Afganistan’dan kaçarak yasadışı yollarla Türkiye’ye gelen Afganlar'ın umut yolculuğu Diyarbakır’da son buldu. İnsan kaçakçıları tarafından Diyarbakır’a bırakılan Afganlar, aç susuz bekliyor.
Diyarbakır’ın Kayapınar İlçesindeki Fekiye Teyran Camisinin avlusu bugünlerde mülteci kampını andırıyor. Caminin avlusu ve çevresi 200’e yakın Afgan vatandaşının konaklama mekanı oldu. Kimisi caminin avlusunda, kimisi terk edilmiş konteynırda, kimisi bahçede yatıp kalkıyor. Günlerdir aç susuz bekleyen Afganlılara, çevredeki esnaflar ara sıra yardım ediyor. Peki bu Afganlılar nereden geldi?
Afganistan’daki savaştan ve işsizlikten kaçan grup, önce İran’a geçti. Oradan insan kaçakçılarıyla anlaşan grup, sınırı kaçak geçerek Türkiye’ye geldi. Afganlar, insan kaçakçılarıyla, İstanbul ya da Ankara’ya gitmek üzere anlaştı. Ancak kaçakçılar bir kısmını Van’da, bir kısmını ise Diyarbakır’da bırakarak ortadan kayboldu. Van’da kalanlar, kah yürüyerek, kah otostopla Diyarbakır’a ulaştı. Ancak pasaportları olmayan, paralarını da insan kaçakçılarına kaptıran grup daha öteye gidemedi. Parası olanlar da, bilet alamadı.
Afganlar, başlarından geçenleri VOA Türkçe’ye anlattı. 30 gündür yollarda olduğunu söyleyen Türkmen asıllı Afgan vatandaşı Abdulkadir Maksim daha iyi bir yaşam için kaçtıklarını söyledi. Maksim, “Afganistan’da savaş var. Taliban var, DAEŞ var, ondan açıp geliyoruz. Kaçakçılar bizi götüreceklerini söyledi ama burada kaldık. Buradan gitmek için bilet de vermiyorlar, kimlik de vermiyorlar. Soruyoruz vermiyorlar. Bunların hepsi aç, Afganistan’da geliyoruz. Eğer buradan İstanbul’a gidersek, bilet almamız lazım vermiyorlar. Kimse götürmüyorlar. Bizi burada bırakıp gidiyorlar. Bizi aldatıp gidiyorlar. Çok sıkıntı oldu. İran sınırında, bir arkadaşımız bacağından vuruldu. Kan kaybından öldü” dedi.
Gulveli Nuran ise başından geçenleri şöyle anlattı; “Bağlan kentinden geldim. İran’dan Türkiye’ye geldim. 30 gündür yollardayız. 10 gündür buradayız, yemek yok, para yok. Hiçbir şeyimiz yok. Bazen yürüdük bazen arabayla geldik. Şimdi İstanbul’a gitmek istiyoruz.”
Özbek Asıllı Seyyid Hanip Haşimi ise İstanbul’a gitmek istediklerini belirtti. Haşimi, “Biz Afganistan’dan geldik, Türkiye’de Ankara ya da İstanbul’a gitmek istiyoruz. Biz mecburuz, Afganistan’da savaş var. Taliban var, DAEŞ var. Biz mecburuz. Biz Türkiye’de ekmek arıyoruz, iş arıyoruz. Ailelerimiz kaldı biz geldik. Bizim cumhurbaşkanımız bize bakmıyor. İstanbul’a gitmek istiyoruz. Planımız yok, iş bulmaya çalışıyoruz. Otogara gittik bilet almak istedik, kimlik olmadığı için kaçak olduğumuz için bilet vermediler” diye konuştu.
Önce İran’ geldiğini söyleyen Necmeddin Muhammedi ise şöyle konuştu: “Afganistan’dan geldik evimizi yok, paramız yok, savaş var. İran’da bir şey yoktu, iş yoktu. Umudumuz Türkiye ve İstanbul’a gitmek istiyorum. Benim akrabalarım var orada, akrabalarım bana iş bulmuş. Çalışıp para kazanmak istiyorum. Para kazanacağım”
Hayrullah Xerxwa ise Ankara’ya gitmek istiyor. Xerxwa, “Ben de Bağlan kentindenim. İş yok çalışmıyorum, Ankara’ya gitmek istiyorum. Benim param yok otogara gittim, otogarda bana bilet vermediler. Kimlik yok diye kesmediler. Para yok diye göndermediler” şeklinde konuştu.
Grubun cami çevresindeki bekleyişleri ne kadar sürecek bilinmiyor. VOA Türkçe’nin bilgisine başvurduğu seyahat firmalarının yetkilileri, Afganlar'ın Türkiye kaçak girmeleri ve seyahat belgelerinin olmaması nedeniyle, bilet veremediklerini söyledi.
Afganlar'ın İran sınırından Diyarbakır’a kadar, güvenlik güçlerine yakalanmadan nasıl geldikleri ise merak ediliyor.
