ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Mark Parris, Irak’ın bölünüp kuzeyde bir Kürt devleti kurulması gibi bir düşüncenin Amerika tarafından hiçbir zaman dile getirilmediğini söyledi. Parris, Irak’a askeri müdahalenin Türkiye için ciddi sorunlara yol açacağını Washington’un gayet iyi bildiğini ve bunları gidermek için çalıştığını belirtti.
Amerikalı eski diplomat, Türkiye’nin, bir askeri müdahale halinde ABD'ye destek vermekle, Irak’ın geleceği üzerinde söz sahibi ülke konumuna geleceği söyledi.
Washington’daki Türk Araştırmaları Enstitüsü tarafından dün düzenlenen panelde, ABD'nin Irak’ta girişebileceği bir savaşın Türk-Amerikan ilişkileri açısından etkileri üzerinde duruldu. Paneli Amerika Temsilciler Meclisi Uluslararası İlişkiler Komisyonu görevlilerinden, Türkiye ve Irak uzmanı Alan Makovsky yönetti. Eski Büyükelçi Parris’in yanısıra konuşmacı olarak Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Çağrı Erhan katıldı. Eski diplomat Mark Parris, Irak’da bir savaşın kaçınılmaz olarak nitelenemeyeceğini, Saddam Hüseyin’in hala savaşı önleyecek adımları atabileceğini anlattı.
Ancak Parris, bir savaş olacaksa, bunun önümüzdeki yıl yaşanmasının daha kuvvetli bir ihtimal olduğunu belirtti.
Parris bu durumda, doğacak zorluklarla Türkiye’de 3 Kasım seçimlerinden sonra kurulacak yeni hükümetin başa çıkması gerekeceğini söyledi.
“Benim kişisel inancım, o tarihte kim iş başında olursa Türkiye’nin, Amerika’yla, önemli ölçüde işbirliğine gireceği yönündedir. Çünkü, Irak’a askeri müdahalenin başarıyla sonuçlanıp Irak’ın yeniden yapılanmasında Türkiye’nin kritik önem taşıyan çıkarları olacaktır ve Tükiye, bunun dışında kalamaz.”
Mark Parris, Amerika’nın, bu kez, bir savaşın Türkiye için yol açacağı ekonomik sorunları hafifletme konusunda daha büyük öncelik vereceğini ve muhtemelen bir ekonomik yardım paketi hazırlayacağını söyledi.
Parris’e göre Amerika ayrıca, Irak’daki genel stratejinin bir parçası olarak, Kuzey Irak’taki Kürtlerle Türkiye arasında gerginliği gidermek için bazı adımlar atacak.
Parris, bu adımların neler olabileceği konusunda yorum yapmaktan kaçındı ancak Amerikan hükümeti içinde, bu gerginliğin mutlaka giderilmesi gerektiği yolundaki düşüncenin giderek güçlendiğini belirtti. Eski Büyükelçi Parris, Irak’ta bir savaşın Türkiye için mutlaka zorluklara neden olacağını ancak uzun dönemde ve özellikle Amerika’ya destek verdiği takdirde, Türkiye’nin, Irak’ın geleceği konusunda sözsahibi ülkeler arasında yeralacağını, AB ile ilişkilerin gerginleştiği bir dönemde Türk-Amerikan ilişkilerinin iyice güçleneceğini, Washington’da doğacak, Ankara’nın desteğinden dolayı Türkiye’ye şürkan duygularının Kongre’de Türkiye için olumlu gelişmelere yol açacağını anlattı.
Parris, Türkiye’nin, bölgede bir Kürt devleti kurulması ve Türkmenlerin durumu gibi kaygılarına değinirken, Irak’ın bölünmesinin ve bir Kürt devleti kurulmasının, hem Türkiye’yle ilişkileri bozacağını, hem de Arap dünyasında Amerika için büyük sorunlara yol açacağını Washington’da herkesin gayet iyi bildiğini belirtti.
Mark Parris, Türkiye’nin, Iraklı Türkmenlerin durumunu Amerika’da başarılı bir şekilde gündeme getirip anlattığını, bundan birkaç yıl öncesine kadar adı bile geçmezken, Türkmenlerin, bugün en yüksek düzeydeki Amerikalı yetkililerin Irak konusunda yaptığı açıklamalarda dile getirildiğini söyledi. Profesör Çağrı Erhan, Türkiye’nin, Saddam Hüseyin’in iş başından uzaklaşmasını istemekle birlikte Irak’a bir askeri müdahaleye şu anda neden karşı olduğunu anlatırken, Türkiye’nin, Irak hükümetinin Birleşmiş Milletler kararlarına uygun davranmasını beklediğini, ancak kendisini doğrudan ilgilendiren siyasi ve ekonomik sorunlara yolaçacağı için bir savaş istemediğini söyledi. Erhan, Körfez Savaşı’ndan bu yana Irak’a uygulanan Birleşmiş Milletler ekonomik ambargosu nedeniyle Türkiye’nin uğradığı milyarlarca Dolarlık ekonomik kaybı ayrıntılı olarak anlattı.
Çağrı Erhan, Türkiye’nin Irak topraklarında ileride bağımsız devlete dönüşebilecek bir Kürt varlığına kesinlikle karşı olduğunu ve Irak’ta, ülkenin toprak bütünlüğünün korunup, Araplar, Kürtler ve Türkmenler dahil olmak üzere bütün Irak vatandaşlarının haklarının güvence altına alındığı bir sistem kurulmasından yana olduğunu belirtti.
Washington’daki Türk Araştırmaları Enstitüsü’nce düzenlenen toplantıda konuşmacılar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök’ün, Kasım ayı başlarında Washington’a yapacağı ziyaretin bütün konuların görüşülecek olması açısından büyük önem taşıdığını belirttiler.