ABD ve İsrail, "İsrail karşıtı olmakla" suçladıkları Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO'dan ayrıldı.
Temmuz ayında UNESCO’yla ilişkiyi yeniden gözden geçireceklerini açıklayan Washington, 12 Ekim günü resmen UNESCO'dan çekildiklerini açıkladı.
ABD'nin bu açıklamasından bir kaç saat sonra İsrail hükümeti de, İsrail karşıtı olan kurumun "bir saçmalıklar tiyatrosuna" dönüştüğünü öne sürerek UNESCO'dan ayrıldığını bildirdi. İsrailli, "Birleşmiş Milletler'de yeni bir dönem başlamıştır. İsrail'e karşı ayrımcılık uygulayanlar bunun bedelini ödemek zorunda kalır" şeklinde bir açıklama yaptı.
Amerika Dışişleri Bakanlığı, UNESCO'da bundan böyle "gözlemci devlet" statüsüyle yer almaya devam edeceklerini açıkladı. Açıklamada, "Bu karar kolay alınan bir karar olmamıştır. Amerika'nın UNESCO'nun biriken önyargılarından, kurumun reform ihtiyacından ve İsrail karşıtı aldığı tutumdan dolayı duyduğu kaygının bir göstergesidir" denildi.
Bakanlık, gözlemci ülke statüsüyle, kültür mirası, basın özgürlüğü ve bilim ve eğitimin teşviki gibi önemli konularda, Amerika'nın vizyonu ve uzmanlığıyla katkı sunmaya devam etmek istediklerini vurguladı.
UNESCO tüzüğüne göre, ABD ve İsrail'in geri çekilme kararı 31 Aralık 2018 tarihinde yürürlüğe girecek.
Mali yardımı kesme uyarısı
Washington yönetimi geçtiğimiz Temmuz ayında, UNESCO'nun Batı Şeria’daki El Halil antik kentini kültür mirası ilan edip koruması altına alma kararının hemen ardından, kurum ile ilişkilerini yeniden gözden geçireceğini açıklamıştı.
Amerika'nın BM Daimi Temsilcisi büyükelçi Nikki Haley, UNESCO tarafından alınan karar hakkında, "Bu karar tarihe bir hakarettir ve zaten tartışılan bir BM kurumunun güvenilirliğini zedelemiştir" ifadelerini kullanmıştı.
Amerika, 2011 yılında da, Filistin'i "gözlemci üye" statüsüyle kuruma kabul etmesinin ardından, UNESCO'ya yaptıkları mali yardımı kesmiş ancak 58 üyeden oluşan UNESCO Yönetim Kurulu'nda kalmaya devam etmişti.
Bokova: "Derinden üzgünüz"
UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova, yazılı bir açıklama yaparak, ABD'nin aldığı kararlardan dolayı "derin üzüntü" duyduklarını belirtti. Bokova, " UNESCO'nun, insan hakları ve onurunu savunarak, barışı inşa etme ve artan şiddet ve nefrete karşı uluslararası güvenliği sağlama misyonu açısından, evrensellik büyük önem taşımaktadır" dedi.
UNESCO'nun başına eski Kültür Bakanı Audrey Azoulay'nin gelmesi için çalışan Fransız hükümeti de, "Tam da UNESCO'ya uluslararası toplum tarafından destek verilmesine derin ihtiyaç duyulan bir dönemde, ABD'nin çekilme kararı almasından" büyük üzüntü duyduklarını açıkladı.
