Erişilebilirlik

Afganistan'daki Seçimlerde Hile İddiaları - 2004-10-10


Afganistan’da seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ardından, Afgan yetkililer ve uluslararası gözlemciler, seçim kurulunun yapacağı incelemenin sonucunun beklenmesi çağrısında bulundu.

Geçici Devlet Başkanı Hamid Karzai’ye karşı yarışan diğer adaylar, bazı seçmenlerin birden fazla oy kullandığını, bazı sandıkların planlanandan erken kapandığını ve Karzai yandaşlarının, seçmenlerin oy pusulalarına müdahale ettiğini iddia etti. Bu adaylar seçimlerin iptali çağrısında bulundu.

Bu arada Fransız Haber Ajansı, dün Afganistan’daki seçimlerde katılım oranını yüzde 80 olarak niteledi. Taleban milislerinin sandıklara saldırı düzenleyeceği iddialarıysa, gerçekleşmedi.

Oy sayım işleminin yarın başlaması bekleniyor.

Afganistan’da seçimlere hile karıştığı iddiaları, seçimlerin iptal edilmesi çağrılarına yol açtı. Afganistan’ın eski Adalet Bakanı Abdülsettar Siret ve diğer bazı adaylar, seçimlerin iptal edilmesini isteyenler arasındaydı.

Ancak öfkelerin bugün nispeten yatıştığı gözlendi. Abdülsettar Siret, geçici Devlet Başkanı Hamid Karzai’ye karşı yarışan, diğer bütün 15 aday adına konuştuğunu iddia etti. Ancak adayların çoğu Siret’in bu açıklamasına destek vermemeyi tercih etti ve Afganistan seçim kurulunun yapacağı incelemenin, sonuçlarını bekleyeceklerini açıkladılar. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü adına seçim gözlemciliği yapan Büyükelçi Richard Barry, seçimlerde hile yapıldığına ilişkin bazı iddiaları, not ettiğini belirtti:

Barry, 'Birçok sandık başında, adaylara çalışan bazı kişilerin ya da seçim görevlilerinin, seçmenlere doğrudan müdahale edip, oy pusulalarını nasıl dolduracakları konusunda talimat verdikleri gözlendi,'diye konuştu.

Diğer bir sorun da, oy veren seçmenlerin parmaklarına sürülen çıkmaz mürekkeple ilgiliydi. Bazı sandıkların başında kasıtlı olarak normal mürekkeplerin kullanıldığı, bu şekilde oy veren kişilerin ellerini yıkayıp, tekrar oy kullanmasının sağlandığı iddiaları ortaya atıldı.

Bununla birlikte AGİT temsilcisi Barry ve Amerikan Büyükelçisi Zalmay Halilzad başta olmak üzere önde gelen birçok diplomat, Afganistan’daki 25 yıllık savaş döneminin sona erdiğini belgeleyen ilk seçimleri övmekte gecikmedi.

Diplomatlar, önceden korkulduğu gibi, oy verme işlemi sırasında devrik Taleban rejimine bağlı militanların saldırılarının gerçekleşmediğine dikkat çekti. Bu diplomatlar aynı zamanda, seçim kurulunun hile iddialarıyla ilgili yapacağı incelemenin sonucunun beklenmesi çağrısında bulundu.

Bu arada seçim yetkilileri, seçimdeki ilk sonuçların bile birkaç günden önce alınamayacağı konusunda uyardı. Buna, kırsal bölgelerdeki sandıkların elle sayılmak üzere, il merkezlerine nakledilmesi gerekçe gösterildi.

Seçim öncesi düzgün bir kamuoyu yoklaması yapılmamış olmasına rağmen, çok sayıda uluslararası gözlemci, mevcut Devlet Başkanı Karzai’nin, seçimlerin favorisi olarak gösterildiğini ileri sürüyor.

Liderlerden Övgü

Afganistan’da ilk kez devlet başkanlığı seçimlerin yapılması, çok sayıda dünya lideri tarafından övüldü.

Pakistan Başbakanı Şevket Aziz, seçimlerin, Afganistan’ın geleceğini güvence altına aldığını, geçici Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin yeniden seçilmesinin ise, bu istikrarın bir unsuru olacağını söyledi.

Bu arada Pakistan’ı ziyaret eden Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Afganistan’daki seçimleri öven dünya liderleri arasına katıldı.

Amerika’da seçim gezilerini sürdüren Başkan Bush da, Missouri eyaletinde yaptığı açıklamada, Afganistan seçimlerine atıfta bulundu ve özgürlüğün, Tanrı’nın insanlara bir nimeti olduğunu belirtti.

İngiltere Başbakanı Jack Straw da, seçimleri Afganistan için önemli bir kilometre taşı diye niteledi. Straw, ülkesinin Afganistan’a verdiği desteği yineledi.

XS
SM
MD
LG