Dünya petrol fiyatları varil başına 42 dolara çıkarak, bugüne kadarki en yüksek düzeyine ulaştı. Bu durum petrol ihraç eden ülkeler için olumlu bir gelişme olsa da, benzin depolarını doldurmak zorunda olan tüketiciler için oldukça kötü. Petrol tüketen ülkeler, fiyat artışının ekonomik durgunluğa neden olmasından kaygılanıyor. Dünyanın en büyük petrol üreticisi olan Suudi Arabistan da kaygılı. Petrol Bakanı Ali Naimi fiyatların daha da artması durumunda, dünya çapında bir ekonomik durgunluk yaşanabileceğini, bunun da petrol talebinde azalmaya ve petrol fiyatlarında düşüşe neden olabileceğini belirtiyor. Suudi Arabistan, artan talep ve dünya ekonomisindeki yankıların ardından petrol üretimini arttırmaya hazırlanıyor.
Bu yıl içince petrol fiyatlarında yüzde 35 artış kaydedildi. Bu rakam, petrol piyasaları konusunda bilgi sahibi uzmanların tahmin ettiğinden çok daha yüksek. Washington Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi uzmanlarından Robert Ebel, Bush yönetimi yetkililerinin, Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ve Irak petrolünün yeniden piyasaya sürülmesinin ardından petrol fiyatlarında düşüş görüleceğini tahmin ettiklerini belirtti. Ebel şöyle diyor:
"Başkan Yardımcısı Dick Cheney 2003 yılın sonuna kadar Irak’ta günde 3 milyon varil petrol üretileceğini umuyordu. Oysa, bu yıl sonuna kadar 3 milyon varil üretebilirlerse şanslı sayılmaları gerekir."
Irak’taki karışıklık fiyat artışının nedenlerinden sadece biri. Bunun yanı sıra özellikle Amerika’da petrol stokları oldukça kısıtlı ve dünya çapındaki petrol talebinin, petrol arzından fazla olması da önemli etkenler arasında. Washington’daki CATO Enstitüsü enerji uzmanlarından Jerry Taylor bu konuda şöyle konuşuyor:
"Petrol üretiminin azaltılmamasına rağmen dünya çapında petrole talebin tahminlerin çok üzerinde çıkması bu duruma neden oldu."
Ekonomistler fiyatların bir süre daha yüksek düzeyde kalacağını tahmin ediyor. Uzmanlar, ekonomisi hızla gelişen Çin’in artan petrol talebinin, fiyatların artmasında önemli bir etken olduğunu belirtiyor. Jerry Taylor, fiyatların artmasına Çin’de petrole olan yüksek talebin neden olduğu konusunda ısrarlı:
"Bir anlamda bu iyi bir haber. Çin ekonomisinin gelişmesi tüm dünya ekonomileri için yararlı. Ancak bu büyümenin bir sonucu da petrol gibi mallarda geçici fiyat artışı görülmesi."
Uzmanlar 1979 ve 1990 yıllarında yaşanan fiyat şoklarından farklı olarak dünya ekonomisinin bu kez, bunalıma girmeden 40 dolarlık petrol fiyatıyla başa çıkabileceğini belirtiyor.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü - OPEC petrol bakanlarının 3 Haziran’da bir araya gelerek üretim artışı konusunda anlaşmaya varması bekleniyor.