Ankara - Washington hattındaki gergin ilişkilerin Joe Biden'ın başkanlığı döneminde yeniden şekillenmesinde büyükelçilik görevi için, diplomat olmayan bir siyasetçide karar kılındı.
Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği'ne Tokyo Büyükelçisi olarak görev yapan AKP'li eski milletvekili Hasan Murat Mercan'ın atanacağı duyuruldu. Türkiye'nin geleneksel diplomasisinde bugüne kadar Washington Büyükelçiliği’ne tecrübeli ve yetkin kariyer diplomatı isimlerin görevlendirilmesi tercih ediliyordu.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onay verdiği büyükelçiler kararnamesine ilişkin ilk bilgileri Anadolu Ajansı (AA) kamuoyuna duyurdu. Anadolu Ajansı, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yeni büyükelçilik ve daimi temsilcilik görevlerini ilgililere tebliğ ettiğini bildirdi.
Kararname henüz Resmi Gazete'de yayınlanmamış olmakla birlikte AA, elçi atama listesini paylaştı. AA’nın haberine göre AKP'li Murat Mercan Türkiye’nin yeni Washington Büyükelçisi oldu. Mercan gibi pek çok siyasi isim tercihi göze çarptı.
Endüstri mühendisi Hasan Murat Mercan, AKP'nin kuruluşunda rol aldıktan sonra 22. dönemde Eskişehir Milletvekili olarak seçildi. 23. dönemde TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanlığı'nı üstlenen Mercan, 17 Kasım 2017’de Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Japonya’ya Tokyo Büyükelçiliği’ne atanmıştı. Mercan’ın “büyükelçi” sıfatıyla ikinci görev yeri olarak Washington oldu.
Çavuşoğlu'nun en başarılı bulduğu isimdi
Türkiye’de 10 Temmuz 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan kararname ile "kariyer diplomatı" olarak Dışişleri Bakanlığı'nda görevli isimler yerine bakanlık dışından atamalara kapı açılmıştı. Dışişleri Bakanlığı'nın teşkilat yapısı ile görev ve yetkileri, 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden tanımlanmıştı.
Türk diplomasisinde AKP iktidarında Ahmet Davutoğlu'nun Dışişleri Bakanlığı döneminde "dışarıdan atama" yapılması tercihi ön plana çıkmaya başlamıştı. Ancak özellikle 2018'deki kararnameyle birlikte bugüne değin Dışişleri Bakanlığı'nın elçi profilinde diplomat dışı isimler ağırlık kazanmaya başladı.
Bakan Çavuşoğlu, Ocak 2019'da muhalefet karşısında dışarıdan yapılan atamaları savunarak, "Kimse kusura bakmasın en iyi, en başarılı büyükelçilerimiz dışarıdan atadıklarımız. Birinci sıraya Tokyo Büyükelçimiz Murat Mercan’ı, ikinci sıraya da Pekin Büyükelçimiz Abdülkadir Emin Önen’i koyarım” demişti.
Atama listesinde başka hangi isimler var?
Hali hazırda büyükelçi unvanına sahip Murat Mercan'ın yanı sıra yeni kararnamede, diplomat olmayan yeni isimlere de büyükelçilik görevleri verildiği görüldü.
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanı Mehmet Güllüoğlu, Türkiye'nin Tanzanya'daki Darüsselam Büyükelçiliği görevine getirildi.
Ekonomist, akademisyen ve Sabah gazetesinde köşe yazarı olan Kerem Alkin, Paris merkezli Avrupa ülkelerini kapsayan OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) Daimi Temsilciliği’ne büyükelçi olarak belirlendi.
Uluslararası ilişkiler alanında akademisyen olan ve 30 Mart 2011’de AKP kontenjanından seçildiği RTÜK üyeliğiyle kamuoyunda tanınan Prof. Dr. Hamit Ersoy, Brunei Sultanlığı’na Bandar Seri Begavan Büyükelçisi olarak getirildi. Ersoy RTÜK üyesi yapıldığında, 1998 yılında Kırıkkale Üniversitesi’nde doçent iken YÖK tarafından “irticai faaliyetler” nedeniyle görevinden alınması kamuoyuna yansımıştı.
Dışişleri Bakanlığı personeli ya da kariyer diplomatı olmayan ancak Libya’ya Trablus Büyükelçisi olarak atandığı açıklanan Kenan Yılmaz’ın şu anki görevi konusunda ise bilgi alınamadı. Kamu personeli olup olmadığı da öğrenilemeyen Yılmaz, iç çatışma sıkıntısı devam eden ve Türkiye’nin askeri personeliyle de Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne destek verdiği Libya’da Ankara’yı temsil edecek.
Bugüne değin Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğü görevini yürüten Hami Aksoy, Sırbistan’a Belgrad Büyükelçisi olarak atandı.
Fransa ve Almanya’ya diplomatlar tayin ediliyor
Dışişleri Bakanlığı’nın kariyer diplomatlarından Refik Ali Onaner, Fransa’ya Türkiye’nin Paris Büyükelçiliği’ne görevlendirildi.
Türkiye'nin Berlin Büyükelçiliği’ne geçmişte burada başkonsolos olarak da görev yapmış Ahmet Başar Şen getirildi.
Irak’a Bağdat Büyükelçiliği’ne Ali Rıza Güney’in atanması kararlaştırıldı.
Japonya’ya Tokyo Büyükelçiliği’ne Korkut Güngen’in gönderilmesine karar verildi.
Hami Aksoy’dan önceki sözcü olan ve bakanlıkta atama beklemekte olan Hüseyin Müftüoğlu, Uruguay’a Montevideo Büyükelçiliği’ne getirildi.
