Gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasında teknolojinin önemi büyük. Özellikle iletişim teknolojisinde kullanılan cep telefonları, bu ülkelerin hem ekonomilerini kalkındırıyor hem halkın yaşam standardını yükseltiyor. Birçok ülke, sabit telefon hatları yerine cep telefonlarının oluşturduğu güvenilir ve kapsamlı iletişim ağlarına yatırım yapmayı tercih ediyor. 21. yüzyılda yaşadığımız iletişim devriminin parçaları sayılan Internet ve cep telefonları, bu gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerini büyük oranda kalkındırıyor.
Abdül Vekil Afganistan’ın başkenti Kabil’in 40 kilometre kuzeyindeki Daw Koo kasabasında bakkal dükkanı işletiyor. Vekil, cep telefonunun hayatını değiştirdiğini söylüyor: “Sipariş vermek için kente gitmemiz gerekirdi. Şimdiyse herşeyi cep telefonuyla hallediyorum, maliyet de böylelikle çok düşüyor. Arayıp ne istediğimi söylemem yetiyor.” Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’ne göre Afganistan’ın üçte ikisinde cep telefonu sinyali almak mümkün. Öte yandan yüz kişiden sadece birinin sabit hat telefonu bulunuyor. Dünya Bankası iktisatçılarından Andrew Burns, Afganistan gibi gelişmekte olan ülkelerde cep telefonlarının hızla yaygınlaşmasında birkaç unsurun rol oynadığını söylüyor. “Teknoloji kendi başına yeterli değil,” diyen uzman şöyle konuşuyor: “Yeni teknolojinin sınırlardan içeri sızabilmesi, orada büyüme ve gelişme ortamı bulabilmesi şart. Böyle bir ülkede halk teknolojinin nimetlerinden yararlanmayı biliyorsa teknoloji de gelişiyor.”
Birçok ülkede devletin sahip olduğu telefon sisteminin özel sektör tarafından kurulan cep telefonu ağlarına izin verecek şekilde açılmasıyla dünya çapında cep telefonu kullanımı da hızla arttı. 2006 sonunda dünya çapında cep telefonu abonelerinin yüzde 68’i, gelişmekte olan ülkelerdeydi. Kullanım kolaylığına da değinen Andrew Burns, “Cep telefonu kullanmak için okuma yazma bilmeniz, matematikten anlamanız ya da karmaşık işler yapmanız gerekmiyor. Tek yapacağınız şey, telefonun tuşlarına basmak. Bu da insana inanılmaz bir güç veriyor,” diyor.
Cep telefonları aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde cep telefonu bankacılığının kurulmasına yol açıyor. Kenya’da düşük maliyetli cep telefonu hizmeti veren M-Pesa adlı şirket, cep telefonu mesajı aracılığıyla para havale etmeyi mümkün kılıyor. Kenya’da oldukça popüler olan bu hizmet, para transferi için seyahat zorunluluğunu ortadan kaldırmış. Müşterilerden Daniel Rohio anlatıyor: “Anneme ya da anneanneme para göndermek istesem, parayı diğer yollardan hemen almaları mümkün değil. En az bir-iki gün beklemeleri gerekiyor. Şimdiyse M-Pesa’yı buldum. Artık para göndermek çok daha kolay.”
Cep telefonları sayesinde AIDS gibi hastalıkların yayılmasıyla mücadele de mümkün. Ruanda’da kırsal kesimde görev yapan sağlık ekipleri, içlerinde özel bir yazılım bulunan cep telefonları kullanarak AIDS hastaları ya da ilaç stokları hakkında bilgiler kaydedebiliyor. Bu bilgiler, başkent Kigali’deki yetkililere ulaştırılıyor, onlar da AIDS’le daha etkili bir şekilde mücadelede önemli bilgilere ulaşmış oluyor. Sağlık görevlisi Jan Luk Hasan Kavumu, bu sistemin birçok hastaya yararlı olduğunu söylüyor. Kavumu, “Bilgi almak için buradan Kigali’ye gitmem gerekiyordu. Bu durumda hastalara bakacak kimse kalmıyordu. Yeni cep telefonu sistemiyle her an hastalarımın yanı başındayım,” diyor.
Ancak başka ülkelerde cep telefonu kullanımı, henüz devrim niteliğinde değişikliklere ön ayak olmuş değil. Uzmanlar, sabit hat altyapısını kurmayan gelişmekte olan ülkelerde sadece cep telefonlarının ekonomik gelişme sağlayamayacağı görüşünde. Yetkililer, güvenilir elektrik enerjisi kaynakları, gelişmiş yol ağları ve diğer altyapı sistemlerinin, ekonomik büyümenin sağlanması için gereken yapı taşları olduğunu vurguluyor.