Pekin hükümeti Urumçi’deki olayların Çin’in Müslüman ülkelerle ilişkilerini etkilemeyeceği görüşünde.
Bir İngiliz şirketine göre el Kaide ve diğer İslamcı teröristler, Uygurların intikamını almak için yabancı ülkelerde çalışan Çinlilere saldırmayı planlıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Qin Gang, Şincan’daki olayların din kaynaklı olmadığını ve hükümetinin gerekli önlemleri aldığını söyledi.
Çoğu Cezayir’de olmak üzere sadece Afrika kıtasında 50 bin Çinli teknisyen çalışıyor.
Bu arada Çin’in devlet gazetesi China Daily, Urumçi’deki olayları soykırıma benzeten Başbakan Tayyip Erdoğan’dan özür dilemesini istedi.
Başbakan Erdoğan, geçen hafta, G-8 zirvesi için gittiği İtalya'da ve daha sonraki açıklamalarında, Çin'i sert bir dille eleştirmiş ve olayları soykırıma benzetmişti. Başbakanın sözlerin eleştiren Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Qin Gang, Urumçi’de ciddi bir suç işlendiğini ve hükümetin olaylardan sonra düzen ve istikrarı yeniden sağlamaya çalıştığını söyledi. Şiddet eylemlerinde ölen 180 kişiden sadece üçte birinin Uygur olduğuna dikkat çeken sözcü “Bu hangi ülkede soykırım olarak nitelendirilebilir?” diye sordu. Qin Gang, devamla, “Müslüman ülkelerin olayın gerçeklerini, din ve azınlık politikalarımızı ve aldığımız önlemleri bilmelerini isteriz” dedi.
Uygurlar ise olaylarda en az 800 kişinin öldüğünü ve ölen kişilerin çoğunun polis ateşi ya da gözaltındayken dövülerek öldürülen Uygurlar olduğunu iddia ediyor.
Çin’in devlet gazetesi China Daily’de de, Başbakanın sözlerini eleştirildiği bir yorum çıktı. “Gerçekleri Saptırmayalım” başlıklı yazıda, Tayyip Erdoğan'ın soykırım benzetmesi "sorumsuzca" ve "temelsiz" olarak niteleniyor. Yorumda, ölen 184 kişinin 137’sinin Uygur değil çoğunluktaki Hanlardan olduğu ileri sürülüyor ve Başbakana sözlerini geri alması tavsiye ediliyor. Yorumda, ayaklanmanın sürgündeki ayrılıkçı Uygurlar tarafından planlandığı ve amacının bölgedeki etnik gruplarla Hanlar arasına nifak sokmak olduğu ileri sürülüyor.
Çin’in devlet gazetesi China Daily’nin yorumunda, Başbakan Erdoğan, Pekin hükümetinin aldığı önlemleri görmezden gelmekle de suçlanıyor. Yorumda, Çin hükümetinin etnik gruplar arasında uyum sağlanmasına ve azınlıkların refah seviyesinin yükseltilmesine çok önem verdiği ileri sürülüyor. Gazetedeki yazıda, Çin’in tek çocuk politikasının azınlıklara uygulanmadığına ve azınlık çocuklara üniversite sınavlarında ayrıcalık tanınmasına da dikkat çekiliyor.
Çin basınında çıkan haberlere göre, Dışişleri Bakanı Yang Jiechi, Pazar günü Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nu telefonla arayarak Urumçi’deki olayların çok ciddi suç olduğunu söyledi. Çin Dışişleri Bakanına göre, olaylardan üç şeytani güç sorumlu ve bunlar aşırıcılık, ayrılıkçılık ve terörizm.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Urumçi’deki olaylar nedeniyle yabancı ülkelerdeki Çinlilerin saldırıya hedef olmaması için önlem alındığını açıkladı.
Bakanlık sözcüsü Qin Gang, Çin’in yabancı ülkelerdeki personelinin can güvenliğini sağlamak için elinden geleni yapacağını vurguladı. Üç hafta kadar önce, Cezayir’de, şeriatçı grupların petrol tesislerinde çalışan Çinli mühendisleri kaçırma girişimi 24 Cezayirli öldürülmüştü.
Urumçi’de, dün, iki Uygur, polisler tarafından vurularak öldürüldü. Dün, ayrıca, İnternet’te aralarında yüzden fazla Çinli aydının imzasının da bulunduğu bir açık mektup yayınlandı. Mektupta, Çin hükümetinden, ünlü Uygur ekonomist İlham Tohti’nin serbest bırakılması isteniyor. Şincan Valisi Nur Bekri, geçen hafta televizyondra yaptığı bir konumada, Tohti’nin, web sitesinde, Uygurları hükümete karşı kışkırttığını ve şiddetin propogandası yaptığını ileri sürmüştü. Dün poliler tarafından evinden alınan Tohti’nin akıbeti bilinmiyor.