Çin’in ABD ile ilişkilerinde giderek artan ticaret fazlası ve buna bağlı olarak Amerikan imalat sektöründeki işsizliğin artması Temsilciler Meclisi İçişleri Komitesi’nde sert tartışmalara neden oldu.
Bush yönetiminin Çin ticaret uzmanı Grant Aldonas, hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların sert sorularıyla karşılaştı.
Milletvekillerinin soruları Washington yönetiminin ticaret dengesini yeniden sağlamak ve Amerikan imalat sektöründeki işsizliği azaltmak için ne tür önlemler aldığı noktasında yoğunlaştı.
Son 32 aydır, Amerikan sanayi sektöründeki işsizlik oranı sürekli olarak artıyor.
Kamuoyunda, ucuz Çin mallarının Amerikan pazarında, genellikle yasa dışı bir şekilde, üretim maliyetinin de altında bir fiyatla satılmasının Amerikalı imalatçıları zora soktuğu yönünde yaygın bir kanı bulunuyor.
California eyaletinin San Fernando Vadisi’nden Demokrat Kongre üyesi Brad Sherman, yönetimi Çin’le ilgili konularda aşırı zaaf göstermekle suçladı.
”Her gün her kalem malda, kambiyo kurlarındaki oynamaların da yardımıyla yüzde 40’a varan bir haksız rekabetle karşılaşıyoruz. Ve bunu çözmek için Çinlilerle konuşmak dışında hiçbir şey yapmıyoruz. Çinli müzakerecilerin durumuyla ilgili sanırım söylenecek tek bir şey var: Herhalde gülmeye başlamadan önce Amerikalıların odayı terk etmesini bekleyecek kadar sabırları vardır.”
Sherman ve diğerleri, Çin parasının Amerikan doları karşısında gerçek değerinin yüzde 40 daha altında olduğu düşüncesinde. Be nedenle, Çin para biriminin revalüe edilmesini istiyorlar.
Ticaret Bakan Yardımcısı Aldonas, eleştiriler karşısında, Amerika’nın Çin’e yaptığı ihracattaki büyük artışları örnek gösterdi. Aldonas, Çin’in haksız rekabet uygulamalarına karşı da Amerikan ticaret yasalarının sert bir şekilde devreye sokulacağı sözünü verdi.
Kendisi de bir ticaret hukukçusu olan Aldonas, hızla gelişen Çin ekonomisinin büyük bir kısmının devlet tarafından yönlendirilmesi nedeniyle bu ülkenin bir pazar ekonomisi olarak tanımlanamayacağını belirtti. Aldonas, ayrıca Çin para biriminin gerçek değerinin altında olduğu görüşüne katıldığını da söyledi.
Ticaret müsteşar yardımcısı Aldonas, Çin’in telif haklarıyla ilgili olarak kabul edilen uluslar arası kuralları sık sık ihlal ettiğini de vurguladı. Aldonas şunları dedi:
“Çin’le yaşanan sorunlardan biri de, örneğin yazılım sektörünü ele alırsak, kullanılan yazılımların yüzde 90’ının korsan olmasıdır. Bu yazılımların önemli bir kısmı da Çin’deki resmi binalarda kullanılıyor. Buna bir son verilmesi gerekir.”
ABD'de 12 ay sonra yapılacak başkanlık ve Kongre seçimleri öncesinde, Çin’le yapılan ticaretin hiç kuşkusuz önümüzdeki günlerde de önemli bir tartışma konusu olmayı sürdürecek.