Kafa travması geçirdiğinizde travma ne kadar hafif olursa olsun
yapmanız gereken tek şey var, o da durumunuzun ciddiyetinin ne olduğunu
anlamak için hastaneye gitmek. Ancak beyin dalgalarını tarayan
taşınabilir bir cihaz, beyin hasarını belirlemede çığır açacağa
benziyor. Hala geliştirilmekte olan bu cihaz, beyin dalgalarını
tarayarak ölüme yol açabilecek beyin travmalarında önceden önlem
alınmasını sağlayacak.
Ünlü oyuncu Vanessa Redgrave’in kızı,
tanınmış aktör Liam Neeson’un eşi olan aktris Natasha Richardson, çok
yetenekli bir sanatçıydı. Ancak kayak yapmayı öğrenirken düştü ve
kendisini bir sure iyi hissettiğini sandıktan sonra 45 yaşında hayata
veda etti.
Richardson, bazılarının “yürü, konuş ve öl sendromu” dedikleri durum yüzünden öldü.
Kısaca
AOL olarak bilinen Amerika Online’ın sahibi olduğu holding bağlı
BrainScope firmasının yöneticisi Michael Singer, ürettikleri
taşınabilir beyin tarama cihazının, Richardson’un hayatını
kurtarabileceğini söylüyor:
"Tasarladığımız cihaz,
Richardson’ın geçirdiği ciddi beyin travmasını zamanında ortaya
çıkarabilir ve hem ünlü oyuncu, hem de ailesi için durumunun ne denli
tehlikeli olduğunu açıklığa kavuşturabilirdi."
Michael
Singer, BrainScope firmasının geliştirdiği beyin tarayıcısının pille
çalışan, taşınabilir, oldukça ucuz ve kullanılması kolay bir cihaz
olduğunu söylüyor. Singer’a göre cihazı spor takımlarının koçları da,
askeri sağlık görevlileri de kullanabilir. Günümüzde beyin dalgalarını
tarayan pahalı ve sadece usta teknisyenler tarafından kullanılan
cihazlar, yalnızca hastanelerde bulunuyor.
Hastalıklarla
Mücadele ve Kontrol Merkezi, her yıl yaklaşık bir milyon 400 bin
kişinin beyin travmasına bağlı yaralanma geçirdiğini bildiriyor. Ancak
birçok travma, tespit edilmediği için bu rakam çok daha yüksek
olabilir.
Savunma
Bakanlığı eski doktorlarından Dan Cohen şimdi sağlık sektöründe
danışmanlık yapıyor. Doktor, şiddetli olmayan beyin sarsıntıları için
bile erken teşhisin çok önemli olduğunu, tekrarlanması durumunda
travmaların zihinsel bozukluklara yol açacağını söylüyor.
Singer,
Irak ve Afganistan’da görev yapan askerlerin yüzde 20’sinin farklı
derecelerde beyin sarsıntısı geçirdiklerini belirtiyor. Askerler, beyin
sarsıntısının hastaneye gitmelerini gerektiren bir yaralanma olduğunu
bildikleri halde hemen görev başına dönmek için geçirdikleri travmayı
ciddiye almıyorlar.
Şu anda savaş alanında kullanılacak bir
cihaz yok. Sağlık ekipleri, beyin sarsıntısının ciddiyetini anlamak
için parmak saydırma, ezberden okuma gibi son derece ilkel testler
uyguluyor.
BrainScope firmasının geliştirdiği cihazın
reklamını yapmak için erken olduğunu, ancak araştırmaların umut
vadettiğini söyleyen Cohen, yeni cihazı, artık yaygınlaşan taşınabilir
kalp şok cihazıyla karşılaştırıyor:
"Birçok yerde
duvarda bir cihazın asılı duracağını ve kalp krizi geçirerek yere
yığılan bir kişinin göğsüne bu cihazı bağlayarak yaşama döndüreceğimizi
hiç kimse düşünemezdi."
BrainScope firması, Amerika’nın dört
bir yanından kafa travması geçiren hastalara ilişkin veri topluyor.
Şirketin geliştirdiği taşınabilir cihazın bir yıl içinde değerlendirme
ve onay işlemleri için Amerika Gıda ve İlaç Dairesi’ne gönderilmesi
bekleniyor.