Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının temeli Türkiye, Azebaycan ve Gürcistan Cumhurbaşkanları tarafından atıldı. Hazar Denizi kıyısında düzenlenen temel atma törenine Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Shevarnadze katıldı.
Törende Washington’un projeye verdiği desteği göstermek üzere ABD Enerji Bakanı Spencer Abraham da hazır bulundu.
2005 yılında inşası tamamlanacak Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı, Hazar petrollerinin taşınmasında Rusya’yı devredışı bırakan ilk büyük ihracat yolu oluyor.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, törende yaptığı konuşmada, Doğu-Batı Enerji Koridoru'nun belkemiğini Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz ve Hazar geçişli doğalgaz boru hattı projelerinin oluşturduğunu belirtti.
Sezer, Doğu-Batı Enerji Koridoru'nun, Hazar havzasının petrol ve doğalgaz ürünlerini uluslarası pazarlara ekonomik ve güvenli yollardan taşınmasını sağlayacağını söyledi.
Başta Bakü-Ceyhan boru hattı olmak üzere bu projelerin gerçekleştirilmesi çalışmaları başladığında bazı çevreler tarafından hayalci olmakla eleştirildiklerini hatırlatan Cumhurbaşkanı Sezer , Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın müttefiklerinin desteği ile Doğu-Batı Enerji Koridoru'nu gerçekleştirmek için her türlü özveriyi gösterdiklerini vurguladı.
Sengeçal Terminali'nde düzenlenen törende üç Cumhurbaşkanı önce “Gelecek Kuşaklara Kılavuz” adlı belgeyi imzaladı ve daha sonra Bakü-Tiflis–Ceyhan hattının ilk borusunu birlikte toprağa indirdiler.
Toplam maliyeti 2 milyar 900 milyon Dolar'a ulaşan 1730 kilometrelik hattın inşası 2005 yılında tamamlanacak.
Enerji sektöründe bin yılın projesi olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı ile ilgili ilk çerçeve anlaşmalar 18 Kasım 1999’da İstanbul’da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği zirvesinde imzalandı. Anlaşmalara gözlemci sıfatıyla dönemin ABD Başkanı Bill Clinton da imza koydu. Bakü-Ceyhan boru hattı projesi ilk gündeme geldiğinde Hazar Denizi'ndeki petrol rezervlerinin sanıldığı kadar zengin olmadığı sonucuna varılarak Azeri petrollerini taşımak için Gürcistan Supsa ve Rusya’nın Novorissisk limanlarına uzanan mevcut boru hatlarının yeterli olacağı düşünülmüştü. Ancak 2 yıl kadar önce yapılan yeni sismik ölçümler, Hazar’daki rezervin tahmin edilenden çok daha yüksek olduğunu ortaya çıkardı ve yeni bir boru hattı inşasını yeniden gündeme getirdi.
Bakü-Ceyhan boru hattı günde 1 milyon varil patrol taşıma kapasitesine sahip olacak. Taşıma maliyeti varil başına 3 Dolar olarak hesaplanıyor. Bakü-Ceyhan boru hattı ticari öneminin yanı sıra stratejik açıdan da büyük önem taşıyor.
Bu güzergahın seçilmesinde maliyeti daha düşük projelere ABD’nin karşı çıkmasının büyük rol oynadığını vurgulayan uzmanlar, Bakü-Tiflis-Ceyhan hattının Rusya’nın bölgedeki boru hatlarını kontrol gücünü azalttığını ayrıca İran’ı da devre dışı bıraktığını belirtiyor.