Erişilebilirlik

Amerikan Yargısının 'Ermeni Soykırımı' Kararı Önemli


Amerika’nın California eyaletindeki Federal Temyiz Mahkemesi 1915 tehcirinde hayatını kaybeden Ermenilerin Amerika’da yaşayan varislerine ödeme yapılmasına olanak tanıyan eyalet kanununu iptal etti.

2000 yılında California eyalet meclisi tarafından kabul edilen yasa uyarınca Osmanlı topraklarında hayatını kaybeden Ermenilerin varisleri hayat sigortası şirketlerine dava açarak ödeme yapılmasını talep edebiliyordu. Nitekim New York Life ve AXA sigorta şirketleri 2005 yılında toplam 37 milyon dolar ödeme yaptı.

Amerika’da yaşayan bazı Ermeni asıllılar iki Alman şirketine tazminat almak üzere başvuruda bulundu. Ancak Victoria Verischerung ve Ruckversicherung adlı şirketler tazminat ödemeyi reddedince, konu mahkemelik oldu.

Davaya bakan Federal Temyiz Mahkemesi ise ödeme için Alman sigorta şirketlerine dava açan Ermeni asıllı Amerikalıları haksız buldu. Mahkeme, söz konusu California eyaleti yasasını 1915 olaylarını soykırım olarak nitelemeyen Amerikan yönetiminin dış politikasına müdahale olarak niteledi ve anayasaya aykırı buldu. Söz konusu yasada hayatlarını kaybeden Ermenilerin “soykırıma” maruz kaldığı belirtiliyordu.

Mahkeme, yasada, “soykırım” sözcüğünün kullanılmasının Amerikan dış politikasıyla çelişki yarattığı sonucuna vardı ve iptal kararı verdi.

1915 olayları açısından yaptırım gücü olan yasalar bu mahkemenin kararı uyarınca geçersiz sayılacak. Örneğin, tazminat davaları, hatta, 1915 Ermeni tehciri konusunda Türk tezlerinin öğretilmesini yasaklayan eyalet eğitim sistemleri de bu karar kapsamında geri adım atmaya zorlanabilir.

1915 Ermeni tehciri konusunda yaptırım gücü olmayan yasalar, kararlar ise muhtemelen bu mahkeme kararından etkilenmeyecek.

Ermeni asıllı Amerikalılar kararı temyize götürecek – ancak Amerikan Anayasa Mahkemesi’nin bu davayı görmeyi kabul edip-etmeyeceği şu aşamada belli değil.

Temyiz mahkemesinin kararını Türk Amerikan Dernekleri Birliği (ATAA) Başkanı Günay Evinch değerlendirdi. Haberi dinlemek için sağ üst köşedeki MP3 bağlantısına tıklayabilirsiniz.

İlgili bağlantılar

XS
SM
MD
LG