ABD yönetimi, Çin Komünist Partisi’nin özerk Şincan bölgesi temsilcisi Chen Quanguo dahil 4 Çinli yetkiliye Müslüman azınlık Uygurlar’a karşı insan hakları ihlalleri gerekçesiyle yaptırım uygulama kararı aldı.
Perşembe günü açıklanan yaptırımlara tabi tutulacaklar arasında Şincan Halk Güvenliği Bürosu yetkilileri de yer alıyor.
Amerika ile Çin arasında uzun süredir devam eden ticaret savaşının yanı sıra, Şincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygurlar ve diğer azınlıklara yönelik baskı politikaları, Hong Kong’un özerk statüsünü riske attığı iddia edilen Çin’in yeni ulusal güvenlik yasası da Amerika-Çin ilişkilerinde gerilim yaratan başlıca konular arasında yer alıyor. İki ülke, Corona virüsü pandemisine karşı küresel mücadele çabalarında da fikir ayrılıkları yaşıyor.
Beyaz Saray’dan bir yetkili yaptığı açıklamada, “Amerika, dünyayı, Çin Komünist Partisi’nin Şincan’daki kendi azınlık topluluklarına karşı, toplu keyfi tutuklama, zorla çalıştırma, dini baskı ve zorunlu doğum kontrolunun da dahil olduğu eylemlerine karşı durmaya çağırıyor” dedi.
Çin’in Washington’daki büyükelçiliğinden konuyla ilgili sorulara henüz bir yanıt gelmedi.
Yaptırımlar, ABD yönetimine dünya genelinde insan haklarını ihlal edenlere karşı yaptırım getirme yetkisi sunan Küresel Magnitsky Yasası kapsamında devreye sokuldu. Federal yasa, yaptırım listesine alınanların ABD’de olabilecek tüm mal varlıklarının dondurulmasını, ABD’ye seyahat etmelerinin ve Amerikalılar’la iş yapmalarının yasaklanmasını içeriyor.
Yaptırım listesinde, Çin Komünist Partisi Şincan temsilcisi Chen ile birlikte bölgenin eski parti genel sekreter yardımcılarından Zhu Hailun, Şincan Halk Güvenliği Bürosu Direktörü Wang Mingshan ve büronun eski genel sekreteri Huo Liujun yer alıyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Chen, Zhu ve Wang için ilave vize kısıtlamalarının da getirileceğini ve bu şahısların yakın aile üyelerinin de Amerika’ya girmesinin yasaklanacağını aktardı.
Maliye Bakanlığı da yaptırım listesine alınan en üst düzey Çinli yetkili olan Chen’in, Şincan Halk Güvenliği Bürosu üzerinden, “Şincan’daki Uygurlar ve diğer etnik azınlıklara karşı kapsamlı bir gözetleme, gözaltı ve beyin yıkama programı” uyguladığını belirtti.
Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, Şincan bölgesindeki kamplarda bir milyondan fazla Müslüman, eğitim programları adı altında gözaltında tutuluyor. Çinli yetkililerse söz konusu kamplarda, terörle mücadele kapsamında eğitim verildiğini savunarak hak ihlalleri iddialarını reddediyor.
Başkan Donald Trump’ın Haziran ayında, Uygurlar’a yönelik baskı nedeniyle Çin’e yaptırım yasasını imzalamasının ardından Çin yönetimi misilleme tehdidinde bulunmuştu.
