Birleşmiş Milletler’in İnsani İşlerden sorumlu genel sekreter yardımcısı Jan Egelund, eski Sovyetler Birliği döneminde yaşanan Çernobil nükleer felaketinden zarar gören milyonlarca kişinin bugün hala unutulmuş durumda olduğunu söyledi. Çernobil dünyada savaş dışında yaşanan en büyük nükleer felaket olarak tarihe geçti.
26 Nisan 1986 tarihinde patlayan Ukrayna’daki Çernobil Nükleer reaktöründen yayılan radyasyon Belarus, Ukrayna ve Rusya’nın birçok bölgesini etkilemişti.
Birleşmiş Milletler’in tahminine göre, patlamadan buyana yaklaşık 18 yıl geçmiş olmasına rağmen, yedi milyondan fazla insan hala kazanın etkilerini yaşıyor.
Örgüt, nükleer kazadan en fazla etkilenen ülke olan Belarus’un yüzde 23’ünde hala radyasyona rastlandığını ve bu durumun yüzyıllarca süreceğini belirtiyor. Çernobil faciası sonrasında bölgedeki bir çok orman yok oldu, bir zamanlar verimli olan tarım arazileri kullanılamaz hale geldi.
Bölgeden Cenevre’ye yeni dönen Birleşmiş Milletler’in İnsani İşlerden sorumlu genel sekreter yardımcısı Jan Egelund, en az 200 köyün boşaltıldığını kaydetti.
"Bunlar artık hayalet kentler. Kimse yaşamıyor. Sadece, bir zamanlar içinde insanların oturduğu binalar var. Bu köylerin bazıları Vikinglerin, Napolyon’un ve Hitler’in istilasından kurtulmayı başarmıştı ama Çernobil felaketinden sonra tamamen boşaltıldı”.
Egelund, yüksek radyasyon nedeniyle Belarus, Ukrayna ve Rusya’da, çocuklarda troid kanserinin, genel olarak da diğer kanser türlerinin arttığını ve uzun vadeli genetik sorunlar yaşandığını söyledi.
Birçok insanın da psikolojik rahatsızlıklar yaşadığını belirten Egelund, radyasyondan etkilenen bölgenin bazı Avrupa ülkelerinden de büyük olduğunu vurguladı. Ancak buna rağmen sadece bazı küçük bölgelerin radyasyondan temizlendiğini söyleyen Egelund, batılı zengin ülkeleri tehlikenin büyüklüğüne rağmen sorunu görmezden gelmekle suçladı.
"Büyük bir orman yangını veya büyük bir sel, radyasyonun Batı Avrupa’ya yayılmasına neden olabilir. Örneğin bir yangın, bu bölgedeki yoğun ormanlık arazideki ağaçlarda bulunan izotopları ve radyasyonu açığa çıkarabilir.”
Zengin ülkelerin Çernobil nükleer reaktörünü doğal felaketlere karşı korumak için bir korunak yapılması amacıyla 750 milyon dolar katkıda bulunduğunu hatırlatan Egelund, buna karşılık bölgedeki insanların tedavisi ve radyasyonun temizlenmesi için çok küçük bir miktar yardım yapıldığını vurguladı.