Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Türkiye ziyaretinden sonra yaptığı açıklamada, terörle mücadelede komşu ülkelerin yardımı olmazsa barış umudu kalmayacağı uyarısında bulunmuştu. Amerika Afganistan’da ekonomiyi canlandırmak için, ortaklarıyla birlikte “Yeni İpek Yolu” adlı proje üzerinde çalışıyor. Plan, Orta Asya’daki kara ve demir yollarını, Pakistan, Afganistan ve Hindistan’a uzatarak bölgesel ticareti arttırmayı amaçlıyor.
Brookings Enstitüsü ulusal güvenlik ve savunma uzmanı Michael O’Hanlon, “Afganistan’a siyasi istikrar getirmezseniz, Yeni İpek Yolu kuramazsınız,” diye konuşuyor. O’Hanlon’a göre öncelikli iş, bu ülkede istikrar çabalarının devam ettirilmesinden geçiyor.
2014 yılının aynı zamanda Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin de görevdeki son yılı olduğuna dikkati çeken O’Hanlon, “Afgan halkının Karzai’nin yerine geçecek kişiyi seçmesine yardımcı olmalıyız,” diye konuşuyor. Afgan anayasasında Amerika’nın sorumluluğu olduğunu belirten uzman,bu anayasanın devlet başkanına çok büyük; siyasi partilere, parlamentoya ve diğer siyasi örgütlenmelereyse çok az yetki verdiğini hatırlatıyor. Mevcut anayasanın iktidardaki devlet başkanının yeniden seçilmesine izin vermediğini söyleyen uzman, “Bu ortamda doğru düzgün seçim hazırlığı yapılamaz,” diyor.
Bazı uzmanlara göre geçen seçimlerdeki yolsuzluk iddialarının tekrarlaması durumunda Afganistan’da 2014 seçimleri tam bir facia olacak. Bu uzmanlara göre Afgan hükümetini istikrarlı bir çizgiye oturtmak için ciddi siyasi reformlara ihtiyaç var.
Amerika İlerleme Merkezi uzmanı Caroline Wadhams, “Hukuk sistemi bozuk. Yargı Devlet Başkanı Karzai’nin kontrolünde,” diye konuşuyor. Uzmana göre Afgan devletinde daha çok kişinin öne çıkması, herkesin sisteme katılması ve güvenilir bir devlet oluşturulması için merkezi sistemin yetkilerinin azaltılması ve bu yolla denetleme mekanizmasının güçlendirilmesi gerekiyor.
Bu noktada Amerika ve uluslararası toplum, altyapısını kurması ve vatandaşlarına temel hizmetleri götürmesi amacıyla Afganistan’a mali yardımları sürdürmeyi planlıyor.
2014 yılından sonra da Afganistan’da şiddet olaylarının devam etmesi bekleniyor. Ancak gerek bölge ülkeleri, gerekse batılı devletler, Afganistan’da istikrar ve demokrasi sağlanması amacıyla ulusal uzlaşma sürecine destek veriyor.