarla aksiyon alacağız”, kararlı adımlar atacağız”, “bir üst lige çıkacağız”, “gerçekçi politikalar belirleyeceğiz” gibi cümleler kurarak daha çok yöntem ve hedefleri anlatan sunum yaptı.

Bu sırada kendini dinlemekte olan iş insanlarına da seslenerek “Gerçekçi politikalar kime göre Güler (Sabancı) Hanım'a göre mi Ahmet Bey'e göre mi Tuncay (Özilhan) Bey'e göre mi?” dedikten sonra hangi yatırımların destekleneceğine ilişkin çerçeveyi anlatırken “Harcamalar dönüyor, dönüyor Hazine Maliye Bakanlığı’na geliyor. Öyle mi Hüsnü (Özyeğin) Bey? Bakacağız bu kriterlere uymayanlar sarı ışık, kırmızı ışık, yeşil ışık. Öyle mi? Öyle yapacağız” ifadelerini kullandı.

“Dolaylı vergiler azaltılacak, cari açık düşürülecek”

Albayrak konuşmasının genelinde makro ekonomik göstergelerle ilgili yeni hedef rakamlar vermekten kaçınsa da Orta Vadeli Program’ın yeni adla eylül ayında açıklanacağını, bütçe disiplinin en temel dinamiklerinden biri olacağını, Merkez Bankası’nın bağımsızlığının güçlendirileceğini, sıkı para/mali politikalarının benimseneceğini, bakanlıklarda %30 tasarruf yapılması üzerinde çalışıldığını, bu yıl 5 milyar TL faiz dışı fazla verileceğini, cari açığın düşürüleceğini, dolaylı vergilerin azaltılacağını söyledi.

Hazine ve Maliye Bakanı, gelecek beş yılı dört faza ayırdı:

“2018 ve 2019 yıllarında gerçekleşecek ‘ekonomik dengelenme’ dediğimiz bir süreç yaşayacağız. 2020-2021’de Türkiye sağlıklı, sürdürülebilir büyüme dediğimiz ikinci faza geçecek. Daha adaletli bir paylaşım politikasıyla 2022-2023 yıllarında üçüncü faza taşıyacağız. 2023’ten sonra gerçek manasıyla başarıya ulaşmak için ‘nitelikli insan gücü ve güçlü topluma dönüşüm’ politikalarımızla taşınacak.”

Gazeteci Yıldırım: ‘Trump’ın attığı twit, öğleden sonraki dolar sıçramasının ana sebebi’

Piyasanın da gözü kulağı Albayrak’ın konuşmasındaydı. Somut hedefler verirken düşen ABD Doları/TL kuru, çerçeve anlatırken genelde yükseliyordu. Ancak dolar birden hızla yükselmeye başladı.

Salonda soğuk duş etkisi yaratan kurdaki hareketliliğin nedeninin ABD Başkanı Donald Trump’ın atmış olduğu “Türk lirası, çok güçlü dolarımız karşısında hızla değer kaybederken, Türkiye'den çelik ve alüminyum ithalatında gümrük vergilerinin iki katına çıkarılmasına onay verdim! Alüminyumda oran %20, çelikte de %50. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde iyi değil” yazılı twit olduğunun anlaşılması fazla zaman almadı.

Konuşmayı izleyenlerden ekonomi gazetecisi Abdurrahman Yıldırım, “Trump’ın attığı twit, ‘aramız iyi değil’ diyor. Tabii kurdaki hareketi etkiler. Basın toplantısı sırasında kurun sıçrama göstermesinde bu twit daha çok etkili olmuştur, öğleden sonraki kur sıçramasının ana sebebidir. Çünkü iki ülke arasındaki dostluğu bitiren bir twit. Bu yeni aşama, bundan sonra da etkiler. ABD, Türkiye için önemli” dedi.

TİM ve İSO Başkanları Albayrak’ın sunumunu tatminkar buldu

DEİK Başkanı Nail Olpak toplantı sonrası açıklama yapmazken TİM Başkanı İsmail Gülle ve İSO Başkanı Şekip Avdagiç cumhurbaşkanlığı ofisinin önünde gazetecilere yaptıkları açıklamalarda Albayrak’ın sunumundan memnun olmuş görünüyordu.

Gülle, “Kurlara yönelik bir beklenti vardı, kısa süre içerisinde bununla ilgili mücadele programı açıklanacaktır. Ayağı yere basan, içeriği dolu bir açıklamaydı” derken Avdagiç, “OVP de açıklandıktan sonra piyasaların daha istikrarlı bir sürece gireceğini bekliyoruz” yorumunda bulundu.

Şimdi gözler, eylül ayında yeni isimle açıklanacak Orta Vadeli Program’da.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG