Kasım ayında yapılacak Başkanlık seçimlerinde ekonomi ve sağlık sigorta sistemi gibi iç siyasi konuların yanı sıra terörle mücadele, Irak ve Afganistan’da devam eden askeri operasyonlar gibi dış politika sorunlarının da ön plana çıkması bekleniyor. Bu iki önemli operasyonun seçmenin tercihini nasıl etkileyeceği konusunda ise Amerikalı siyasi gözlemcilerin farklı yorumları var.
Amerikan CNN televizyonunun siyasi analistlerinden Jeff Greenfield, dış politikanın bu yılki başkanlık seçimlerinde önemli ağırlığı olacağını düşünenler arasında yer alıyor. Çünkü, Greenfield’a göre, Amerikalılar, hem ekonomik hem de askeri açıdan güvenliklerinin tehditlere açık olmasından kaygı duyuyor.
Amerikan seçmeni bu tür güvenlik tehditlerine karşı nasıl bir yöntem izlenileceği konusunda ise ikiye bölünmüş durumda. Bazıları müdahaleci bir politika izlenmesini isterken, bazıları da tecritçi bir çizgiden yana görünüyor. Siyasi gözlemci Jeff Greenfield, Amerika’nın geçmişte ve günümüzde bu iki yöntemi de zaman zaman uyguladığını hatırlatıyor: "Amerikalılar’ın dış politikaya ilişkin yaklaşımları birbirinin zıttı iki uçta yer alıyor ve bu iki farklı görüş tarih boyunca hep karşımıza çıkıyor. Bir grup, Amerika’nın kendi kabuğuna çekilip, dünyanın diğer bölgelerindeki sorunlarla ilgilenmemesini istiyor. Bu tecritçi yaklaşıma karşı çıkanlar ise Amerika’nın yol gösterici bir lider olduğunu ve tüm dünyaya özgürlük ve eşitliği yayması gerektiğini düşünüyor. "
Soğuk Savaş sırasında Amerikalılar’ın çoğu, Washington’un komünizme karşı çıkmasını beklemişti. Amerikan ABC televizyonunun Siyasi Araştırmalar Bölüm Direktörü Mark Halperin, Amerikalılar’ın o dönemde komünizme karşı en iyi mücadeleyi Cumhuriyetçi Parti’nin vereceği görüşünü taşımış olduğunu söylüyor: "Bu gerçekten önemli bir unsurdu... Soğuk Savaş sırasında başkanın komünizmle mücadele etmesi bu makamdan beklenen bir sorumluluktu. Ve Cumhuriyetçi başkanlar bu konuda daha avantajlı görünüyordu. Bugün de ulusal güvenlik sorunu yeniden ön plana çıktı... Ve sistemdeki iki parti; Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti bu konuda geçmişlerinden, seçmen tabanlarından kaynaklanan farklı görüşlere sahip. Yine aynı nedenlerle Cumhuriyetçi Parti bu alanda avantajlı görünüyor. Ama George Bush’un seçimlere bunu ne kadar yansıtabileceği de, sorulması gereken bir soru..."
Mark Halperin’e göre, Başkan Bush’un seçmenlere 11 Eylül sonrasında izlediği politikaları sık sık hatırlatması gerekiyor. Halperin, Demokrat başkan adayının da, George Bush’un bu avantajlı konumunu dengelemek için çok ciddi bir çaba sarfetmesi gerektiğini söylüyor. Halperin’e göre, eski Başkan Bill Clinton’ın, seçimlere girdiğinde, bu mücadeleden galip çıkmasındaki önemli etkenler o dönemde Soğuk Savaş’ın bitmiş olması, Amerikalılar’ın da güvenlikten çok ekonomi ve eğitim gibi iç siyasi konularla odaklanmış olmasıydı.
