Amerika, Uluslararası Atom Enerji Dairesinden İran’da uranyum bulunması konusunda tam ve kapsamlı bir rapor hazırlamasını istedi.
Amerika bu açıklamayı, İran’dan alınan örneklerde zenginleştirilmiş uranyuma rastlandığı yolunda çıkan haberler üzerine yaptı.
Reuter ajansı, Enerji Dairesindeki bazı diplomatlara dayanarak ilk bulguların nükleer silah üretmeye yetecek ölçüde zenginleştirilmiş uranyum gösterdiğini bildirmişti. Haberde, bunun Tahran’ın Enerji Dairesine haber vermeksizin uranyum zenginleştirdiği anlamına geldiği belirtiliyor.
Dışişleri bakanlığı sözcüsü, Amerika’nın test sonuçlarıyla ilgili kapsamlı bir rapor beklediğini açıkladı.
Öte yandan Enerji Dairesi sözcüsü, bulgular üzerinde kesin yargıya varmak için henüz erken olduğunu bildirdi.
Bush Yönetimi, uzun süredir İran’ın nükleer enerji programının, aslında silah geliştirme çabalarını gizleyen bir program olduğunu öne sürüyordu.
Bush Yönetimi, bu çerçevede Uluslararası Atom Enerji Dairesi Başkanı Muhammed el-Baradey’den , silah denetçilerinin İran’a son yaptığı gezide elde ettikleri bulgularla ilgili bir raporu Amerika ve Enerji Dairesi Yönetim Kuruluna sunmasını istemişti.
Bu çağrı üzerine dairenin Viyana’daki merkezinden yapılan açıklamada İran’dan alınan örneklerin, Tahran’ın Birleşmiş Milletler’e haber vermeden uranyum zenginleştirme çalışmaları yaptığını ortaya koyduğu belirtildi.
Amerika Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, test sonuçlarıyla ilgili tam raporu beklediklerini ve raporun Enerji dairesi yönetim kurulunun 12 Eylül öncesi yapacağı toplantıya kadar yetişeceğini umduğunu açıkladı.
Sözcü Boucher, İran’ın nükleer çalışmalarıyla ilgili son rapor ve diğer gelişmelerin bir kez daha bu konuda duyulan kaygıların doğruluğunu gösterdiğini söyledi.
"Durumun bölge istikrarı ve dünya çapında silah kontrol çalışmaları için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirten Boucher şöyle konuştu: “İran’ın gizli nükleer programının herkes için çok ciddi bir sorun olması gerektiğini hep söyledik. Çünkü bu program, barışçı amaçlı kullanılan nükleer reaktörler kurmanın ötesinde bir programdı. Son bulgular zaman zaman yaptığımız açıklamaları doğruluyor. Herkesin bu durum karşısında gerekli adımları atacağını umuyoruz."
Uluslararası Enerji Dairesinin bir sözcüsü, İran ile ilgili oldukça karmaşık denetim çalışmalarını sürdürdüklerini ve hala çözüme kavuşmamış bazı konuları soruşturduklarını açıkladı.
Sözcü, önümüzdeki haftalarda yeni örnekler alınacağını ve dairenin şu aşamada test sonuçlarıyla ilgili kesin yargı verecek durumda olmadığını söyledi.
Daire başkanı El- Baradey de, bir ajans haberine göre İran’da uranyum bulunduğu haberinin şu aşamada sadece bir “spekülasyon” olduğunu bildirdi.
Şubat ayında İran hükümeti, El Baradey ve diğer Birleşmiş Milletler uzmanlarının Natanz kentindeki uranyum zenginleştirme tesisinde inceleme yapmasına izin vermişti.
Natanz’taki tesisin sadece nükleer santraller için yakıt ürettiğini belirten İran, ısrarla nükleer silah yapımına ilgi duymadığını savunuyor. Ancak İran, nükleer tesislerinin daha sıkı denetlenmesini de kabul etmiyor.
Amerikalı yetkililer ise İran’ın nükleer silah elde etmeye çalışmakla suçluyor, aksi halde petrol zengini bir ülkenin nükleer enerji için yüz milyonlarca dolar harcamasının bir anlamı olmayacağını vurguluyor.