Amerika, Myanmar’da Arakanlı Müslümanlar’ı hedef alan şiddet eylemlerini “etnik temizlik” olarak değerlendirdi. Amerika’nın açıklamasının Myanmar ordusu üzerinde azınlık gruba yönelik şiddet politikasını sona erdirmesi için daha fazla baskı oluşturması bekleniyor. Myanmar’da yaşanan şiddet, 600 bin Arakanlı Müslüman’ın kaçarak komşu Bangladeş’e sığınmasına neden olmuştu.
Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Arakanlılar’ın yaşadıkları zorluklardan Myanmar’ın güvenlik güçlerini ve yerel yetkililerini suçladı. Myanmar ordusu ise krizin sorumlusu olarak Arakanlı isyancıları gösteriyor. Ancak Tillerson, Myanmar ordusunun bu savunmasıyla ilgili olarak hiçbir provokasyonun korkunç zalimlikleri haklı göstermeyeceğini söyledi.
Tillerson açıklamasında “Ulaşılır verilerin ayrıntılı ve derinlemesine araştırılmasından sonra Arakan eyaletindeki durumun Müslümanlar’a yönelik bir etnik temizlik olduğu açıkça görülüyor” ifadelerini kullandı.
Tillerson, bu katliamın sorumlularından hesap sorulması gerektiğini söyledi ve ABD’nin adaletin sağlanması için geniş kapsamlı bir soruşturma istediğini ekledi.
Trump yönetimi bir süredir Arakan’da yaşananların etnik temizlik olarak değerlendirilip-değerlendirilmeyeceğini inceliyordu. BM bölgede yaşananlar için “etnik temizlik” nitelemesini Eylül ayında yapmıştı. Ancak Dışişleri Bakanı Tillerson bu nitelemeyi yapmak için önce daha fazla delil toplaması gerektiğini söylemişti.
Kriz Ağustos’tan beri sürüyor
Arakan eyaletindeki kriz Ağustos ayında Arakanlı isyancıların Myanmar askerlerinin durduğu bir güvenlik noktasına saldırmasının ardından başlamıştı. Sonrasında yaşanan olaylarda askerler ve Budist çeteler Arakanlı Müslümanlar’ı eyaletten sürmek için onlarca kişiyi öldürmek, kadınlara tecavüz etmek ve evleri yakmakla suçlanıyor.
Dışişleri Bakanı Tillerson, geçen hafta Myanmar’a giderek ülkenin sivil lideri Aung San Suu Kyi ve Arakan’daki operasyonlardan sorumlu askeri lider Min Aung Hlaing ile biraraya gelmişti.
ABD’nin Myanmar’daki olayları “etnik temizlik” olarak değerlendirmesi ülkeye herhangi bir yasal sorumluluk yüklemiyor, ancak Trump yönetiminin ve Kongre’nin Myanmar’a yeni yaptırımlar uygulamasının önünü açabilecek bir adım olarak görülüyor. Güney Doğu Asya ülkesi Myanmar’a yönelik yaptırımlar eski Başkan Barak Obama döneminde ülkenin demokrasiye geçiş yönünde attığı adımlar nedeniyle hafifletilmişti.
Kongre yaptırım istiyor
Kongre’de de Myanmar’a yaptırım uygulanması yönündeki sesler her geçen gün artıyor. Bu ayın başında Temsilciler Meclisi, sivillere yönelik etnik temizliği ve zulmü kınayan bağlayıcılığı olmayan bir tasarıyı kabul etmişti. Tasarıda Trump yönetimine Myanmar’daki insan hakları ihlallerine yönelik yaptırımları arttırması çağrısı da yapılmıştı.
ABD’li yetkililer Myanmar’a baskı yapmanın ülkenin Suu Kyi liderliğindeki 18 aylık sivil hükümetini istikrarsızlaştırmasından endişe ediyor. Bu durumun ülkenin yıllardır süren katı askeri rejimden sivil rejime hassas geçişini olumsuz etkilemesinden ve ülkeyi ABD’den uzaklaştırarak Çin’e yaklaştırmasından korkuluyor.
Dışişleri Bakanlığı Myanmar’daki olayların insanlığa karşı suç ya da soykırım olarak değerlendirilip-değerlendirilemeyeceğini de mercek altına aldı, ancak bu yönde bir değerlendirme henüz yapılmadı.
