Uluslararası Af Örgütü’nün insan haklarında son bir yılı değerlendirdiği raporunda Türkiye’deki durum da, tüm dünyadaki gibi iç açıcı görünmüyor. Türkiye’de insan haklarının durumunun geçen yıl haziran ayından sonra PKK’yla çatışmaların yeniden şiddetlenmesinden bu yana kötüleştiğine dikkati çeken rapor, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik baskıların da devam ettiğinin altını çiziyor.
“Medya hükümetin daha önce örneği görülmemiş baskısı altında” ifadesinin yer aldığı raporda, hem günlük hayatta, hem de internet ortamında ifade özgürlüğünün büyük darbe gördüğüne, toplanma özgürlüğünün de hala ihlal edildiğine dikkati çekiyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün 2015-2016 Dünyada İnsan Haklarının Durumu raporunda, polisin aşırı güç kullanması, gözaltında kötü muamele, insan hakları ihlallerinin cezasız kalması ve yargı bağımsızlığının giderek aşınması gibi sorunlara da atıf yapılıyor.
Özellikle yargı bağımsızlığıyla ilgili kısımda, yargıya siyasi atamaların devam ettiğinin, gözaltı ve tutukluluk sürelerini yetkisi altında bulunduran Sulh Ceza Mahkemeleri’nin gittikçe artan bir şekilde hükümet kontroluna girdiğinin altı çizildiği görülüyor.
Raporda ayrıca Türkiye’de solcu grupları, Kürt eylemci ve protestocuları hedef alan saldırılarda toplam 139 kişinin öldüğü belirtilirken, mülteci sorununa da dikkat çekiliyor ve şöyle deniyor: “Türkiye 2,5 milyon mülteci ve sığınmacıyı misafir ediyor, ancak hükümet Avrupa Birliği’yle bir göç anlaşması müzakere ederken daha fazla kişi rastgele gözaltına alınıyor ve sınır dışı ediliyor.”
1915 olaylarına da değinen rapor, geçen nisan ayında Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1915 olaylarının yüzüncü yıldönümü anma etkinlikleri ve Türkiye’de barışçı gösteriler yapılsa da “işlenen suçları tam olarak kabul etme” yönünde bir ilerleme yaşanmadığını belirtiyor.
Temmuz ayında PKK’yla ‘kırılgan’ ateşkesin bozulduğunu yazan Uluslararası Af Örgütü raporunda; Türk güvenlik güçlerinin Güneydoğu’ya kitlesel biçimde sevk edildiği, Türkiye içindeki ve dışındaki PKK hedeflerine operasyonlar düzenlendiği, Güneydoğu’da PKK’nın genç kanadı YDG-H’yla kent çatışmalarının arttığı kaydediliyor. Yerel halk ve hukukçular sivillerin hedef alındığı yönünde ısrar etse de, rapor, PKK’yla ateşkesin bozulmasından bu yana “3 bin teröristin öldürüldüğü” İçişleri Bakanlığı verilerine de yer veriyor.
Ayrıca PKK’nın askerlere saldırılarını izleyen dönemlerde, milliyetçi grupların Türkiye’deki Kürtler’e ve mülklerine linç saldırıları düzenlediğini yazan Af Örgütü raporu, bu saldırılarda Halkların Demokratik Partisi’nin Ankara’daki genel merkezi başta olmak üzere, diğer HDP bürolarının da yağmalandığına ve kundaklandığına dikkati çekiyor.
Bununla birlikte Af Örgütü raporunda, Türkiye’de bazı konularda iyimser gelişmelere de yer veriliyor. Örneğin Mart ayında Balyoz davasının 236 sanığının beraat ettiği yazarken, Ergenekon davasının sivil sanıklarının temyiz başvurularının hala sürdüğü hatırlatılıyor.
KCK davalarının hala devam ettiğinin altı çizilen raporda, PKK’yla ateşkesin sona ermesinin ardından 2 binin üstünde kişinin gözaltına alındığı kaydediliyor.
Bunun yanında raporda, “Fethullah Gülen Terör Örgütü” üyesi olmakla suçlanan kişilere yönelik soruşturmalara da yer verildiği görülüyor.
