Yaklaşık iki yıldır boş olan Amerika'nın Erivan Büyükelçiliği'ne Bush yönetimi Marie Yovanovitch'i tayin etti. Ancak tayinin geçerlik kazanması için, Amerikan Senatosu'nun onayı gerekiyor. Onay için gerekli görüşmeler dün, başladı.
Yovanovitch, Senatörlerin ısrarlı sorularına rağmen "soykırım" ifadesini kullanmadı ve bunun, Bush yönetiminin politikası olduğunu söyledi.
Amerika'da, yabancı bir ülkeye Büyükelçi atanabilmesi için Amerikan Senatosu'nun onayı gerekiyor. 1915 olaylarının nasıl nitelendirilmesi gerektiği konusundaki tartışma nedeniyle, Erivan Büyükelçiliği'ne atama yapılamıyor. Bu süreç iki yıldır tıkanmış durumda. Bush yönetimi, bu yıl, Erivan Büyükelçiliği'ne Marie Yovanovitch'i aday gösterdi. Yovanovitch'in Büyükelçi olarak atanması için Senato Dış İlişkiler Komisyonu'nda görüşmeler başladı.
2006 yılından bu yana Amerika'nın Erivan'da Büyükelçisi bulunmuyor. Eski Erivan Büyükelçisi John Evans, 2006 yılında, 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelediği için görevden alınmıştı. Evans "soykırım" ifadesini kullanarak Amerika'nın politikasına ters düşmüştü. Başkan Bush, Evans'ın merkeze alınmasından sonra Erivan Büyükelçiliği'ne Richard Hoagland'ı aday gösterdi. Ancak, "soykırım" ifadesini kullanmayan Hoagland'ın Büyükelçi olarak atanması, Ermeni lobisinin baskısıyla, Senato'da engellendi. Demokrat Partili New Jersey Senatörü Bob Menendez'in itirazından vazgeçmemesi üzerine de, Bush yönetimi, Hoagland'ın adaylığını geri çekmek zorunda kaldı.
Şimdi sıra, Marie Yovanovitch'de... Daha önce Kırgızistan'da Büyükelçilik yapan Yovanovitch, dün, Senatörlerin sorularını yanıtladı. 'Soykırım' sözcüğünü kullanmamaya özen gösteren Yovanovitch, "Amerikan Yönetimi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde 1,5 milyon Ermeni'nin hayatını mahveden, toplu katliamları, tehcir ve etnik temizlik politikasını tanıyor ve esefle karşılıyor" diye konuştu.
Büyükelçi Yovanovitch, 'soykırım' sözcüğünün kullanılmamasının bu ve önceki yönetimlerin resmi politikası olduğunu hatırlattı. Yovanovitch bu politikayla, ileriye bakılmasını amaçladıklarını; "Türk vatandaşlarının geçmişleriyle yüzleşmesi ve Ermeniler'le uzlaşması için gereken ortamın sağlanmasını" hedeflediklerini söyledi. Yovanovitch Ermenistan'a tecritin sona ermesinin önemli olduğunu belirtti
Hoagland'ın Erivan'a atanmasını engelleyen Senatör Menendez, 'soykırım' nitelemesi konusunda Yovanovitch'i de sıkıştırdı.
Senatör Menendez, Yovanovitch'in, açılış konuşmasında, 'toplu katliam, etnik temizlik' gibi ifadeler kullandığını hatırlattı; Birinci Dünya Savaşı'nda Amerika'nın İstanbul Büyükelçisi olan Henry Morgenthau'nun ve diğer bazı Amerikalı yetkililerin yazılarını tek tek okuyarak, bunları Büyükelçi Yovanovitch'e doğrulattı; ve sonra BM Soykırım Suçunun Önlenmesine ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşmenin ikinci maddesini de okuyup, bu olayların sözleşmede yer alan 'soykırım' tanımlamasına uyup uymadığını sordu. 'Soykırım' tanımlamasının bu olduğunu kabul eden Yovanovitch, ancak olayların nasıl niteleneceğine Amerikan yönetiminin karar verdiğini söyledi. Oturumda, Menendez'in ısrar etmesi üzerine, Yovanovitch, "ne yapabilirim" dercesine, "bu siyasi bir karardır efendim" dedi...
Amerika Dışişleri Bakanlığı 1915 olaylarının soykırım olarak nitelenmesine karşı çıkıyor. Önceki gün Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu'nda bir sunum yapan Amerika Dışişleri Bakanı'nın Avrupa ve Avrasya işlerinden sorumlu yardımcısı Dan Fried, 1915 olaylarını 'soykırım' olarak tanımlamanın, 'Ermenistan-Türkiye ilişkilerinin düzelmesine ya da Türkiye'nin geçmişiyle yüzleşmesine olumlu katkısı olacağına inanmıyoruz' diye konuştu. Fried, bu politikanın Bush yönetimi tarafından belirlendiğini ve yönetimin 1915 yılındaki olayları inkar etmemekle birlikte 'soykırım' sözcüğünü kullanmayı tercih etmediğini vurguladı.
Yovanovitch'in, Ermeni tezlerini en çok destekleyen isimlerden biri olan eski Senatör Bob Dole tarafından takdim edilmesi; ve Senatör Menendez'in de Yovanovitch'i takdir ettiğini söylemesi, bu atamanın bu sefer engellenmeyeceğine işaret ediyor. Oylamanın önümüzdeki hafta yapılması bekleniyor.
