Uluslararası toplumun ilgisi son dönemde Tunus ve Lübnan’daki siyasi krizlere odaklandı. Siyasi krizlerin, siyasi tıkanıklığın eksik olmadığı bir diğer bölge de Afrika. Fildişi Sahili’nde – örneğin – siyasi tıkanıklığın aşılması için görüşmeler sürüyor. Birleşmiş Milletler, Afrika ülkeleri ve Amerika’ya göre Fildişi Sahili’nde yapılan seçimleri muhalefetteki Alassane Ouattara kazandı. Ancak iktidardaki Laurent Gbagbo, çekilmeyi reddediyor. Bu da Afrika kıtası için yeni bir olgu değil. Amerika’nın Sesi, Afrika kıtasında siyasi değişim sorununu inceledi.
Kenya, 2002 yılı: Seçmenler, 25 yıl aradan sonra ilk kez iktidar değişikliğini kutluyor.
Beş yıl sonra, 2007 yılında seçmen sandık başında “değişim” diyor, ancak iktidardaki Mwai Kibaki seçim sonuçlarını reddediyor. ‘Kraliyet Afrika Topluluğu’ndan Richard Dowden, bu tablonun Afrika için yeni bir şey olmadığını söylüyor.“Siyasi değişimlerin barışçı olması çok önemli. Çünkü, 90’lı yıllarda gördüğümüz gibi, Afrika ülkelerinde değişim dendiğinde halk sandığa değil, silaha yöneliyor.”
Aynı şey 1997 yılında o zamanki adıyla Zaire’de yaşandı – yani Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde. Mobutu Sese Seko iktidarı bırakmayı reddetti. Bir süre sonra ülkeden kaçtı ve sürgünde öldü. Ancak o krizin yolaçtığı savaşın bilançosu 3 milyon ölü oldu.
Uzmanlar, Laurent Gbabo’nun çekilmeyi reddettiği Fildişi Sahili’nde de benzer bir sürece girilmesinden kaygı duyuyor.
Dowden, “Seçimleri kaybetmesine rağmen iktidarda kalabileceğini düşünmesi gerçekten inanılması güç bir şey. İnatçı ve modern dünyanın şartlarını anlayamamış bir lidere daha tanıklık ediyoruz” diyor.
Şu anda – Fildişi Sahili’ne ek olarak – Afrika’da iktidarı bırakma niyeti olmayan liderlerin bulunduğu ülkeler Uganda, Rwanda ve Zimbabve. Yazar Michela Wrong’a göre bunun tek nedeni para: “Tarihsel olarak Afrika’da iktidar olmak zengin olmakla eşanlamlı. Sınırlı bir özel sektör var ve az sayıdaki ihaleyi kazanmanın tek yolu iktidara yakın olmak.”
2007 yılında Afrikalı bir hayırsever, iyi yönetim örneği oluşturması için iktidarı zamanı gelince bırakan bir hükümet veya devlet başkanı için 5 milyon dolarlık ödül açıkladı. Ancak bu da yetmedi.
Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabe, bu yıl seçim yapılabileceği işaretini verdi. Seçimlerin her zaman olduğu gibi serbest ve adil olacağını iddia etti. Ancak uzmanlar ve muhalefet aynı görüşte değil.
Richard Dowden’a göre seçimler bile sorun oluşturuyor: “Bence bu sistem Afrika kıtasına çok uygun bir sistem değil. Orada kurulan demokratik sistemler o toplumların şartlarını yansıtmalı. Ama, bu nasıl yapılır bilmiyorum.”
Afrika kıtasının en iyi örneği, Güney Afrika Cumhuriyeti: İki kez başarılı bir iktidar değişimi geçirdi ve ordu, sadece geçit törenlerinde rol aldı.