İngiltere'nin Avrupa Birliği’nden ayrılması için yeni bir çıkış kapısı daha açıldı. Brüksel'de toplanan AB hükümet ve devlet başkanları, İngiltere ile yürütülen Brexit müzakerelerinde, ticari ilişkilerin belirleneceği ikinci aşamaya geçilmesini resmen kabul etti. İlk tartışmalardan daha "zor ve karmaşık" olacağı söylenen ikinci etap müzakerelerle ilgili detaylı metin Mart 2018'de onaylanacak.
İngiltere Başbakanı Theresa May, karar zirvesinden bir gün önce, AB'nin 27 üyesini, İngiltere'nin Mart 2019'da birlikten ayrılma aşamasına taşıyacak olan ikinci aşamaya hızla geçilmesi çağrısı yapmıştı. Cuma sabahı yeniden toplanan zirvede, 27 üye May'in bu çağrısına uyarak, geçtiğimiz hafta kabul gören ilk etap müzakerelerin tamamlanmasını ve ikinci etap müzakerelere geçilmesine yeşil ışık yaktı.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk kararı Twitter hesabından "AB yöneticileri, Brexit müzakerelerinde ikinci aşamaya geçilmesini onayladı. Tebrikler Theresa May" sözleriyle duyurdu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker de, "Aramızda, ben de dahil pek çok kişi, May'in çok büyük çaba gösterdiğini düşünüyor. Hakkını teslim etmek lazım. Kendisine güvenim sonsuz. Ama ikinci aşama, birincisinden daha zorlu olacak" dedi.
Zirvenin akşam yemeğinde konuşan Theresa May ise, ayrıldıktan sonra AB ile “derin ve özel” bir ilişkiyi sürdürmek istediklerini dile getirdi.
İlk etap müzakerelerde, İngiltere'nin ayrılmasının ardından ülkede bulunan AB vatandaşlarının durumu, İrlanda ve Kuzey İrlanda arasındaki sınırın geleceği ve ayrılma sürecinin gerektirdiği mali ödemeler konularının netleşmesi istenmişti. Bu konuların geçen hafta Brüksel'de tamamlanmasının ardından müzakerelerin asıl zorlayıcı kısmı olan 'İngiltere ve AB arasındaki ticaret kurallarına' geçilecek.
Ocak 2018 tarihinden itibaren İngiltere ile iki yıl sürmesi öngörülen müzakereler başlayacak ve geçiş süreci olarak adlandırılan bu süre içinde ticari ilişkiler tek tek sektörler ele alınarak müzakere edilecek. Bu süre içinde İngiltere AB kararlarına katılmadan, birlik kurallarını uygulamaya devam edecek.
Ticari ilişkiler konusundaki detaylar henüz netlik kazanmış değil. Birlik üyeleri Londra ile ticari ilişkileri düzenleyen daha net bir metni Mart 2018'de onaylayacak. Bu süre içerisinde yeni bir teklif gelmezse AB, "tek pazar ve gümrük birliğinin" olmadığı bir temelde müzakereleri sürdürecek.
Almanya'ya Euro bölgesi reformu için Mart’a kadar süre
Cuma sabahı yapılan toplantıda AB yöneticileri "Euro bölgesi reformu"nu da ele aldı. Ancak, Almanya'da yaşanan hükümet krizinin aşılamaması nedeniyle bu konudaki çalışmalar ertelendi. Zirvenin ardından Almanya Başbakanı Angela Merkel ile ortak basın toplantısı düzenleyen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Euro bölgesi reformunun Mart ayında ele alınacağını söyledi.
Merkel de, “Bu konudaki pozisyonlarımızı yakınlaştırmak için Mart ayına kadar süre verdik. Ortak bir çözüm bulacağız, zira bu AB için çok önemli. Eğer istersek bunu başarabiliriz" dedi.
Toplantıda bütçe kurallarının yeniden düzenlenmesi, Euro bölgesi bütçesinden sorumlu bir bütçe bakanlığının oluşturulması, bankacılık birliği ve krizde olan AB ülkelerine yardımcı olacak bir 'Avrupa Para Fonu' oluşturulması konularında son karar da Mart ayına bırakıldı.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, Avrupa Para Fonu ve bankacılık birliği konuları üzerinde geniş bir uzlaşma sağlandığını, ancak Euro Bölgesi bütçe bakanlığı konusunda aynı kapsamda uzlaşma olmadığını söyledi.
Bütçe Bakanlığı fikri Macron tarafından savunuluyor. Anca Alman Hükümeti olmadan bu konuda da ilerleme sağlanması olanaklı görünmüyor. Hem AB yönetimi hem de Macron, bu dosyalarda ilerleyebilmek için Alman hükümetinin bir an evvel kurulmasını bekliyor.
Henüz hükümet kurmayı başaramayan Merkel'in Euro bölgesi konusundaki politikasını, nasıl bir hükümet kuracağı da belirleyecek.
