Amerikalı perakendeciler, Noel satışlarında büyük bir canlanma bekliyordu. Ancak ülkenin doğu kıyılarını etkisi altına alan şiddetli kar fırtınası bu beklentileri olumsuz etkiledi. Ekonomik kriz başladığından bu yana özellikle küçük ölçekli perakendeciler, WalMart ve Costco gibi büyük zincirler karşısında iyice zorlanmaya başlamıştı.
Örneğin Maryland eyaletindeki Rockville Pike son iki üç yıl içinde büyük değişiklikler yaşadı. Bu bulvar üzerindeki çok sayıda küçük işletme ya el değiştirdi ya da iflas ederek kapandı. Yıllar önceki canlılıktan geriye sadece ‘kiralık işyeri’ ilanları kaldı.
Paul Phan, Rockville Pike üzerinde bir mobilya dükkanı işletiyor. Phan, bu yıl satışların yüzde 30 oranında düştüğünü söylüyor. Bu yüzden de Phan eleman sayısını ve envanteri azaltmak ve dükkanı daha uzun süre açık tutmak zorunda kalmış.
Phan, “Sürekli masrafları azaltma yolları arıyoruz. En son dükkan sahibinden kirayı düşürmesini istedim. O da kabul etti,” diyor.
Birçok dükkan sahibi kiracıyı toptan kaybetmektense, kirayı düşürüyor. Boşalan dükkanlara yeni kiracı bulmanın zorluğunu onlar da biliyor.
Örneğin Paul Phan’ın yanındaki dükkan üç yıldır boş. Paul, boş dükkanların tüketiciler üzerinde olumsuz bir etki bıraktığını ve daha az harcama yapmalarına neden olduğunu söylüyor.
Bu eğilimin kısa sürede sona ermesi de beklenmiyor. Phan da endişeli: “Keşke herşey yarın düzelecek diyebilseydim. Sanırım tüketicilerin alışkanlıkları çok değişti, eski günlere dönmek çok uzun sürecek.”
Ulusal Perakendeciler Derneği Başkanı Ellen Davis de krizden en fazla küçük işletmelerin zarar gördüğünü doğruluyor: “Artık Amerikalıların tek dikkat ettiği unsur, bir malın ucuzluğu. Ancak küçük işletmeler büyük zincirler gibi çok sipariş veremedikleri için üreticilerle pazarlık edip, fiyat kıramıyor.”
Ama zor zamanlar zor adımlar atılmasını gerektiriyor. Batmamak için fiyatlarda büyük ölçüde indirime giden Paul, bankalardan kredi almakta da zorlanıyor:
Phan, “Daha fazla müşteri çekmek için reklam yapmak istiyorum. Daha fazla mal getirtmek istiyorum ki tüketici daha fazla seçme şansına sahip olsun. Ama bunu yapacak sermayem yok,” diyor.
Başkan Obama geçtiğimiz günlerde bankacılarla görüştüğünde bu konuyu gündeme getirdi ve kredi musluklarını açmalarını istedi: “Bankaların küçük ve orta ölçekli işletmelere kredi verme konusundaki katı tutumlarını değiştirmelerini bekliyorum.”
Paul Phan, önümüzdeki altı ay boyunca iyi satış yaparsa 2010’da iflastan kurtulacağını söylüyor.