ABD, İran’ın ve İran destekli savaşçıların saldırılar düzenlediğini belirttiği suların askeri koalisyonla güvence altına alınması için girişim başlatıyor. ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, planlanan askeri koalisyonun faaliyet alanlarının İran açıklarındaki Hürmüz Boğazı ve Yemen açıklarındaki Babül Mendep olacağını bildirdi.
ABD’nin askeri koalisyona öncülük edecek gemileri sağlaması ve izleme faaliyetlerine liderlik etmesinin planlandığı belirtildi.
Devriye faaliyetlerini müttefiklere ait gemilerin yürütmesi ve kendi bayraklarını taşıyacak bu gemilerin ticari gemilere bölgeden geçişlerinde eşlik etmesi öngörülüyor.
Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, Savunma Bakan Vekili Mark Esper ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yla Salı günü yaptıkları görüşmelerin ardından ayrıntıları gazetecilerle paylaştı.
Dunford, Hürmüz Boğazı ve Babül Mendep’te seyir güvenliği özgürlüğünü güvence altına alacak bir koalisyon oluşturmak için bir dizi ülkeyle görüşmeler yürütüldüğünü bildirdi.
Dunford, girişime hangi ülkelerin destek vereceğinin gelecek iki hafta içinde belli olabileceğini, daha sonra bu ülkelerin donanmalarıyla çalışmalar yürütüleceğini kaydetti.
Dünya petrol nakliyatının yaklaşık beşte biri Hürmüz Boğazı üzerinden yapılıyor. ABD’nın 2015’te yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan ayrılmasının ardından İran’ın petrol ihracatını sıfıra indirmeye yönelik yaptırımları yeniden yürürlüğe koymuştu. Tahran ise petrol ihraç edememesi halinde Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidinde bulunuyor. ABD yönetimiyse yaptırımlarla Tahran’ı yeni bir anlaşma için masaya oturmaya ikna etmeye çalışıyor.
ABD, Mayıs ve Haziran ayında körfezde petrol tankerlerine düzenlenen saldırıların ardından körfezi güvence altına alacak uluslararası bir koalisyon oluşturulması önerisini ortaya atmıştı. İran’ın geçen ay ABD’ye ait bir insansız hava aracını vurarak düşürmesi Tahran-Washington hattında gerilimi yükseltmişti. Başkan Trump, saldırının ardından İran’a hava saldırısı emri verdiğini ancak son anda geri adım attığını açıklamıştı.
Körfez’de askeri koalisyon konuşlandırılması planı yeni olmamakla beraber, Dunford’un sözünü ettiği Yemen’in Babül Mendep Boğazı’nda da güvenliği arttırmak için asker konuşlandırma planı ilk kez dile getiriliyor.
ABD, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri İran destekli Husi milisler tarafından Babül Mendep’te düzenlenen saldırılardan uzun zamandır şikayetçiydi. Burası Kızıl Deniz, Aden Körfezi ve Arap Denizi’ni birbirine bağlıyor.
Babül Mendep’ten Avrupa, ABD ve Asya’ya günde neredeyse 4 milyon varil petrol ve diğer ticaret ürünleri taşınıyor.
Dunford, devriye ve eşlik etme faaliyetlerinin ABD dışındaki ülkeler tarafından hayata geçirilmesinin planlandığına vurgu yaptı. Dunford, misyonun büyüklüğünün ise katılımcı ülkelerin sayısına göre belirleneceğini sözlerine ekledi.
