Türkiye’de 16 Nisan’da düzenlenen referanduma gözlemci gönderen Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin gözlem raporu açıklandı. Belge, referandumun hemen ardından açıklanan ilk bulgularla örtüşen bir içeriğe sahip.
Belgenin dikkat çeken vurgularından biri Yüksek Seçim Kurulu’na ilişkin. Romanyalı parlamenter Cezar Florin Preda tarafından kaleme alınan belgede, Yüksek Seçim Kurulu’nun referandum günü sayımdan önce mühürsüz oy pusulaları hakkında aldığı kararın önemli bir güvencenin altını kazıdığı ve bu tür oyların geçersiz sayılmasının açık şekilde dile getirildiği yasayla çeliştiği vurgulanıyor.
Seçim kurullarının çalışmasında şeffaflık eksikliği bulunduğuna dikkat çekilen belgede, yasal çerçevenin gerçekten demokratik bir referandum düzenlemek için yetersiz kaldığı vurgusuna da yer verildi.
Olağanüstü hal altında, gerçek bir demokratik süreç için esas olan temel özgürlüklerin kısıtlandığına dikkat çekilen belgede, referanduma ilişkin mevzuatı değiştiren kararnamelerin olağanüstü halin gerekliliklerini aştığının altı çizildi.
Bazı uluslararası gözlemcilerin görevlerini yerine getirmesinin kısıtlandığına da değinilen raporda, “Kampanya çerçevesi kısıtlayıcı ve Cumhurbaşkanı ile çok sayıda önde gelen ulusal yetkilinin ‘evet’ kampanyasına katılımı nedeniyle dengesizdi” ifadeleri kullanıldı.
Seçmenlere reformun ana unsurları konusunda tarafsız bilgi sunulmadığının dile getirildiği belgede, kampanyada tarafların eşit fırsatlara sahip olmadığı belirtildi.
Avrupa Konseyi Parlamenter Konseyi’nin hazırladığı rapor, sadece Avrupa Konseyi’nin diğer organları açısından değil Avrupa Birliği açısından da referans belge niteliğinde.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı da referanduma ilişkin raporuna son halini vermek için çalışmalarını sürdürüyor. Bu belgenin de önümüzdeki haftalarda açıklanması bekleniyor. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın hazırlayacağı nihai raporun, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin belgesinden çok farklı olması beklenmiyor.
