ABD, 5 Rus vatandaşını daha yaptırım listesine ekledi. İnsan haklarıyla ilgili Magnitsky Yasası uyarınca yaptırıma tabi olan 5 isim arasında Çeçen lider Ramazan Kadirov da var.
ABD Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Kadirov’un “kişilerin kaybolması vakaları ve yargısız infazları” idare ettiği, siyasi bir rakibini de öldürttüğüne inanıldığı belirtildi.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in müttefiki olan Kadirov’un zaten halihazırda gizli yaptırım listesinde olduğu, kamuoyuna açıklamanın yeni yapılmış olabileceği öne sürülüyor.
ABD Maliye Bakanlığı, yaptırım listesine alınan Çeçen emniyet yetkilisi Ayub Kataev’in de eşcinsel erkeklere yönelik istismar olaylarına karıştığını açıkladı. Birleşmiş Milletler ve insan hakları örgütleri, Çeçenistan’da eşcinsel olduğundan şüphelenilen erkeklerin işkence gördüğü hatta öldürüldüğü iddialarını sık sık dile getiriyordu.
Muhalif Rus gazetesi Novaya Gazeta, bu iddiaları sayfalarına taşımış ve sözkonusu erkeklerin, Ayub Kataev’in emniyet müdürü olduğu Argun kentinde gizli bir cezaevinde tutulduğunu yazmıştı. Çeçen lider Kadirov’un sözcüsü ise haberi yalanlayarak Çeçenistan’da eşcinsel kimsenin olmadığını savunmuştu.
Çeçen lider Ramzan Kadirov ise, ABD’den gelen açıklamaya Instagram hesabından yanıt verdi. Alaycı bir üslup kullanan Kadirov, “Uykusuz bir gece beni bekliyor. ABD’yi ziyaret etmeyeceğim. ABD’nin özel hizmetlerinin gözünden düşmekten gurur duyabilirim. İşin aslı ABD, tüm hayatımı Amerika’nın adamı olan yabancı teröristlerle savaşa adadığım için beni affedemiyor” diye yazdı.
ABD Kongresi’nden 2012’de geçen Magnitsky Yasası, ismini Rus avukat Sergei Magnitsky’den alıyor. Magnitsky, Rus yetkililerin de karıştığı 230 milyon dolarlık vergi yolsuzluğunu ortaya çıkarmış, karşılığında vergi kaçırmakla suçlanarak hapse girmiş ve 2009’da 37 yaşındayken cezaevinde hayatını kaybetmişti.
Sergei Magnitsky’nin ilk soruşturmada kalp krizi geçirdiği öne sürülmüş, ancak Rusya Cumhurbaşkanlığı İnsan Hakları Konseyi, dövüldüğünü ve tıbbi yardımdan mahrum bırakıldığını açıklamıştı.
ABD’nin insan haklarını ihlal edenleri hedef almasını sağlayan Magnitsky Yasası kapsamında bugüne kadar 49 Rus vatandaşına yaptırım açıklandı.
Bu kişilerin ABD'deki mal varlıkları donduruluyor ve ABD'ye seyahatleri engelleniyor. ABD vatandaşlarının yaptırım listesindeki kişilerle iş ilişkileri kurması da yasak. Magnitsky Yasası 2016’da genişletilerek sadece Rusya değil, diğer ülkelerde insan haklarını ihlal edenleri de kapsar hale geldi. Trump yönetiminin ilerleyen günlerde yeni isimler açıklaması bekleniyor.
Maliye Bakanlığı’nın yaptırım açıklaması sonrası, Demokrat Parti’den Trump yönetimine övgü geldi. Yasanın mimarlarından Demokrat Senatör Ben Cardin, karardan memnun olduklarını söyledi. Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nun en kıdemli Demokrat üyesi olan Cardin, “Bugün, Rusya Federasyonu’nun hukukun üstünlüğüne susamış vatandaşları için bir zafer günüdür” dedi.
Magnitsky Yasası dönemin başkanı Barack Obama tarafından imzalandığında, ABD-Rusya ilişkilerinde sıkıntı yaratmıştı. Kısa bir süre sonra Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Amerikalıların Rus çocuklarını evlat edinmelerini yasaklamış, bu yasak misilleme olarak yorumlanmıştı.
Putin’in evlat edinme yasağı son olarak, Donald Trump’ın başkanlık kampanyası sırasında oğlu Donald Trump Jr.’ın Rus avukat Natalia Veselnitskaya’yla görüşmesinin ortaya çıkmasıyla gündeme gelmişti. Rusya’nın ABD seçimlerine müdahalesiyle ilgili yürütülen soruşturmada, Donald Trump Jr., Rus avukatla bu yasağı görüştüğünü savunmuştu.
