ABD, Trump yönetimi döneminde ayrıldığı Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'ne gözlemci olarak döneceğini açıkladı; ancak "kusurlu" olarak tanımladığı yapıda reform yapılması gerektiğini bildirdi. Trump yönetimi, 47 ülkenin üye olduğu konseyden "kronik İsrail karşıtı önyargıya" sahip olduğu gerekçesiyle 2018’in Haziran ayında çekilmişti.
ABD’nin konseye yeniden katılacağı açıklaması önce, ülkenin Cenevre’deki BM misyonunda maslahatgüzar olan Mark Cassayre’den geldi. Ardından Dışişleri Bakanı Antony Blinken yazılı bir açıklama yaptı.
Blinken açıklamasında, "Biden yönetimi, ABD’yi demokrasi, insan hakları ve eşitlik merkezli bir dış politikaya yeniden adamıştır. Çok taraflı araçların etkili kullanımı bu vizyonun önemli bir unsurudur ve bu bağlamda Başkan, Dışişleri Bakanlığı’na BM İnsan Hakları Konseyi ile derhal ve sağlam bir şekilde yeniden ilişki kurması talimatı vermiştir" ifadelerini kullandı.
2006 yılında kurulan İnsan Hakları Konseyi’nin değişmeyen gündem maddelerinden biri, işgal altındaki Filistin topraklarında İsrail’in olası ihlalleri. Konsey, İsrail'in Yahudi yerleşim birimleri planlarını yakından takip ediyor. Washington uzun süredir bu maddenin gündemden çıkarılmasını istiyor.
Blinken, "İnsan Hakları Konseyi'nin, İsrail'e orantısız bir şekilde odaklanması dahil olmak üzere gündeminde ve üyeliğinde reforma ihtiyaç duyulan kusurlu bir organ olduğunun farkındayız. Ancak 2018'de Konsey’den çekilmemiz anlamlı değişimi teşvik edecek hiçbir şey yapmadı; bunun yerine oluşan liderlik boşluğunu, otoriter gündemlere sahip ülkeler kendi avantajlarına kullandı" dedi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin diğer daimi üyeleri İngiltere, Çin, Fransa ve Rusya, üyeleri Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından seçilen konseyde şu anda yer alıyor.
Çekilmeden bu yana ABD’nin heyeti, konseyin yılda üç kez düzenlenen olağan toplantılarına değil, yalnızca tüm BM üye ülkelerinin insan hakları sicilini incelemek için yapılan değerlendirme toplantılarına katıldı. BM İnsan Hakları Konseyi’nin yıllık ana oturumu 22 Şubat'ta başlıyor.
ABD maslahatgüzarı Mark Cassayre de bugün yaptığı açıklamada, "Konseyin kusurlarını kabul etsek de bu organın dünya çapında otoriterlikle ve adaletsizlikle savaşanlar için önemli bir forum olma potansiyelinin bulunduğunu biliyoruz. Masada yer alarak, konseyin bu potansiyeline ulaşabilmesini sağlamaya çalışıyoruz’’ diye konuştu.
“ABD’nin sesini yeniden duymak heyecan verici”
Birleşmiş Milletler, ABD'nin BM İnsan Hakları Konseyi’ne yeniden dönüş kararı almasından duyduğu memnunluğu dile getirdi.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada kararı sevindirici olarak değerlendirdi. Sözcü Dujarric, dünyada insan hakları konusunda yaşanan sorunların çözümünde önderlik eden ABD’nin önemli olan sesini yeniden duymak için heyecan duyduklarını belirtti.
Sözcü Dujarric, ‘‘Genel Sekreter Antonio Guterres, ABD’nin BM İnsan Hakları Konseyi ile yeniden buluşma kararını memnunlukla karşıladı. İnsan Hakları Konseyi, tüm insan hakları sorunlarını ele almak için dünyanın önde gelen forumudur. Konseyin mekanizmaları ve özel prosedürleri, eylem ve hesap verebilirliği sağlamak için hayati araçlardır. Birleşmiş Milletler, konsey çalışmalarında ABD’nin sesini duymayı dört gözle bekliyor” dedi.
ABD, Başkan Donald Trump döneminde BM insan Hakları Konseyi’nin, İsrail’e karşı kötü ve ön yargılı davrandığı gerekçesiyle ilişkileri askıya almıştı.
