Amerika’da her Şubat ayı, Siyah Amerikalılar Ayı olarak kutlanır. Şubat boyunca Afrika kökenli Amerikalıların Amerikan tarihine yaptıkları katkılar vurgulanır. Bu yıl kutlamalar çerçevesinde siyahların Kongre binasının inşaatına olan katkılarını anlatan bir de sergi açıldı.
Washington’daki Capitol yani Kongre binası, Amerika’da en çok tanınan yapılardan biri. İhtişamlı beyaz kubbesiyle bu bina, Amerikan demokrasisinin uluslararası arenadaki sembolü sayılır. Ancak kısa süre öncesine kadar bu muhteşem binanın inşaatına dair çok az şey biliniyordu. Şimdiyse “From Freedom’s Shadow” “Özgürlüğün Gölgesinden” adlı sergi, Kongre binasının 1700’lü yılların sonlarından 1863’e kadar büyük çoğunluğunu siyah kölelerin oluşturduğu işçiler tarafından inşa edildiğini anlatıyor.
Capitol Tarih Cemiyeti’nden Felicia Bell, serginin sanat danışmanı. Bell, o yıllarda, birçok hükümet binasının inşasında binlerce köle çalıştırıldığını söylüyor:
”O zamanlar köleler, kalifiye işçilerdi. Kongreden önce de çok sayıda köle, başka önemli binaların inşasında çalıştırılmıştı. Bu da Amerika’da kent merkezlerinin kurulmaya başladığı yıllarda kölelerin ne kadar önemli rol üstlendiklerini gösteriyor.”
Sergide, Capitol’ün inşasında kölelerin hangi koşullarda çalıştırıldığı da anlatılıyor. Kayıtlara göre taşeronlar, kendilerine ait kölelerin geçici işçi olarak çalıştırılmasına izin veren beyaz köle sahiplerine ödeme yapmış. Kölelerse yalnızca geceleri ve tatil günleri çalışmaları durumunda ücret alabilmiş.
Felicia Bell, “Kayıtlar köleler için beyaz köle sahiplerine ödeme yapıldığını gösteriyor. Her köle için ayda 5 dolar ödeme yapılmış, ki bu miktar, o zamana göre oldukça yüksek,” diyor.
Afrika kökenli köleler beyaz işçilerle omuz omuza çalışmış, kalasları kesmiş, taş taşımış, çeşitli inşaat işleri yapmış. Hatta İç Savaş sırasında 6 metre yükseklikteki bronz Özgürlük Heykeli’ni bile bir köle, Philip Reid, Capitol’ün tepesine yerleştirmiş. Serginin sanat danışmanı Felicia Bell, Capitol şantiyesini gezen Polonyalı bir turistin izlenimlerinin de kayda geçtiğini söylüyor:
“Polonyalı turist, anılarında, beyaz işçilerin gün boyunca içki içtiğini, bütün işleri kölelerin yaptığını yazmış. Turist, ayrıca kölelerin ücret almadığını, onların yerine, sahiplerine ödeme yapıldığını öğrendiği zaman ne kadar şaşırdığını da dile getirmiş.”
Seyyar sergi, Amerika çapında bir çok okulu dolaşmış. Washington’daki Howard Üniversitesi’nde Nieon Crawford gibi öğrenciler siyah kölelerin Kongre binasının yapımında oynadıkları rolü son derece etkileyici bulduklarını söylüyor:
“Eninde sonunda bu önemli bilgilerin açığa çıkmasıyla kölelerin Amerikan tarihindeki yerlerini artık daha çok kişi biliyor. Bugün sergiyi gezerken çok şey öğrendim. Kimlerin geçmişe ne gibi katkısı olduğunu aslında bilmiyoruz.”
Felicia Bell, kölelerin acı dolu geçmişinin hatırlanması ve bu nedenle Capitol’ün tarihçesinin de anlatılması gerektiğini söylüyor. Bell, Afrika kökenlilerin sadece Capitol’ün değil, Amerika’nın kurulmasındaki rolünün iyi bilinmesi gerektiğini vurguluyor.