Erişilebilirlik

2 Aralık 2003 - 2003-12-02


2 Aralık tarihli Amerikan gazetelerinin manşetlerinde yine Irak’la ilgili gelişmeler var. Hemen hemen bütün gazetelerin birinci sayfalarında, Amerikan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’in Irak konusunda NATO’den destek istemesi, Iraklı direnişçilerin geliştirdiği yeni taktikler ve yönetimin Iraklılara devri konsunda yaşanan tartışmalar yer alıyor. Washington Post, Iraklı Şiilerin lideri Ayetullah Sistani’nin Amerika’nın yönetimi devretme planlarına karşı çıkışını değerlendirdiği yazıda, Sistani’nin demokratik seçim talebinin Kürtleri ve Sünnileri kaygılandırdığını belirtiyor:

"Sistani, elbette Irak’ın endişeli Kürt ve Sünni nüfusu gibi, erken bir tarihte yapılacak seçimlerin, mollaların denetimindeki Şii politikacıları güçlendireceğini hesaplıyor. Bu da, anayasa ve bundan sonraki hükümetler üzerinde gerçek yetkinin ayetullahların eline geçmesi anlamına gelecek. Amerika, lojistik imkanlar dahilinde, Sistani’nin mümkün oldıuğuunca geniş ve çabuk bir demokrasi isteğine olumlu cevap verebilir. Ancak yönetim, Şii liderlere, seçim sandının, Başkan Bush’un Irak’a vaadettiği liberal politik sistemi yok etmenin bir aracı olarak kullanılmayacağını açıkça anlatmalıdır."

New York Times ise İsrail-Filistin çatışmasına bir çözüm bulmak amacıyla Yossi Beilin ve Yasir Abed Rabbo tarafından Cenevre’den açıklanan gayrı resmi barış planını değerlendiriyor. Gazete, her iki taraftaki aşırı uçların karşı çıktığı bu planın, İsrailli ve Filistinli liderlerin yapamadığını başararak somut bir çözüm önerisi sunduğunu ifade ediyor:

"Tarafların hiç biri Kudüs’ün tamamına sahip olamayacak. Filistinli mültecilerin tamamı Yahudi devletine geri dönemeyecek. Yahudi yerleşimcilerin bir çoğu ise bulundukları yeri terketmek zorunda kalacak. Uzlaşmazlığı savunanlara kalan tek alternatif ise, hangi dinin kime hangi toprakları vaadettiği konusunda bitmek bilmeyen tartışmalarını ve birbirlerini öldürmeyi sürdürmek. İzlenmesi gereken doğru yol, Cenevre anlaşmasında belirtilen ilkelerdir."

Washington Times gazetesi ise okuyucularına, NATO’nun Afganistan’daki görev kapsamını genişletmesi ve Irak’ta bir rol üstlenmesi ile ilgili tartışmaları aktarıyor:

"NATO savunma bakanları, Afganistan’da yaşanacak bir başarısızlığın hem ittifakın güvenilirliğini sarsacağı hem de Afgansitan’ın yeniden kaosa sürüklenmesine yol açacağı yönündeki uyarıların ışığında, bu ülkedeki barış gücü görevinde yaşanan sorunları ele aldı. Ancak, her ne kadar Norveç, İzlanda, İspanya ve diğer bazı ülkeler Afganistan’a personel göndermeyi önerdiye de, üye ülkeler Afganistan’da fazlasıyla ihtiyaç duyulan helikopterleri sağlamak konusunda gönülsüz davrandı. Genel sekreter George Robertson, NATO’nun, Irak’ta daha geniş bir rol üstlenme konusunu gelecek yıl tartışmaya başlayabileceğini de belirtti."

Christian Science Monitor, Amerika’nın Çin mallarına ek gümrük vergisi koyma hazırlığının yeni bir ticaret savaşı başlatabileceği yorumunda bulunuyor: "Amerika’nın, 2002 yılında rekor düzeye ulaşarak 102 milyar dolar olan Çin’le ticaret açığının bu yıl, 130 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Buna karşılık Çin, Amerika açısından en hızlı gelişen ihracat pazarı konumunda. Geçen yıl, Amerikan firmaları Çin’e yaptıkları ihracatı yüzde 19 oranında artırdı. Bu yılki artış oranı ise yüzde 22 olacak. Buna rağmen, ticaret dengesinde Çin’in avantajlı konumunun sürmesi bekleniyor. Bush yönetiminin Çin mallarına ek gümrük vergisi koyma girişiminin, dünyanın en büyük tüketici ülkesi ile onun en büyük üreticilerinden birisi arasında bir tür ticaret savaşına yol açmasından korkuluyor."

XS
SM
MD
LG