Erişilebilirlik

27 Şubat 2004 - 2004-02-27


Amerikan gazetelerinde Ortadoğu’ya ilişkin farklı yorumlar dikkat çekiyor. Boston Globe, “Ortadoğu’da zaman Amerika’dan yana akmıyor” başlıklı yorumda, geleneksel Amerikan aceleciliğinin dış politikada da olumsuz sonuçlara yol açtığını belirtiyor. Gazete, Amerikalıların politikalarını dört yılda bir yapılan başkanlık seçimlerine göre belirlediğini, buna karşılık Ortadoğu’da yaşayanların planlarını çok daha uzun vadeli yaptıklarını kaydediyor:

"Bush yönetiminin Amerika’daki seçimlerden önce Irak’ta iktidarı devrederek ve Afganistan’da yaz başına kadar seçimlere giderek ilerleme sağlandığını göstermek istemesi tesadüf olamaz. Ancak bir çok Birleşmiş Milletler yetkilisi, sivil toplum örgütleri ve Afgan halkı, Afganistan’ın Haziran’da seçime gidecek durumda olmayabileceği uyarısında bulunuyor. Irak’ta da iktidarın Temmuz ayında devredilebileceğine ilişkin ciddi kaygılar var. Irak’ta ne kadar kalınması ve iktidarın ne zaman devredilmesi gerektiğine karar vermek zor bir iş, ama keşke bu karar başkanlık seçimlerine bu ölçüde endekslenmeseydi."

New York Times ise, Amerika’nın Ortadoğu için geliştirdiği reform planının, kendilerine danışılmadığı gerekçesiyle Arapları ve Avrupalı liderleri kızdırdığı görüşüne yer veriyor. Gazete, Amerika’nın resmi olarak G-8 zirvesinde açıklaması beklenen Büyük Ortadoğu Girişimi adlı plana getirilen eleştirilerin içeriğinden çok sunuluş biçimine yönelik olduğunu yazıyor:

"Taslağın metni resmi olarak açıklanmadı ancak Londra’da yayımlanan El Hayat, ay başında taslağı yayınlayınca Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ve Suudi Arabistan veliaht prensi Abdullah, planı, değişime zorlayıcı bir girişim olmakla suçladı. Avrupalı bir diplomat da, sert bir dil kullanılan ve bölgedeki yönetimlere danışıldığına dair bir izlenim vermeyen Amerikan girişiminin, Batı ile Arap dünyası arasında bir medeniyetler savaşı olarak görülebileceğini söyledi. Amerika Dışişleri Bakanı Colin Powell ise, bölge yönetimlerinin görüşlerinin dikkate alınmadığı iddialarını reddederek, konuyla ilgili olarak bölge ülkelerine de danışılacağını söyledi."

Christian Science Monitor ise Almanya’nın Ortadoğu’da Avrupa ve Amerika işbirliğiyle yeni bir demokratik reform süreci başlatılması çağrısında bulunduğunu hatırlatıyor. Berlin ile Washington arasında Ortadoğu konusundaki işbirliği arayışını olumlu bir gelişme olarak değerlendiren gazete, bunun iki tarafın da çıkarına uygun olduğunu vurguluyor:

"Berlin’in savaşı geçmişte bırakarak Ortadoğu’nun modernizasyonu düşüncesini geliştirme isteği Fransa’ya da örnek olmalıdır. Bu arada, Beyaz Saray da, Ortadoğu’da ileriye yönelik adımlar atılması açısından büyük önem taşıyan Avrupa’nın ağır toplarıyla ilişkilerini onarma sürecinde geçmişi unutmalıdır."

Washington Post, İran’daki parlamento seçimlerinin Irak’taki gelişmelere muhtemel etkisini inceliyor. Gazete, ülke içinde iktidarlarını güçlendiren muhafazakarların Irak’taki gelişmeleri de etkileme şanslarının arttığı yorumunda bulunuyor:

"İran’dan bakıldığında Amerika çamura saplanmış ve zayıf görünüyor. Ve Tahran’ın Irak’taki Şii çoğunluk üzerindeki açık ve gizli etkisi sayesinde mollalar, Amerikalıların ülkeden ne zaman ve hangi koşullarla ayrılacaklarını belirleyecek bir konuma gelebilirler. Görünen o ki, kim yönetirse yönetsin istikrarlı bir Irak şimdilik İran’ın çıkarlarına uymuyor."

XS
SM
MD
LG