Erişilebilirlik

22 Ekim 2003 - 2003-10-22


Dün üç Avrupa ülkesi dışişleri bakanının ziyaretinin ardından, İran’ın nükleer programında şeffaflık sözü vermesi, gazetelerin baş haberleri arasında. Bu konuda Christian Science Monitor gazetesi, şunları yazıyor:

"İran’daki dini rejim eğer sözünü tutarsa, bu durum Ortadoğu’da potansiyel bir bunalımı aşma yönünde Amerika, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın ortak diplomatik zaferi olacak. Bu çabalar, Bush Yönetimi’nin terörizme destek vermekle suçladığı ülkelerle ilişkilerinde, diplomasiyi seçmesinin önemini de vurguluyor. Bu son başarı, Kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili sorunun çözümünde de, benzer adımların atılması bakımından, son derece ümit verici. İran nükleer programı konusunda, niyetini henüz belli etmiş değil. Bununla birlikte Tahran rejiminin son kararı, İran’la Amerika arasındaki diyalog sürecini yeniden başlatabilir."

İran’ın bu kararına daha kuşkulu yaklaşan New York Times gazetesiyse, Tahran’ın daha inandırıcı olması için, uranyum ithalatına son vermesi ve uranyumun işlendiği tesislerin sökülmesi gibi, ilave adımlar atması gerektiğini savunuyor. New York Times köşe yazarı William Safire, ise bugünkü yazısında Iraklı Kürt liderlerin bir an önce Türk askerlerinin Irak’a gönderilmesi konusunda ikna edilmesi gerektiğini yazıyor:

"Türkiye’nin bir yıl süreli cömert teklifi, aynı zamanda kendi güvenliğini sağlayamayan Irak’a bir yardım çağrısı niteliği taşıyor. Irak Yönetim Konseyi üyeleri, erken kazandıkları bağımsızlığın etkisiyle oy peşine düşüp, komşularının Irak’a girmesini istemiyor. Türkiye de, Irak’tan bir davet gelmeden, bu ülkeye asker yollamayacağını açıkladı. Güç durumda kalan Amerikalı yönetici Paul Bremer’in inatçı Kürtlere gidip, bir Arap çekişmesinde piyon olarak kullanıldıklarını hatırlatması, ve bu inatlarından vazgeçip, Irak’ta Kürtlerin olmadığı bölgelere, Türk askerlerinin geçici bir süreliğine yerleştirilmesi konusunda onları ikna etmesi gerekiyor."

Washington Post gazetesiyse, Beyaz Saray’ı Azerbaycan’daki tartışmalı seçimlerin ardından, Aliyev yönetiminin muhalefete yönelik baskılarını yeterince eleştirmemekle suçluyor:

"Bush Yönetimi, sırf petrol ve askeri çıkarlar uğruna, yolsuzluğa bulaşmış Arap diktatörlerle işbirliği yapmanın nihayet bir hata olduğunu açıkladı. Çünkü, bu ülkelerde antidemokratik yönetimler, El Kaide örgütü gibi, uzun vadede Amerika’nın güvenliğini de ilgilendiren tehditleri yarattı. Ancak, yönetim, aynı hatayı Kafkaslar ve Orta Asya’da da tekrarlıyor. Demokrasiyi savunduğunu iddia eden Amerikan Yönetimi, uzun vadeli sorunları göz ardı edip, kısa vadeli kazanımlar peşinde koşmaya devam ediyor."

Gazete, İlham Aliyev’i seçim sonuçlarından dolayı kutlamak için telefonla arayan, Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Armitage hakkındaysa şu değerlendirmeyi yapıyor:

"Azerbaycan’daki son gelişmeler, bu ülkenin petrol gelirleri ve Irak savaşındaki işbirliğiyle karşılaştırıldığında, Amerikan Yönetimi’nin demokrasiye duyarlılığı, gecikmiş bir protestodan öteye gitmedi. Eğer İlham Aliyev’in muhalifleri, bir gün Amerikan karşıtı eylemleri ve terörü benimserse, bu düşmanlığın kökenini Armitage’ın önceki gün Aliyev’le yaptığı telefon görüşmesinde aramak gerekecek."

XS
SM
MD
LG