Erişilebilirlik

BM Afganistan'daki Çatışmalardan Kaygılı - 2004-04-11


Afganistan’daki Birleşmiş Milletler yetkilileri, ülkenin kuzeyinde aşiret ve bölge liderleri arasında devam eden çatışmalardan kaygı duyduklarını bildirdi.

Dün de, Mezar-i Şerif’de, Özbek General Raşid Dostum’a bağlı kuvvetlerle, diğer yerel komutan Atta Muhammed’in askerleri arasında çatışma çıktığını bildirildi. General Dostum’a bağlı kuvvetler, en az bir kişinin öldürüldüğünü duyurdu.

Öte yandan, Faryab ilinde, General Dostum’u destekleyenlerle, muhalifleri arasında çıkan çatışmada en az 4 kişinin yaralandı öğrenildi. Raşid Dostum’a bağlı kuvvetler, geçen hafta Faryab’ın merkezine kadar girmiş ve ancak hükümet güçleri bölgeye ulaşınca kontrolü kaybetmişti.

Öte yandan, Birleşmiş Milletler yetkilileri Afganistan’da binlerce kişinin, güçlü aşiret liderleri, politikacılar ve arsa tüccarları tarafından göçe zorlandığını duyurdu. Göçe zorlananların çok azının, zararlarının tazmin edildiğini kaydeden yetkililer, bu konuda hazırladıkları raporu Cenevre’de yıllık oturumlarını yapan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu’na sundu.

Birleşmiş Milletler insan hakları uzmanı Milun Kothari, tüm ülke çapında insanların topraklarına el konulduğunu söylüyor. Kothari, insanların kaldıkları yerleri terk etmeleri için bazen zor kullanıldığını, hatta önceden uyarılmadıklarını kaydediyor. Kothari, geçen yıl Kabil’i ziyaret ettiğinde benzeri bir olaya müdahale etmeye çalıştığını, ancak 100 kadar silahlı polisin eşlik ettiği buldozer ve kamyonların, 30 ailenin evlerini yıktığını belirtti. Birleşmiş Milletler yetkilisi, bu kişilere evlerinin yıkılacağına dair haber verilmediğini de söyledi:

"Bazı bakanların kendilerine ev yaptırmak amacıyla, insanları zorla yerlerinden ettiklerini öğrendik. Aynı şekilde savunma ve eğitim bakanları da dahil, bazı bakanların, bu arazilere el koymadan önce, spekülasyon yaratıp, bu satışlardan büyük paralar kazandıklarını da ortaya çıkardık."

Birleşmiş Milletler uzmanı Kothari bazı Afgan bakanları, 4,000 dolara aldıkları dönümlerce araziyi, daha sonra spekülasyon yaratarak yüz bin Dolar gibi büyük paralar karşılığında satmakla suçluyor. Bu tarz olayların ardından Afgan Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin iddiaları soruşturmak amacıyla bağımsız bir komisyon kurduğunu söyleyen Birleşmiş Milletler yetkilisi, komisyon bulgularının halen gizli tutulduğunu belirtti. Kothari bunu, halkın yasadışı şekilde yerlerinden edilmesi ve arazilerinin spekülasyon yoluyla satılması konusunda, Afgan hükümetinin kararlı bir adım atma yönündeki isteksizliğine yoruyor:

"İnsanları zorla yerlerinden eden komutanlar, aşiret reisleri ve uyuşturucu madde kaçakçıları arasında, yaptıklarının cezasız kalacağı yönünde bir hava oluştu. Bu tür olaylar daha uzun süre devam edeceğe benziyor."

Birleşmiş Milletler yetkilisi Kothari, aynı zamanda Afganistan’daki uyuşturucu kaçakçılarının, para aklamak amacıyla arazi satın aldıklarına dikkat çekiyor. Kothari, spekülatörlerin gayrimenkul fiyatlarını, birçok insanın ev alamayacağı boyutlara çıkardıklarını kaydediyor. Bu durum da, özellikle Pakistan ve İran’dan Afganistan’a geri dönmesi planlanan çoğu kadın ve çocuk, birçok mültecinin çok büyük zorluklarla karşı karşıya kalacağını gösteriyor.

XS
SM
MD
LG