Erişilebilirlik

Gazeteciler Amerika'nın Afganistan Stratejisini Değerlendirdi


<!-- IMAGE -->

McClatchy gazete zincirinin dış haberler editörü Roy Gutman Afganistan’dan yeni dönen gazetecilerden. Gutman, “How We Missed the Story: Osama bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan”, “Asıl Konuyu Nasıl Kaçırdık: Usame Bin Ladin, Taleban ve Afganistan’ın Kaçırılması” adlı bir kitabın da yazarı. Gutman kitabında 1990’larda Amerika’nın Afganistan’a yönelik stratejisini ve ülkede yaşananların basında nasıl yer aldığını anlatıyor. Gutman’a göre, Amerika’nın mevcut stratejisi, geçmiştekinden daha gerçekçi.

Gutman, “Amerikan ordusundan askerlerle konuştuğumda Afganistan konusunda öncekinden daha fazla güvenli olduklarını gördüm. Şimdi artık neleri bilip neleri bilmediklerinin daha çok farkındalar. Birkaç yıl önce, sanki başka bir gezegende yaşıyor gibiydiler. Orgeneral Mccrystal’ın görevi devralmasından sonra bence sahayı iyice öğrendiler, halkı ve ülke siyasetini anladılar ve Amerika’nın hedeflerini ve anlayışını dayatmaktan vazgeçtiler. Bütün bunların yanı sıra Amerika’nın kontrolünde olmayan yerlerde adaletin sağlanması ve yerel güvenlik gibi konular da var. Ayrıca geceleri tamamen Taleban’ın kontrolüne geçen bölgelerin oranı çok fazla. Bu da hem siviller hem de ülkedeki koalisyon güçleri açısından sıkıntılar yaratıyor” diyor.

<!-- IMAGE -->

Gutman, Amerika’nın yeni stratejisinin Afgan hükümeti ve güvenlik güçlerine hareket kabiliyeti sağlamak üzerine kurulduğunu söylüyor.

Gutman, “Bu Taleban’ın tamamen yenilgiye uğratılması anlamına gelmiyor. Ama hükümet güçlerinin kontrolü ele alabileceği kadar dengelerinin bozulması hedefini güdüyor. Bu, Başkan Obama’nın ek 30 bin askeri sadece sınırlı bir süre için oraya gönderme kararı almış olmasından kaynaklanan alışılmadık bir görev. Çok yüksek olasılık vermesem de bence askerlerin orada kalacağı yaklaşık 18 aylık süreçte bu görevin tamamlanma olasılığı var.

Afgan gazeteci Nabi Misdak ise askeri stratejinin bir parçası olarak takviye 30 bin asker gönderilmiş olması her ne kadar doğru bir karar gibi görünse de uzun vadede soruna çözüm olmayacağını düşünüyor.

Misdak, “Sorun şurda. Amerikan askerleri ve koalisyon güçleri savaştıktan sonra bölgeyi Afgan güvenlik güçlerinin kontrolüne bırakacaklar. Özellikle polisin kötü bir şöhreti var. Halk, güvenliklerinden endişe eder hale gelebilir ve Taleban tekrar o bölgelerin kontrolünü ele geçirebilir. Gerçekten güvenliğe ihtiyaç duyan insanları, bunu onlara sağlamadığınız sürece nasıl yanınıza çekeceksiniz?” diye konuşuyor.

Afganistan cephesindeyse Devlet Başkanı Hamid Karzai, iki parçalı bir plan üzerinde çalışıyor. Plan, bir yandan Taleban liderleriyle masaya otururken diğer yandan da Taleban yanlılarını, istihdam, yüksek maaşlar ve kalkınma projeleriyle ikna etmeye dayanıyor. Ancak Misdak, Afgan halkının Karzai’nin her girişimini kuşkuyla karşıladığını söylüyor.

Misdak, “Halk Karzai hükümetine güvenmiyor. Bu hükümet sekiz yıldır bir şey yapamadı ve yeni yüzlerle doldurulduğunda aynı hükümetin farklı bir şey sunabileceğine kimse inanmıyor. Bence dikkatli olmak lazım. Afgan hükümetiyle bir girişim başlattığınızda tamamen yolsuzluğa batan bu hükümetin güven vermeyeceğini ve girişimin hedefine ulaşamayacağını anlatmak lazım. Asıl yapılması gereken, halkla konuşmak ve gerçekten ihtiyaçları olan projeleri hayata geçirmek. Afgan halkı zaten 30 yıldır sıkıntı çekiyor” diye konuşuyor.

Roy Gutman, uzun vadeli bir stratejinin siyasi istikrarla gerçekleşebileceğini söylüyor. Ancak Gutman’a göre Karzai hükümeti sahte vaatler ve yolsuzluk nedeniyle Afgan halkının güvenini çoktan kaybetti.

Gutman, “Uyuşturucu çok ciddi bir sorun. Her şeyi bozuyor. Ama asıl sorun uyuşturucu ticaretinden gelen para değil. Asıl sorun yerel düzeyde adalet ve güvenliğin sağlanamamış olması. Bu da merkezi hükümete yansıyor. Temel hizmetleri halka verebilmek lazım. Ayrıca, birçok bölgede yatırım yapılmıyor” diyor.

Afganistan’da askeri stratejinin ne kadar başarılı olacağını kestirmek güç. Kabil’deki hükümetin güçlendirilmesi çabalarının başarılı olup olmayacağı da bilinmiyor. Uzmanlar, bunların zorlu görevler olduğunda birleşiyor.

XS
SM
MD
LG