Kuzey Kıbrıs ile ekonomik ilişkiler ve İskenderun körfezinde zehirli atık yüküyle batan gemi olayı Avrupa Parlamentosu’nun gündeminde. Sonbahar döneminin ilk ve yeni yasama yılının ikinci genel kurul toplantısına yarın Strasbourg’da başlayacak olan Avrupa Parlamentosu son terör saldırılarını ve Irak’taki durumu da görüşecek.
Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye ısınma turları başlıyor. 25 üye ülkenin halk oyu ile doğrudan seçilmiş milletvekillerinin toplu olarak ringe çıkmaları ise Kasım ayını bulacak. Önce Avrupa Komisyonu’nun 6 Ekim'de açıklayacağını bildirdiği tavsiye görüşünün genel kurula havale edilmesi gerekiyor. 17 Aralık'ta Avrupalı liderlerin alacakları karar öncesi bağlayıcı olmasa da Avrupa Parlamentosu’nun görüş bildirmesi zorunlu. Bu görüş Avrupa kamuoyunun hassasiyetini de yansıtmış olacak. Tıpkı Gümrük Birliği'ne geçiş öncesinde olduğu gibi...
Avrupa Parlamentosu Türkiye konusunda görüş bildirmeden önce Başbakan Recep Tayip Erdoğan başkanlar konferansı adı verilen parlamento organının önünde sınava çıkacak. Parlamento başkanının yanı sıra, siyasî gruplar ile komisyonların başkanlarından oluşan konferansın Eylül ayı sonunda toplanması plânlanıyor.
Parlamentonun bu hafta görüş bildireceği Türkiye’yi yakından ilgilendiren iki konu var; Referandum sonrasında Avrupa Birliği’nin Kuzey Kıbrıs Türkleri üzerindeki ekonomik ve ticarî tecridi hafifletecek yönetmeliği ve İskenderun körfezinde batan, çevreyi tehdit eden atık yüklü gemi olayı.
Kıbrıs Türkleri ile ilgili önerilerde işin içine para girdiğinden Avrupa Parlamentosu’nun mütalâası bağlayıcı olacak. Zira, parlamentonun birlik bütçesi üzerinde tam yetkisi var. Avrupa Komisyonu Kıbrıs Türklerine 259 milyon Euro miktarında yardım sözünün yanı sıra, 3. ülkelerle yaptığı ticaret kapsamında ihracat başlatılması önerisinde bulunmuş, bir de temsilcilik açacağını bildirmişti.
Kıbrıs Cumhuriyeti’ni temsil eden Rum yönetimi bu tür bir uygulamanın Avrupa Birliği hukukunu ihlâl anlamına geldiği gerekçesiyle hukukî görüş bildirilmesini istemişti. Hukukçuların ilk görüşü Kıbrıslı Rumların lehineydi. Parlamento Salı sabahı yapacağı oylamada, konunun genel kurulda acilen görüşülmesine gerek olup, olmadığına karar verecek. Görüşülmesi yönünde netice çıkarsa genel kurul Çarşamba günü tartışma açacak.
Pazartesi'nin gündemindeyse İskenderun Körfezi’nde 2,200 ton atıkla batan geminin açtığı veya açabileceği çevre felâketi konusu var. Avrupa Komisyonu’nun ilgili üyeleri genel kurula bilgi verecekler ve varsa alınması gerekli tedbirleri açıklayacaklar. Gemi, dört yıl önce İspanya'dan yüklediği zehirli maddeleri Cezayir'e götürmek üzere yola çıkmış, ancak Cezayir hükümeti kabul etmeyince, sahibi Türk olduğu için İskenderun'a giderek demirlemişti. İspanya’nın Birlik üyesi, Türkiye’nin de üyeliğe aday ve çevre ajansı üyesi ülke olması Avrupa Birliği’ni doğrudan muhatap konumuna sokuyor. Çevrenin korunmasını savunan grupların girişimleri konunun acilen genel kurul gündemine alınmasında etkili oldu.