İsrail’in Gazze’ye düzenlediği operasyonun üzerinden tam bir yıl geçti. Filistinli liderler ve insan hakları örgütleri, 22 gün süren İsrail operasyonunda bin 400 Filistinlinin öldüğünü açıkladı. Operasyonda 13 kayıp veren İsrail, amacının Filistinli militanların düzenlediği roket saldırılarını durdurmak olduğunu savundu. Operasyondan bir yıl sonra İsrail ve Mısır, Gazze’ye yönelik ablukayı sürdürüyor. Bölgeye çimento, çelik, cam gibi inşaat malzemesi girmesine izin verilmemesi yüzünden savaştan sonra yeniden imar çabaları yarım kaldı.
Bir yıl önceki savaşın acı hatıraları 23 yaşındaki Faraj Sumani’yi rahat bırakmıyor. Faraj babasının İsrail askerlerince öldürülmesine tanık olmuş:
“Babam ellerini kaldırmıştı. Ama İsrail askerleri üzerine ateş açtı. Önce omzundan vurulduğunu gördüm. Sonra mermi başına isabet etti. Daha sonra da rastgele ateş açtılar.”
Sumani ailesinin evi savaşta yıkıldı. Ailenin geçimini sağlayan babaları da öldü.
Sumani aşiretinin 29 üyesi geçen yılki savaşta hayatını kaybetti.
Uluslararası yardımlara rağmen Gazze’nin toparlanması kolay değil. Faraj’ın annesi Zahwe kendisi ve çocuklarına bakmak zorunda:
“Çok az yardım ve tazminat alabildik. Evi yeniden yapmaya çalıştık, ama kocamın borçları vardı, önce onları ödemek zorunda kaldım. Elimde fazla birşey kalmadı.”
Zahwe’nin elindeki para, inşaat malzemesi almaya yetmemiş. Ama derme çatma da olsa iki odalı bir ev yaptırabilmiş.
Umut Tükenmiş Değil
“Neredeyse hep ekmek ve çayla idare ettik. Ama şimdi başımızı sokacabileceğimiz bir evimiz var.”
Gazze’nin hemen yanı başındaki İsrail kenti Sderot’taysa halk operasyonun sonuçlarından memnun. Kent sakinlerinden Liat Bitton anlatıyor.
“Burası şimdi daha sakin. Herkes kendini güvende hissediyor.”
Savaştan bu yana Gazze’den atılan roketlerin sayısında ciddi bir azalma olmuş. Kent sakinleri geceleri daha rahat uyuduklarını söylüyor. Ama herkes bu göreceli rahatın sona ereceğinden korkuyor.
Liat Bitton, “Uzun vadeli çözüm için tüm tarafların ödün vermesi gerekir. Ama şu anda böyle bir durum yok,” diyor.
İsrail Gazze’ye ablukayı kaldırmak için kaçırılan onbaşı Gilad Şalit’in serbest bırakılmasını şart koşuyor. İsrail ayrıca inşaat malzemelerinin bomba sığınağı ve cephanelik yapılması için kullanılmasını istemiyor.
Evi yerle bir olan, babasını kaybeden, ailesi aç kalan Faraj, artık tarafların çözüm için görüşmesi zamanının geldiğine inanıyor:
“Anlaşma, buradaki herkes için iyi olur. Burada neredeyse herkes yarı ölü. Burayı artık bombalasalar bile ölü insanları bombalamaktan farkı olmayacak.”
Hamas kaçırdığı onbaşıyı iade etmek için İsrail cezaevlerindeki binlerce Filistinlinin serbest bırakılmasını istiyor.
Savaştan bir yıl sonra, kalıcı çözüm bir umuttan öteye gitmiyor.
