Kuzey Kore Sözünü Tuttu

Kuzey Kore verdiği sözü tutarak Yongbyong nükleer tesisindeki soğutma kulesini yıktı. Soğutma kulesinin dinamitlerle havaya uçurulmasının videosu basına dağıtıldı.

Amerika, dün Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetlerini açıklamasını memnunlukla karşılayarak bazı ticari yaptırımları kaldıracağını ve terörizm listesinden çıkaracağını bildirmişti.

Başkan Bush, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında açıklamayı önemli bir adım olarak niteledi ve karşılık vereceğini söyledi.

Bush, Kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili ayrıntılı bilgileri içeren belgeyi Pekin’de 6’lı görüşmelere ev sahipliği yapan Çinli yetkililere teslim etmesinden sonra konuştu.

Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley, belgede Kuzey Kore’nin elindeki nükleer malzeme ve programlarının dökümü yapıldığı ancak atom silahlarıyla ilgili bilgi verilmediğini açıkladı.

Karşılıklı Adımlar Atılacak

Başkan Bush, Kuzey Kore ile sürdürülen çokyanlı görüşmelerin her zaman karşılıklı adım atma esasına dayandığını söyledi. Pyonyang’ın nükleer programını açıklamasından sonra Amerika’nın da kendisine düşeni yapma zamanı geldiğini belirten Bush, Kuzey Kore'ye uygulanan bazı yaptırımların kaldırılacağını bildirdi.

Kuzey Kore’ye bundan böyle Düşman ile Ticaret Yasası hükümlerinin uygulanmayacağını vurgulayan Bush, Pyongyang’ı terör destekçisi devletler listesinde çıkarma kararını 45 gün içinde Kongre’ye bildireceğini de söyledi. Ancak Başkan, Kuzey Kore’deki rejimin niteliği konusunda hayallere kapılmadığını, Pyongyang’ın niyetlerine kuşkuyla bakmaya devam edeceğini vurguladı.

Kuzey Kore’nin henüz ilk adımı attığını belirten Bush, tüm nükleer tesislerini sökmesi, plutonyum üretimine son vermesi, uranyum zenginleştirme çalışmalarıyla ilgili sorunları çözmesi ve tüm bunları Amerika’nın doğrulamasına imkan verecek şekilde yerine getirmesi gerektiğini söyledi.

Kuzey Kore’yi önüne çıkan fırsattan yararlanmaya çağıran Başkan, doğru kararlar almaya devam ederse Libya gibi uluslararası toplumla ilişkilerini düzelteceğini, aksini yaparsa Amerika ve altılı görüşmelerdeki ortaklarından hemen karşılık göreceğini söyledi.

Bush, bir zamanlar “Şer Ekseni” ülkeler arasında saydığı Kuzey Kore’ye karşı şimdi çokyanlı diplomatik yaklaşımı benimsemesini kuvvetle savundu.

Washington ile Pyongyang arasında geçmişte doğrudan görüşmelerin sonuç vermediğini önesüren Bush, tek çözümün Çin, Rusya, Güney Kore ve Japonya’nın katıldığı altılı görüşmeler olduğu gerçeğini kavradığını bildirdi.

Bush’un politikasını eleştiren çevreler, Kuzey Kore’nin açıklamasının, Amearika’nın baştaki taleplerini karşılamaktan çok uzak olduğunu ileri sürüyor.

Kuzey Kore’nin açıklamasının yeterli olduğunu savunan Bush, geçmişteki diplomatik hatalara bakıldığında şimdi kesin başarı elde edildiğini ve yeni sonuçlar almak için bu yolda devam edilmesi gerektiğini belirtti.

Dünya Liderleri İhtiyatlı

Dünya liderleri, Kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili açıklamasını ihtiyatla karşıladı.

Tokyo’daki Sekizler Grubu toplantısında konuşan Japonya Dışişleri bakanı Masahiko Komura, açıklamanın sadece bir ilk adım olduğunu söyledi.

Japonya, 2006 yılında Pyongyang’ın füze ve nükleer bomba denemelerine karşılık olarak limanlarını Kuzey Kore gemilerine kapamış ve ticari ilişkilerin çoğunu kesmişti.

Tokyo hükümeti, ayrıca Kuzey Kore’den 1970 ve 1980’li yıllarda kaçırdığı Japon vatandaşlarıyla ilgili tüm bilgileri vermesini istiyor.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon, son gelişmeleri, Kuzey Kore’nin nükleer sorununu çözme sürecini hızlandırmak için bir fırsat olarak gördüğünü söyledi.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Alexei Borodavkin ise Kuzey Kore’nin nükleer programına son vermeyi amaçlayan altılı görüşmelere gelecek hafta devam edileceğini açıkladı.