Brüksel’de bir araya gelen Avrupa Birliği dışişleri bakanları Mısır konusunu uzun ve yoğun bir şekilde masaya yatırdı. Toplantıdan çıkan sonuç, Avrupa Birliği’nin, Mısır halkının çağrısını duyduğunu göstermekle birlikte Kahire yönetimini tamamen karşısına almamaya dikkat ettiğini de hissettiren bir niteliğe sahip.
Mısır’da yaşanan gelişmelerle ilgili olarak uluslararası arenada benimsenen yaklaşımı “yakından izleyip mümkün olduğu kadar taraf olmaktan uzak durmak” olarak özetlemek mümkün. Bu çizgiyi benimseyenler arasında Avrupa Birliği de var. Dün bir araya gelen Avrupa birliği dışişleri bakanlarının yayınladıkları sonuç bildirisine bakıldığında Brüksel’in ana beklentisinin özgür ve adil seçimlerle sonuçlanacak bir geçiş süreci sağlanması olduğu görülüyor. Avrupa Birliği’nin Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, geniş tabanlı bir hükümet kurulması ve gerçek anlamda demokratik reforma gidilmesi gereğine vurgu yaptı.
Amerikan yönetimininkine paralel bir çizgi benimseyen Avrupa Birliği, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’e yönelik olarak doğrudan bir görevden çekilme çağrısı yapmadı. Ashton, geleceğini ve liderini seçme hakkının Avrupa Birliği’nde değil, Mısır halkında olduğunu söyledi.
Açıkçası Avrupa Birliği ülkeleri Mısır’daki olaylara hazırlıksız yakalandı. 27 Avrupa Birliği ülkesi içinde Tunus’ta başlayan ve yönetim değişikliğiyle sonuçlanan sürecin Mısır’ı bu kadar çabuk ve bu kadar güçlü şekilde etkileyebileceğini hesaplayabilenlerin sayısının çok fazla olduğunu söylemek pek mümkün değil. Dünkü toplantı da üye ülkeler arasındaki farklı yaklaşımların masaya yatırıldığı bir atmosferde geçti. Bazı ülkeler Mısır’da İslam kökenli bir radikalleşmeden çekindiklerini net şekilde ortaya koydular. Bir yandan bu ana endişe, diğer yandan ise sokaktaki halkın çağrısını görmezden gelememe durumu ise Avrupa Birliği’nin geleneksel çizgisini ve ruhunu yansıtan bir sonuç bildirisi üzerinde anlaşılması sonucunu doğurdu.
Avrupa Birliği bakanları Mısır halkının daha adil bir gelecek talebine acilen somut adımlar ve kararlılıkla cevap verilmesini istedi. Mübarek’e, muhalefet ile görüşerek protestocuların meşru taleplerine yanıt vermesi çağrısı yapılsa da iç dengelerin nasıl oluşturulabileceği konusu Avrupa Birliği’nin şu anda görüş bildirmekten özenle kaçındığı alanlar arasında yer aldı. İç tartışmalara müdahil olmanın Avrupa Birliği’nin görevi olmadığını söyleyen Ashton bununla birlikte bu tartışmanın açık ve adil olmasını teşvik etmenin kendi görevleri olduğunun altını çizdi.
Avrupa Birliği’nin Mısır konusunu Cuma günü Brüksel’de yapılacak ve 27 üye ülkenin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirecek zirvede de derinlemesine tartışması öngörülüyor.
