Amerika’nın Küba’daki deniz üssünde hala terör zanlıları bulunuyor. Çoğu Güney Asya ülkelerinden olan zanlıların, haklarında dava açılmadan, yıllardır hapis tutulması içte ve dışta eleştirilere hedef oluyor. Yeni Başkan Barack Obama görevi devir alır almaz Guantanamo’daki cezaevini kapatacağını açıkladı. Ancak hala cezaevinde bulunan terör zanlılarının akıbeti ne olacak bilinmiyor. Bush yönetiminin bu kişileri serbest bırakmamasının en önemli nedeni tekrar terör eylemlerine karışacakları kaygısı.
Halen 270 Tutuklu Var
Amerika, çoğu Irak ve Afganistan savaşı sırasında yakalanmış olan terör zanlılarını yıllardır Küba’daki Guantanamo üssünde bu amaçla inşa edilmiş özel cezaevinde tutuyor. Zanlıların yabancı bir üste tutulmasının gerçek nedeni, Amerika’daki tutukluların yasal haklarından mahrum etmek. Bir zamanlar sayıları 800’e yaklaşan zanlılardan artık geride 270 kişi kaldı. Bu kişilerin El Kaide ve Taleban ile ilişkileri olduğu ya da terör suçu işledikleri ileri sürülüyor. Serbest bırakılan zanlıların olağanüstü bir çoğunluğu ise yıllarca boşu boşuna hapis yattıktan sonra masum olduğu anlaşılan kişiler. Bush yönetimi, herhangi bir ülkenin askeri olmayan zanlıları “düşman savaşçı” olarak nitelemiş ve uluslararası sözleşmelerin savaş esirlerine tanıdığı haklara sahip olmadıklarını savunmuştu. Bush yönetimin yüzlerce kişiyi haklarında resmî bir suçlama olmadan hala hapis tutması içte ve dışta tepkilere yol açıyor.
20 Ocak'ta başkanlık koltuğuna oturacak olan Barack Obama, Guantanamo’daki cezaevini kapatacağını açıklamıştı. Ancak geride kalan ve Amerikalı yetkililere göre bazıları çok tehlikeli zanlıların ne olacağı hala belli değil.
Savunma Bakanı Robert Gates de bir çok kez Amerika’nın üssü kapatmak istediğini ancak tutsakları kabul edecek ülke bulamadığı için bunu bir türlü yapamadığını söylemişti. Gates, bir konuşmasında, kendi ülkelerinin zanlıları istemediğine dikkati çekmiş ya da teslim edilir edilmez serbest bırakılacaklarından korkulduğu için gönderemediklerini vurgulamıştı.
'Serbest Bırakılanlar Tekrar Saldırıyor'
Savunma Bakanlığına göre, şu ana kadar serbest bırakılan zanlılardan 61’i terör faaliyetlerine yeniden başlamış durumda. Bakanlık sözcüsü Geoff Morrell’a göre, Aralık ayına kadarki istihbarat teröristliğe dönen eski tutukluların sayısında önemli bir artış olduğunu gösterdi.
Pentagon sözcüsü, geçen aya kadar serbest bırakılan zanlılardan
37’sinin tekrar terör eylemlerine karıştığının belirlendiğini söyledi.
Ancak sözcü oran olarak yüzde 7’e ulaşan bu rakamın artarak yüzde 11’e
çıktığını ileri sürdü. Sözcüye göre şu anda 61 eski tutuklu, doğrudan
ya da dolaylı olarak terör eylemlerinde karışmış durumda. Geoff Morrell,
bu kişilerden 43’ünün terör eylemlerdeki rolünün kesin olarak
belirlenemediğini, 18’inin ise parmak izleri, fotoğraf ve istihbarat
kaynaklarından tanındığını bildirdi.
Savunma Bakanlığı sözcüsü, şu anda Guantanamo’da bulunan zanlılardan bazılarının serbest bırakılınca Amerika ve müttefiklerine tekrar saldırmaya kararlı olduklarını; dolayısıyla, bu kişiler için bir çözüm yolu bulunmasının şart olduğunu vurguladı.Guantanamo’daki zanlılardan bazılarının avukatlığını yapan hukuk profesörü Mark Denbeaux Savunma Bakanlığı’nın rakamlarını şüpheyle karşılıyor.
Seton Hole Üniversitesi’nin Hukuk
Fakültesinde öğretim üyesi olan Profesör Denbeaux Pentagon’un daha
önce verdiği rakamları kanıtlayamadığını söylüyor. Profesör
Denbeaux, Amerika’ya karşı tekrar savaşa giriştiği iddia edilen
kişilerin adlarının ve Guantanamo’yla ilişkililerin yanlış olduğunu,
rakamlarının birbirini tutmadığını ve savaş kavramının çok genel
anlamda kullanıldığını vurguluyor. Hukuk profesörüne göre, Savunma
Bakanlığı, Amerika’yı eleştiren, Amerikan karşıtı propaganda yapan
eski tutukluları bile “savaşa girişmekle” suçluyor.