CNN’in siyasi gözlemcisi Jeff Greenfield ise Bill Clinton’ın, o dönem başkan olan baba George Bush’a oranla dış politikada çok daha güçlü bir çizgisi olduğu için başkanlık seçimlerini kazandığını söylüyor; o dönemde bazı muhafazakar Cumhuriyetçiler’in Bosna ve Çin konusunda Bill Clinton’a destek verdiğini hatırlatıyor. Jeff Greenfield, “Eğer bu yılki seçimlerde Massachusetss Senatörü John Kerry, galip çıkmak istiyorsa Bill Clinton örneğine dikkat etmesi gerekir” diyor: "Eğer Kerry geçmişten ders alırsa, dış politika konusuna geç kalmadan ağırlık vermesi gerekir... Ve açıkcası seçmene dönüp, ‘Biliyorum ki Amerika’yı kötü göstermeye çalışan, olabildiğince çok Amerikalıyı öldürmek isteyen kötü insanlar var, bu nedenle de başkanın birinci görevi bu ülkenin güvenliği sağlamak olmalıdır, ama bakın şu ana kadar Başkan Bush şu konularda gerekeni yapamadı’ diyerek Beyaz Saray yönetiminin eksik kaldığı alanları sıralaması gerekir."
Demokratların başkan adayı olması neredeyse kesinleşen Senatör Kerry ise şimdiye kadar seçim kampanyasında dış politikayı öne çıkarmaktan kaçındı. Zaten Beyaz Saray yönetimi de Senatör’ün bugüne kadar ulusal savunma konularında güçlü bir çizgisi olmadığı yönünde karşı- kampanya yürütüyor; Senatör’ü bu konuda eleştiriyor.
Merkezi Washington’da bulunan Demokrasileri Savunma Vakfı Başkanı Clifford May de, uzun yıllar boyunca Kongre’de görev yapan John Kerry’nin Soğuk Savaş, Birinci Körfez Savaşı ve 11 Eylül öncesi ve sonrasında kullandığı oylarla ulusal savunma konusunda güçlü bir çizgisi olmadığını ortaya koyduğunu iddia ediyor. Bununla birlikte May, Kerry’nin Vietnam Savaşı’nda asker olarak katılmış olmasının kendisine seçimlerde büyük avantaj sağlayabileceğini kaydediyor: "John Kerry’nin Vietnam Savaşı’na katılmış olması, Senatör’ün, gerektiğinde güçlü bir dış politika izleyebileceği ve askeri konulara yabancı olmadığı izlenimini veriyor. Ama bana kalırsa, bu yeterli değil. Senatör’ün geçmişte Kongre’ye sunulan yasa tasarıları için kullandığı oylara da bakmak lazım. Eğer bu oyların geçmişine bakılırsa Kerry’nin dış politika alanında iyi bir karnesi olmadığı görülür."
Amerikan askerlerinin Irak, Afganistan ve şimdi de Haiti’de görev yaptığı bir dönemde, Vietnam Savaşı’na katılmış bir adayın seçmen gözünde avantajlı olduğu ise bütün uzmanların üzerinde görüş birliğine vardığı bir konu. Amerikalılar geleneksel olarak ülke dışına asker gönderilmesinden hoşlanmıyor, birlikler gönderilmişse de bunların bir an önce geri çekilmesini istiyor. Bu nedenle de Irak’ta istikrarsızlık ve Amerikan askerlerine yönelik saldırıların devamı, Kasım ayında seçimlerden kimin galip çıkacağını da belirleyecek gibi görünüyor. Siyasi gözlemci Clifford May de bu görüşü paylaşıyor: "Amerikalılar başkanlarının doğru yolda olduğunu, ilerleme sağladığını ve başarılı bir strateji izlediğini görmek istiyor. Eğer bu izlenimi edinebilirlerse, asker kayıplarına rağmen, Bush’u desteklemeye devam edebilirler. Ama eğer, Irak’ın içinden çıkılamaz bir hale dönüştüğü kanaatine varırlarsa, hiç çekinmeden Bush’a destek vermeyi reddederler."
Demokratlarla Cumhuriyetçiler arasındaki seçim kampanyası hızlandıkça Irak Savaşı ve sonrasındaki gelişmeler giderek daha ön plana çıkacak gibi görünüyor.